Balasote shahridagi Bicha

Balasote shahridagi Bicha (ispancha: Bicha de Balazote) — miloddan avvalgi VI asrga oid iberiya haykali, Ispaniyaning Balasote shahrida (Albasete provinsiyasi) topilgan, yuzi soqolli odamni, tanasi esa yotgan buqani ifodalaydi (umumiy boʻyi 73 sm, asosining uzunligi 92 sm, asosining kengligi 37 sm).

„Bicha“ nomi — xato tushunish natijasi boʻlib, fransuz tadqiqotchilari tasvirni bugʻu (fransuzcha: biche) deb notoʻgʻri tushunishgan, bu soʻz ispanlar tomonidan oʻzlashtirilib, qayta ishlangan va haykalning umumiy nomiga aylangan.

U faqat Pireney yarim orolining janubi-sharqida uchraydigan yirik iberiya madaniyati obidalari guruhiga kiradi — miloddan avvalgi V-IV asrlardagi zoomorf haykallarning katta guruhi: sherlar, ayiqlar, boʻrilar, buqalar, shuningdek, sfinkslar va inson boshli hayvonlar. Albasete provinsiyasidagi ayol yuzli sfinks bilan birga, bicha ushbu guruhning eng qadimiy haykallariga kiradi (miloddan avvalgi 550-450-yillar). Bu tasvirlarning koʻp detallarida sharqona taʼsir seziladi, baʼzilarida esa hatto suriya va xet sanʼati bevosita prototiplari mavjud.

U Balasote shahri markazi yaqinidagi Maxuelos kvartalida topilgan. Yaqinda olib borilgan qazilma ishlari tufayli bu yerda eski qabrlar topilgan, haykal shulardan biriga tegishli boʻlishi mumkin. Yaqin atrofda mozaikali Rim villasi ham topilgan. 1910-yildan beri Madriddagi Milliy arxeologiya muzeyida saqlanadi. Albasete muzeyida nusxasi bor.

Yana qarang

• Elchelik xonim

Adabiyotlar

• Benoit, F. (1962). La Biche d’Albacete. Cernunnos et le substrat indigene. Albacete tarixi va arxeologiya seminari.
• Almagro Gorbea (1982) Pozo Moro va Pireney yarim orolining sharqlashtirish davrida Finikiyaliklarning taʼsiri, Magazin Studi di Phoenecians.
• Blazquez, JM (1974) Animalist figuralar Turdetanas, CSIC