Kontent qismiga oʻtish

Bakteriuriya

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Bakteriuriya (bakteriyalar va yun. shop – siydik) – siydikda bakteriyalar boʻlishi; buyrak va siydikning yalligʻlanish kasalliklari, shuningdek ich terlama, brutsellyoz, leptospiroz va boshqa yuqumli kasalliklarda kuzatiladi. Chin va soxta boʻladi. Chin Bakteriuriyada mikroblar siydik yoʻllarida koʻpayib turadi. Soxta Bakteriuriyada mikroblar qondan siydikka oʻtadi-yu, koʻpaymay chiqib ketadi. Yuqoridagi kasalliklarda bakteriyalar qondan siydikka oʻtadi. Siydik chiqarish kanali (uretra)da doim mikroblar boʻlganligi uchun sogʻlom kishilar siydigidan ham koʻpincha bakteriyalar topiladi. Bakteriuriyani aniqlash uchun siydik maxsus muhitlarda undiriladi, choʻkmasi mikroskopda koʻzdan kechiriladi. Ich terlama, brutsellyoz, rikketsioz, leptospiroz bilan ogʻrigan kishilarning siydigi bilan bakteriyalar chiqishi tevarak-atrofdagi kishilarga kasallik yuqishi xavfini tugʻdiradi.

Belgi va simptomlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Simptomsiz

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Simptomsiz bakteriuriya siydik yoʻllari infeksiyasining belgilarisiz kechadigan bakteriuriya boʻlib, koʻpincha ichak tayoqchasi bakteriyasi tomonidan keltirib chiqariladi[1]. Boshqa potensial patogenlar Klebsiella turlari va B guruhi streptokokklari hisoblanadi[2][3]. Bu holat koʻproq ayollarda, keksalarda, uzoq muddatli parvarish muassasalarida yashovchilarda, shuningdek qandli diabet, siydik pufagi kateterlari va orqa miya jarohati bor odamlarda uchraydi[4]. Uzoq muddatli Foley kateteri qoʻyilgan bemorlarda doimo bakteriuriya kuzatiladi. Uzoq muddatli parvarishdagi aholining 50% gacha qismida surunkali simptomsiz bakteriuriya uchraydi[5].

Homilador ayollarda simptomsiz bakteriuriya tugʻilish vaznining pastligi, muddatidan oldin tugʻish, sistit, chaqaloqning infeksiyalanishi va homila oʻlimi bilan bogʻliq[6][7][8]. Biroq, bu tadqiqotlarning aksariyati sifatsiz deb baholangan. Homiladorlikdagi bakteriuriya preeklampsiya xavfini ham oshiradi[7].

Simptomatik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Simptomatik bakteriuriya – bu siydik yoʻllari infeksiyasining alomatlari bilan kechadigan bakteriuriya boʻlib, unga tez-tez siyish, siyishda ogʻriq sezish, isitma, bel ogʻrigʻi, qorin ogʻrigʻi va siydikda qon paydo boʻlishi kabi belgilar kiradi. Bu holat pielonefrit yoki sistitni oʻz ichiga oladi.[4]. Siydik yoʻllari infeksiyalarining eng keng tarqalgan qoʻzgʻatuvchisi ichak tayoqchasi bakteriyasi hisoblanadi.

Adabiyotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil



  1. ↑ Smaill, Fiona M.; Vazquez, Juan C. (25 November 2019). „Antibiotics for asymptomatic bacteriuria in pregnancy“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2019 (11). doi:10.1002/14651858.CD000490.pub4. ISSN 1469-493X. PMC 6953361. PMID 31765489
  2. ↑ Smaill, Fiona M.; Vazquez, Juan C. (25 November 2019). „Antibiotics for asymptomatic bacteriuria in pregnancy“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2019 (11). doi:10.1002/14651858.CD000490.pub4. ISSN 1469-493X. PMC 6953361. PMID 31765489
  3. ↑ Emami A, Javanmardi F, Pirbonyeh N (August 2020). „Antibiotic resistant profile of asymptomatic bacteriuria in pregnant women: a systematic review and meta-analysis“. Expert Review of Anti-Infective Therapy. 18 (8): 807–815. doi:10.1080/14787210.2020.1759420. PMID 32321329. S2CID 216084453
  4. ↑ 4,0 4,1 "Antibiotics for asymptomatic bacteriuria in kidney transplant recipients". The Cochrane Database of Systematic Reviews 2018 (2): CD011357. February 2018. doi:10.1002/14651858.CD011357.pub2. PMID 29390169. PMC 6491324. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=6491324. 
  5. ↑ AMDA – The Society for Post-Acute and Long-Term Care Medicine (February 2014), „Ten Things Physicians and Patients Should Question“, Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation, AMDA – The Society for Post-Acute and Long-Term Care Medicine, qaraldi: 20 April 2015
  6. ↑ Smaill, Fiona M.; Vazquez, Juan C. (2019-11-25). "Antibiotics for asymptomatic bacteriuria in pregnancy". The Cochrane Database of Systematic Reviews 2019 (11). doi:10.1002/14651858.CD000490.pub4. ISSN 1469-493X. PMID 31765489. PMC 6953361. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=6953361. 
  7. ↑ 7,0 7,1 "Urinary tract infections during pregnancy - an updated overview". Developmental Period Medicine 20 (4): 263–272. 2016. PMID 28216479. 
  8. ↑ Emami A, Javanmardi F, Pirbonyeh N (August 2020). „Antibiotic resistant profile of asymptomatic bacteriuria in pregnant women: a systematic review and meta-analysis“. Expert Review of Anti-Infective Therapy. 18 (8): 807–815. doi:10.1080/14787210.2020.1759420. PMID 32321329. S2CID 216084453 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Bakteriuriya&oldid=5459917" dan olindi