Ayollarga yordam tashkiloti
Ayollarga yordam tashkiloti (WAO) Malayziya nodavlat tashkiloti boʻlib, ayollar huquqlari va xususan ayollarga nisbatan zoʻravonlikka qarshi kurashadi . U 1982-yilda tashkil etilgan va advokatlik, xalq taʼlimi, shuningdek, huquq va siyosat islohotlari sohalarida ishlaydigan Malayziya ayollar huquqlari harakatida yetakchi rol oʻynaydi.
Ayollarga yordam tashkiloti notijorat tashkilot boʻlib, Malayziya Qoʻshma Harakat Guruhi (JAG)ning uysiz va kambagʻal ayollariga yordam beradi va bu guruh doirasida u 1994-yilda Malayziyada Uydagi zoʻravonlik toʻgʻrisidagi qonunni qabul qilishda ishtirok etgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1979-yilda marhum Tan Siv Sin mamlakatga qoʻshgan hissasi uchun Tun Razak mukofoti bilan taqdirlangan. U 30 000.00 RM miqdoridagi pul mukofotini kaltaklangan ayollar va ularning bolalari uchun boshpana yaratish uchun xayriya qildi. Puan Shri EN Chong boshchiligidagi qoʻmita oʻzining birinchi yigʻilishini 1981-yil noyabr oyida oʻtkazdi. Buning poydevorini qoʻyish va koʻngillilarning asosiy guruhini shakllantirish uchun toʻqqiz oy kerak boʻldi. Ushbu koʻngillilar Ayollarga yordam tashkilotiga yordam soʻrab murojaat qilgan kaltaklangan ayollar uchun oʻz-oʻziga yordam berish va oʻz-oʻzini kuchaytirish tamoyillarini shakllantirish uchun jamoa sifatida ishladilar.
1982-yil iyun oyida Ayollarga yordam tashkiloti jamiyat sifatida vaqtincha roʻyxatdan oʻtdi va bir qavatli uy Ayollarga yordam tashkilotining rasmiy ofis binosi sifatida ijaraga olingan. Malay Mail rejalashtirilgan ofis haqidagi birinchi maqolani chop etdi va koʻp oʻtmay, 1982-yil sentyabr oyida Ayollarga yordam tashkiloti ofisdagi birinchi rezidentini qabul qildi.
Ayvi Josiah 15 yildan ortiq ijrochi direktor boʻlgan va uning oʻrnini 2015-yil fevral oyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar boʻyicha Oliy Komissarligida (UNHCR) oldingi 16 yil davomida ishlagan huquqshunos va gumanitar yordam xodimi Sumitra Visvanatan egallagan .[1]
Eʼtiqod va missiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkilotining eʼtiqodi shundaki, hech kim kaltaklanishga loyiq emas va barcha odamlar oʻz taqdirini oʻzi belgilash huquqiga ega va ularning hayotlarini shakllantiradigan sharoitlarni nazorat qilishlari kerak.
Ayollarga yordam tashkiloti „ayollarning teng huquq ekanlarini hurmat qilish, himoya qilish va amalga oshirishni yaratish, ragʻbatlantirish va ayollarga nisbatan kamsitishlarni, xususan, ayollarga nisbatan zoʻravonlikni bartaraf etishda“ harakat qilishni maqsad qilgan.[2]
Asosiy xizmatlar va loyihalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkiloti uchta turli markazdan iborat boʻlib, ularning barchasi aniq vazifalarni bajaradi.
1. Boshpana[tahrir | manbasini tahrirlash]
Boshpana Ayollarga yordam tashkilotining birinchi markazi boʻlib, kaltaklangan ayollar va ularning bolalari boshpana topishlari mumkin boʻlgan uydir. Oʻtgan yillarda u zoʻravonlikka uchragan mehnat muhojirlari, odam savdosi qurboni boʻlgan ayollar, boshpana izlovchilar va yolgʻiz onalar uchun boshpana boʻldi. Bu ayollarga yordam koʻrsatadigan va maslahat soʻragan, lekin boshpanaga koʻchib oʻtishni istamaydiganlar uchun yuzma-yuz maslahat seanslarini oʻtkazadigan professional ijtimoiy ishchilar mavjud. Shuningdek, uydagi zoʻravonlik, zoʻrlash, jinsiy zoʻravonlikka duchor boʻlgan ayollar, shuningdek, nikoh va ajralish boʻyicha savollari boʻlganlar uchun telefon orqali professional maslahatlar mavjud. Ijtimoiy ishchilar tomonidan yiliga oʻrtacha 1500 telefon qoʻngʻiroqlari amalga oshirilgan.[3]
2014-yil mart oyida Ayollarga yordam tashkiloti oiladagi zoʻravonlikdan omon qolganlar va inqirozga uchragan ayollarni qoʻllab-quvvatlash uchun birinchi jonli SMS ishonch telefoni — TINA-ni ishga tushirdi. TINA Ayollarga yordam tashkilotining #NoExcuseForAbuse milliy kampaniyasi doirasida 2014-yil 8-mart Xalqaro xotin-qizlar kunini nishonlash kunida ishga tushirilgan.[4]
2. Bolalar markazi (CCC)[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻzining birinchi turi sifatida Bolalar markazi 1990-yilda tashkil etilgan va oʻshandan beri u sobiq qochqinlarning farzandlari uchun uy bunyod etgan.[5] Oʻsha ayollar mustaqil yashash va ishlashga qaror qilishgan, lekin hali oʻz farzandlariga bir vaqtning oʻzida gʻamxoʻrlik qilishga qodir emaslar. Bolalar markazi doirasida bolalar uy, taʼlim va ularning jismoniy, aqliy va hissiy ehtiyojlarini qondiradigan qoʻllab-quvvatlash tizimiga ega boʻladilar.
3. Ayollarga yordam tashkiloti markazi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ushbu idora asosan maʼmuriyat, tadqiqot va targʻibot uchun mas’ul boʻlib, tashkilotning jamoatchilik yuzi boʻlib xizmat qiladi.
Faoliyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkiloti ayollar huquqlarini qoʻllab-quvvatlash uchun Malayziyadagi siyosat va qonunchilikdagi oʻzgarishlarga taʼsir qilish uchun harahat qiladi.
Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllariga barham berish toʻgʻrisidagi konvensiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
2006-yil mart oyida Ayollarga yordam tashkiloti Ayollar Tashkilotlari Milliy Kengashi bilan hamkorlikda NNTlar koalitsiyasi tomonidan tayyorlangan Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllariga barham berish toʻgʻrisidagi konvensiya soya hisobotini rasman boshlash uchun matbuot anjumani tashkil qildi. 2006-yil may oyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-Yorkdagi 35- Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllariga barham berish toʻgʻrisidagi konvensiya sessiyasida Malayziya hukumati Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllariga barham berish toʻgʻrisidagi konvensiya qoʻmitasi tomonidan koʻrib chiqildi, Ayollarga yordam tashkiloti unga uchta vakili kiradi.
COMANGO[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkiloti 2006-yilda BMT Inson Huquqlari Kengashi tomonidan tashkil etilgan mamlakatning inson huquqlarini koʻrib chiqish jarayoni boʻlgan Universal Periodic Review bilan shugʻullanish uchun tuzilgan Malayziya nodavlat notijorat tashkilotlari koalitsiyasi COMANGO aʼzosidir. Ayollarga yordam tashkiloti, shuningdek, 2013-yilda Umumjahon davriy sharhning ikkinchi sikli uchun COMANGO hisobotini yozishda ishtirok etgan.[6]
Kampaniyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkiloti oiladagi zoʻravonlik muammosini taʼkidlash uchun bir nechta mashhur jamoatchilikni xabardor qilish kampaniyalarida ishtirok etdi.
#HaqoratUchunUzrYoʻq[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ayollarga yordam tashkiloti 2014-yil 8-martda oiladagi zoʻravonlik muammosini taʼkidlash uchun oʻzining milliy taʼlim kampaniyasi #NoExcuseForAbuse(#HaqoratUchunUzrYoʻq) kampaniyasini boshladi. Ayollarga yordam tashkiloti oiladagi zoʻravonlikdan jabr koʻrgan ayollar zoʻravonlikni oqlash uchun foydalanishi mumkin boʻlgan gʻoyalarga qarshi chiqmoqchi edi. Kampaniya uydagi zoʻravonlikning dastlabki bosqichlariga yoʻnaltirilgan va potensial zoʻravonlik munosabatlarida boʻlgan ayollarga murojaat qilishga qaratilgan.
Aksiya omon qolganlarning ovozini aks ettiruvchi fikrlar yozilgan bluzkalar aks ettirilgan badiiy koʻrgazmaning ochilishini oʻz ichiga oldi. Har bir bluzkada „Yaxshi, kechirim soʻradi“ kabi soʻzlar bor edi. U buni boshqa hech qachon qilmasligini aytdi".Ushbu loyihalar Klang vodiysi, Sharqiy qirgʻoq va Sharqiy Saravakning turli joylarida namoyish etildi.[7]
Kampaniyaning yana bir qismi ayollarni ijtimoiy tarmoqlarga #NoExcuseForAbuse futbolkalari kiygan suratlarini yuklashga undadi. Ishtirok etgan taniqli shaxslar orasida Bosh vazir departamenti vaziri Xoja Nensi Shukri kabi siyosatchilar; YB Xanna Yeoh, Selangor Assambleyasi spikeri; YB Nurul Izzah, Lembah Pantai deputati va YB Mas Ermieyati Samsudin, Puteri UMNO rahbari bor.
Aksiyaning uchinchi bosqichi TINA SMS ishonch telefonini ishga tushirishga qaratildi. TINA qurbonlar murojaat qilishlari uchun „Menga yordam kerak deb oʻylayman“ virtual doʻstini ifodalash uchun moʻljallangan.[7]
V-Day: Sevgi shartsiz boʻlishi kerak[tahrir | manbasini tahrirlash]
2014-yildagi Sevishganlar kunini nishonlash uchun Ayollarga yordam tashkiloti odamlarga sevgi shartsiz boʻlishi kerakligini eslatish maqsadida ogohlik kampaniyasi doirasida atirgullar tarqatdi. Kampaniya haqoratlar davri haqida xabardorlikni oshirishga, xususan, zoʻravonlik holatlaridan keyin kechirim soʻraydigan, vaʼda beradigan va sovgʻalar beradigan zoʻravonlarning xatti-harakatlariga eʼtibor qaratdi.[8]
1 milliard oʻsish[tahrir | manbasini tahrirlash]
2013-yil fevral oyida Ayollarga yordam tashkiloti The Body Shop bilan hamkorlikda 1 milliard oʻsishni qoʻllab-quvvatladi, bu V-Day tomonidan uyushtirilgan, ayollarga nisbatan zoʻravonlikni tugatish va butun dunyo boʻylab ayollar uchun gender tengligini targʻib qilishga chaqiruvchi global kampaniya. Gʻarbiy Malayziyadagi barcha The Body Shop doʻkonlari doʻkonlar tashqarisida flesh-moblar oʻtkazdi, unda xodimlar, nodavlat tashkilotlar va faollar ishtirok etdi.[9]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ s. indramalar. „Introducing Sumitra Visvanathan, the new executive director of WAO - People | The Star Online“. Thestar.com.my (2015-yil 27-fevral). Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ „About Us - Women's Aid Organisation“. Wao.org.my. 2017-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ „WAO:“. 2011-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-aprel.
- ↑ „'TINA', the first SMS helpline for domestic abuse Survivors is in Town - Women's Aid Organisation“. Wao.org.my. 2017-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ „WAO:“. 2011-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-aprel.
- ↑ „Coalition of Malaysian NGOs in the UPR Process - Persatuan Kesedaran Komuniti Selangor“. Empowermalaysia.org. 2016-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ 7,0 7,1 „#NoExcuseForAbuse - Women's Aid Organisation“. Wao.org.my. 2017-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ „V-Day: Love Should Be Unconditional“. Facebook (2014-yil 13-fevral). Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.
- ↑ sheela chandran. „United in one dance - Archive | The Star Online“. Thestar.com.my (2013-yil 7-fevral). Qaraldi: 2017-yil 12-aprel.