Aydos
Aydos — uyat, hayo, hurmat va yuvoshlik yunon maʼbudasi. Bu, shuningdek, odamlarni uyat orqali notoʻgʻri xatti-harakatlardan himoya qilishi kerak boʻlgan sifatning nomi, shuningdek, boy odam tilanchining huzurida ularning moddiy tengsizligining manbasidan qatʼi nazar, birining boyligi va boshqasining qashshoqligi nohaq boʻlishi mumkinligini nazarda tutgan holda, boshdan kechirishi mumkin boʻlgan his-tuygʻu. Aydos uning qadimgi va nasroniy maʼnosidagi yuvoshlik bilan umumiy jihatlarga ega. Aristotel yuvoshlikni shuhratparastlik va qoʻrqoqlik oʻrtasiga qoʻyadi.
Mifologiyada[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aydos Oltin asr tugaganidan keyin Yerni tark etgan oxirgi maʼbuda boʻlgan. U qasos maʼbudasi Nemezidaning yaqin hamrohi boʻlgan[1]. Manbalardan birida Aydos Prometeyning qizi deb atalgan[2]. Uning onasi Eusebiya deb ataladi. Bunda, mifologiyada u aniq xudo sifatida emas, balki koʻproq jonlantirish sifatida qabul qilinadi.
Ilk davrdagi qadimgi yunon teatr spektakllarida Aydosga ishoralar uchraydi. U Esxil, Evripid, Sofokl pyesalarida tilga olingan.
Maʼbudaning sajdagohlari Afina[3] va Spartada[4] joylashgan.
Baʼzi manbalar uyat va ehtiromning jonlantirilishi deb Aeschyne (Αἰσχύνη) ni ataydilar[5][6]. Bu figura Adosga teng koʻrinadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Douglas L. Cairns, Aidos: The Psychology and Ethics of Honour and Shame in Ancient Greek Literature, Oxford, Clarendon Press, 1992.
- Mythology, автор Edith Hamilton.