Axborot tizimlarida identifikatsiya qilish

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Axborot tizimlarida identifikatsiya qilish — bu identifikatsiyalash ob’ekti uchun uning identifikatori aniqlanadigan, axborot tizimida ushbu sub’ektni yagona identifikatsiya qiluvchi jarayonidir. Axborot tizimida identifikatsiya qilish tartib-taomilini amalga oshirish uchun avvalo sub’ektga tegishli identifikator berilishi kerak (yaʼni sub’ekt axborot tizimida roʻyxatdan oʻtgan boʻlishi kerak).

Identifikatsiya qilish jarayoni autentifikatsiya bilan bevosita bogʻliq: sub’ekt autentifikatsiya jarayonidan oʻtadi va agar autentifikatsiya muvaffaqiyatli oʻtgan boʻlsa, u holda axborot tizimi autentifikatsiya omillari asosida sub’ekt identifikatorini aniqlaydi. Bunday holda, identifikatsiyaning ishonchliligi toʻliq amalga oshirilgan autentifikatsiya jarayonnig ishonchlilik darajasi bilan belgilanadi.

Identifikatsiyaga misollar:

Identifikatsiya opsiyasi Autentifikatsiya omillari Identifikatsiya natijasi
(identifikator)
Foydalanuvchi identifikatsiyasi 1) Login / parol („Bilaman“) Kirish
Bank kartasini identifikatsiya qilish 1) mikroprotsessorli bank kartasi („menda bor“),
2) PIN („Bilaman“)
Karta hisob raqami (PAN) -
bank kartasidan oʻqing
Bank kartasini identifikatsiya qilish
bioverifikatsiya bilan
1) mikroprotsessorli bank kartasi („menda bor“),
2) biometrik omil (barmoq izi) („men“)
Karta hisob raqami (PAN) -
bank kartasidan oʻqing
Mahsulot identifikatsiyasi
shtrix-kod boʻyicha
1) shtrix-kod („Menda bor“) Element raqami
Fayl identifikatsiyasi
nazorat summasi boʻyicha
1) nazorat summasi („men“) Fayl nomi
Fuqaroning identifikatsiyasi
elektron imzo orqali
1) elektron imzo tashuvchisi („menda bor“),
2) mediaga kirish paroli („Bilaman“)
Sertifikat identifikatori
(SNILS — tasdiqlash kaliti sertifikati uchun
malakali elektron imzo)

Subyektga identifikator berish (yaʼni, sub’ektni axborot tizimida roʻyxatdan oʻtkazish) baʼzan identifikatsiya deb ham ataladi[1].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]