Apollon galereyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Galereya d’Apollon 1900 yil

Apollon galereyasi — Luvr saroyining ramziy xonasi boʻlib, Petite Galerie qanotining birinchi (yuqori) qavatida joylashgan. Uning hozirgi oʻrni birinchi marta 1660-yillarda ishlab chiqilgan. 1790-yillardan beri Luvr muzeyining bir qismi boʻlib, 19-asr oʻrtalarida Feliks Dyuban boshchiligida qurib bitkazilgan. 1887-yildan beri galereyada Fransiya qirollik javohirlari toʻplami saqlanmoqda.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Luvrning kichik galereyasi birinchi marta 16-asrda qurilgan. Sanʼat namoyishi uchun uzun xonali ikkinchi qavat Genrix IV davrida qoʻshilgan. Galereya Fontainebleau Ikkinchi maktabi rassomlari, shu jumladan, Toussaint Dubreuil, Jeykob Bunel va uning rafiqasi Marguerite Bahuche, Martin Fréminet tomonidan bezatilgan.

1661-yil 6-fevralda kichik galereya yongʻin sababli zararlandi, Lui XIV Luvrning bu qismini qayta qurishni buyurdi[1]. Qayta qurish ishlari 1661-1663 yillarda rekonstruksiya ishlarini olib borgan Lui Le Vaga topshirilgan[1]. Haykaltarosh Fransua Jirardon gipsli haykallar uchun mas’ul edi. Bu Versal saroyining Koʻzgular zali uchun namuna boʻlib xizmat qilgan Lui uchun birinchi Qirollik galereyasi edi.

Apollon Pitonni oʻldiradi, Eugene Delacroix

1715-yilda Lui vafot etganida galereya qurilishi tugallanmagan edi va keyingi avlod rassomlari Gaspard va Baltazar Marsi va Tomas Regnaudin kabi xonani yaxshilashda davom etishdi[2]. 1819-yilda Luvr arxitektori Per Fonten galereyaga 1797-yil boshida Chateau de Meisonsdan tortib olingan temir darvozani oʻrnatdi[3]. Ammo galereya tugallanmagan va taʼmirtalabligichs qolgan edi[3]. U 19-asrning oʻrtalarida arxitektor Feliks Dyuban boshchiligida qayta tiklandi va qurib bitkazildi, rassom Evgen Delakrua shiftning markazida Apollon Pitonni oʻldirgan, Jozef Gichard "Yerning gʻalabasi" yoki „Kibele“ asarini chizgan va Charlz Lui Myuller Aurore bilan taʼminlangan. Yangi qurib bitkazilgan galereya 1851-yil 5-iyun kuni prezident Lui-Napoleon Bonapart tomonidan ochilgan[4].

Luvrda namoyish etilgan Hortensia olmosi

Luvrning bir qismi sifatida Apollon Galereyasi milliy va Jahon merosi ob’ekti hisoblanadi. U 2001-2004-yillarda mukammal taʼmirlandi[5].

Displeylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Apollon galereyasining bezatilgan shifti

Xonaning dabdabali bezaklari bilan bir qatorda, galereyaning asosiy diqqatga sazovor joylari Fransiya tojining zargarlik buyumlaridir. 1887-yilda Uchinchi Fransiya Respublikasi qirollik toʻntarishini bostirish uchun koʻpgina toj zargarlik buyumlarini sotdi, ulardan faqat tarixiy ahamiyatga ega boʻlgan javohirlar saqlab qolindi. Oʻsha yili qolgan zargarlik buyumlari Apollon Galereyasida namoyish etilgan va Luvr meʼmori Edmond Guillaume tomonidan ishlab chiqilgan vitrinalarda taqdim etilgan[5]. Galereyaning eng mashhur buyumlariga quyidagilar kiradi:

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Lui XV va Napoleon uchun tayyorlangan tojlar;
  • Hortensia olmosi, Louis XIV tomonidan sotib olingan toʻq sariq-pushti rangli 20 karatli olmos;
  • Regent olmos, oq 140 karatli olmos, hozirgacha ishlov berilgan eng sof olmoslardan biri hisoblanadi;
  • Sancy, och sariq rangli 55 karatli olmos, ilgari Birlashgan Qirollik toj marvaridlaridan bir edi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 History of the Louvre on Monument Historique website
  2. „Reopening of the Galerie d'Apollon“ (en-EN). Louvre (2020-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 18-avgust.
  3. 3,0 3,1 Jacques Hillairet. Dictionnaire historique des rues de Paris. Paris: Editions de Minuit. 
  4. Galignani's New Paris Guide, for 1870: Revised and Verified by Personal Inspection, and Arranged on an Entirely New Plan. Paris: A. and W. Galignani and C°, 1870 — 163 bet. 
  5. 5,0 5,1 Anne Dion-Tenenbaum; Philippe Malgouyres (2020), „Le réaménagement de la galerie d'Apollon“, La Revue des Musées de France / Revue du Louvre, Paris: Réunion des Musées Nationaux, 2020–4