Al Jolson

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eizer Yoelson
Tavalludi
Eizer Yoelson

1886-yil 9-iyun
Vafoti 23-oktyabr 1950-yil(1950-10-23)
(64 yoshda)
San Francisco, Kaliforniya, A. Q. Sh.
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi va AQSh
Kasbi
  • Aktyor
  • Qiziqchi
  • Xonanda
Faoliyat yillari 1904-1950
Turmush oʻrtogʻi
Henrietta Keller
(turm. 1907; ajr. 1919)

Alma Osbourne
(turm. 1922; ajr. 1928)

Ruby Keeler
(turm. 1928; ajr. 1940)

Erle Galbraith (turm. 1945)
Bolalari 3

Al Jolson (talaffuzi: „Al Jolson“, 1886-yil 9-iyun — 1950-yil 23-oktyabr) — Litva-Amerika yahudiy qoʻshiqchisi, komediyachi, aktyor va vodvil. U 1920-yillardagi Qoʻshma Shtatlarning eng mashhur va eng koʻp maosh oluvchi yulduzlaridan biri boʻlgan[1] va oʻzini „Dunyoning eng zoʻr oʻyinchisi“ deb atagan[2]. Jolson ijroga nisbatan „uyatsiz sentimental, melodramatik yondashuvi“[3], shuningdek, kuylagan koʻplab qoʻshiqlarni ommalashtirishi bilan mashhur edi[4]. Jolsonni zamonaviy tanqidchilar „qora yuzli ijrochilar qiroli“ deb atashgan[5][6].

Garchi bugungi kunda "Jazz qoʻshiqchisi" (1927) filmining yulduzi sifatida esda qolgan boʻlsa-da, u 1930-yillarda bir qator muvaffaqiyatli musiqiy filmlarda rol oʻynagan. 1941-yil dekabr oyida Pearl Harborga qilingan hujumdan soʻng, u Ikkinchi Jahon urushi paytida chet elda qoʻshinlarni kutib olgan birinchi yulduz edi. Mudofaa vaziri George Marshall vafotidan keyin uni "Buyuk xizmatlari uchun" medali bilan taqdirladi.

Yoshlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jolson, taxminan 1916-yil

Al Jolson Eizer hozir Serednike nomi bilan tanilgan Litvada Kaunas yaqinida, oʻsha paytda Rossiya imperiyasining bir qismi boʻlgan yahudiylarning Srednike qishlogʻida tugʻilgan.

1891-yilda otasi yaxshi kelajakni taʼminlash uchun Nyu-York shahriga koʻchib oʻtdi.

Jolsonning onasi Naomi 1895-yil boshida 37 yoshida vafot etdi va yetti oy davomida Jolson ruhiy tushukunlik holatiga tushib qoldi. U Baltimordagi Xaverian birodarlar tomonidan boshqariladigan yetim bolalar uchun ilgʻor islohot uyi boʻlgan Sent-Meri’s Oʻgʻil bolalar sanoat maktabida vaqt oʻtkazdi.

Sahnadagi ijro[tahrir | manbasini tahrirlash]

1902-yilning bahorida Jolson Walter L. Mainning sirkiga ishga qabul qilindi. Main uni ustoz sifatida yollagan boʻlsa-da, Main Jolsonning qoʻshiq ovozidan hayratda qoldi va sirkning Hindiston tibbiyoti tomoni koʻrgazmasi segmentida unga qoʻshiqchi lavozimini berdi[7]. Yil oxiriga kelib, sirk yopilgan va Jolson yana ishsiz edi. -yil may oyida burlesk shousining bosh prodyuseri Dainty Duchess Burlesquers Jolsonga bitta shouda rol berishga rozi boʻldi. U „Be My Baby Bumble Bee“ qoʻshigʻini ijro etdi va prodyuser uni olib qolishga rozi boʻldi, ammo shou yil oxirigacha yopildi.

Filmografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Sarlavha Rol Izohlar
1926 A Plantation Act Oʻzi Film debyuti
1927 The Jazz Singer Jakie Rabinowitz
1928 The Singing Fool Al Stone
1929 Sonny Boy Oʻzi Cameo
Say It with Songs Joe Lane
New York Nights Oʻzi Cameo
1930 Mammy Al Fuller
Showgirl in Hollywood Oʻzi Cameo
Big Boy Gus
1933 Hallelujah, I’m a Bum Bumper
1934 Wonder Bar Al Wonder
1935 Go into Your Dance Al Howard
1936 The Singing Kid Al Jackson
1939 Rose of Washington Square Ted Cotter
Hollywood Cavalcade Oʻzi
Swanee River Edwin P. Christy
1945 Rhapsody in Blue Oʻzi
1946 The Jolson Story Akkreditivsiz 
1949 Jolson Sings Again Akkreditivsiz 
Oh, You Beautiful Doll Yakuniy film, Akkreditatsiya qilinmagan 

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Bainbridge, Beryl. Front row: Evenings at the Theatre. London: Continuum, 2005 — 109 bet. ISBN 9780826482785. 
  2. „Radio - Variety shows“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2021-yil 2-may.
  3. Ruhlmann. „Al Jolson“. AllMusic. Qaraldi: 2018-yil 22-sentyabr.
  4. „Al Jolson | Biography & History“ (en). AllMusic. Qaraldi: 2021-yil 3-may.
  5. Moss. „Was Al Jolson 'Bamboozled'?“. Los Angeles Times (2000-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 22-sentyabr.
  6. Rogin, Michael (Spring 1992). "Blackface, White Noise: The Jewish Jazz Singer Finds His Voice". Critical Inquiry (University of Chicago Press) 18 (3): 417–453. doi:10.1086/448640. 
  7. Oberfirst 1980.