Akhaltsikhe munitsipaliteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Axaltsixe ( gruzincha: ახალციხის მუნიციპალიტეტი , Akhaltsikhis munitsip'alit'et'i ) ) — Gruziyaning janubiy Samtsxe-Javaxeti mintaqasida joylashgan munisipalitet. 1,010.4 km2 (390 mi²) maydonni qamrab olgan . 2021-yil holatiga ko'ra, uning aholisi 39,463 kishi edi. [1] Axalsixe shahri uning maʼmuriy markazi hisoblanadi.

Ma'muriy bo'linmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Atsquri qal'asi

Axaltsixe munitsipaliteti maʼmuriy jihatdan ikki shaharga ( Axaltsixe va Vale ) va 46 ta qishloqga(სოფელი, sopeli) ega boʻlgan 14 jamoaga (თემი, temi) boʻlingan. [2]

Axaltsixe shahri 2014-yilda munitsipalitetdan ajratilgan va "o'zini o'zi boshqaradigan" shahar (yoki kalaki) deb nomlangan. Ushbu ma'muriy va boshqaruv islohoti juda samarasiz va qimmat deb topildi va 2017-yilda bekor qilindi [3] O'shandan beri Axaltsixe shahri yana umumiy munitsipalitet tarkibiga kirdi.

Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Axaltsixe munitsipal assambleyasi ( gruz. ახალციხის საკრებულო, Axalsixe Sakrebulo ) — Axaltsixe munitsipalitetidagi vakillik organi bo‘lib, har to‘rt yil ichida Axalsixe munitsipalitetiga 39 kishi a'zo bo‘ladi. Oxirgi saylov 2021-yil oktyabr oyida bo'lib o'tdi. “Gruzin orzusi” partiyasi vakili Irakliy Lazarashvili mer etib saylandi.

Party 2017[4] 2021[5] Current Municipal Assembly
  Georgian Dream 28 27                                                      
  United National Movement 2 8              
  For Georgia 2    
  European Georgia 3 1  
  Independent [6] 1  
Total 33 39  

Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yil boshiga kelib aholi soni 39 463 kishini tashkil qildi [1], bu 2014-yilgi aholini roʻyxatga olish bilan solishtirganda biroz koʻp. Xuddi shu davrda Axaltsixe shahri aholisi biroz kamaydi. Munitsipalitet aholisi zichligi har kv km ga 39,6 kishini tashkil etadi.

Axaltsixe aholisi 68% gruzinlarni tashkil qiladi. Hozirgacha eng katta etnik ozchilik armanlar bo'lib, ular aholining 31% ni tashkil qiladi. Boshqa ozchiliklar - bir necha o'nlab ruslar, yunonlar, ukrainlar, osetinlar va bir necha abxazlar . Diniy nuqtai nazardan, aholining 68% Gruziya pravoslav cherkovi va 17,4% Arman Apostol cherkovi izdoshlari. Gruziya standartlari bo'yicha yana bir katta guruh - katoliklar (12,6%). Bundan tashqari, Yahovaning Shohidlari va Islomning izdoshlari kam sonli.

Aholi Axaltsixe munitsipaliteti
1897 yil 1922 yil 1926 yil 1939 yil 1959 yil 1970 yil 1979 yil 1989 yil 2002 2014 yil 2021 yil
Axaltsixe munitsipaliteti - - - 55 490 Decrease</img> 50 420 </img> 51 907 Decrease</img> 49 836 </img> 54 747 Decrease</img> 46,134 Decrease</img> 38 895 </img> 39 463
Axaltsixe shahri 15 357 Decrease</img> 10,153 </img> 12 328 Decrease</img> 12 180 </img> 16 868 </img> 18 972 </img> 19 742 </img> 24 570 Decrease</img> 18 452 Decrease</img> 17 903 Decrease</img> 17 070
Vale - - - - 9 629 Decrease</img> 7326 Decrease</img> 6244 </img> 6305 Decrease</img> 5,031 Decrease</img> 3646 </img> 5,215
Ma'lumotlar: Aholi statistikasi Gruziya 1897 yildan hozirgi kungacha. [7][8][9] Eslatma: [11]

1944-yil noyabr oyida bu hududda istiqomat qiluvchi, asosan, musulmon diniga eʼtiqod qiluvchi turkiyzabon etnik guruh boʻlgan mesxeti turklari stalinchilarning koʻchirish amaliyoti doirasida Sovet Oʻrta Osiyo respublikalariga surgun qilindi . [12] O'sha paytda mesxetilar Axaltsixe tumani aholisining yarmini tashkil qilgan (1939: 55490 aholidan 28428 kishi). [9] Mahalliy qarshiliklar bilan ularni mustaqil Gruziyaga qaytarishga urinishlar muvaffaqiyatsizlikka uchradi. [13][14]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Gruziyadagi munitsipalitetlar ro'yxati (mamlakat)

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ma'nbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 „Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January“ (en). National Statistics Office of Georgia, Geostat (2021-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 3-yanvar.
  2. ↑ „Main Results of the 2014 Census (Publication)“ (ka). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) 283–284, 299–303 (2016-yil 28-aprel). 2020-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-yanvar.
  3. ↑ „Parliament Reduces Number of Self-Governing Cities“.
  4. ↑ „Protocol elected municipal council members and mayors 2017“ (ka) 40–42. CESKO Central Election Commission. Qaraldi: 2021-yil 6-yanvar. [sayt ishlamaydi]
  5. ↑ „Protocol elected municipal council members and mayors 2021“ (ka) 49–51. CESKO Central Election Commission. Qaraldi: 2021-yil 6-yanvar. [sayt ishlamaydi]
  6. ↑ „"ქართულ ოცნებას" რეგიონული ჩინოვნიკებიც ტოვებენ და კელი დეგნანს აკრიტიკებენ“ (ka). jam-news.net (2022-yil 11-iyul). Qaraldi: 2022-yil 11-iyul.
  7. ↑ „Population divisions of Georgia“ (en). Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Qaraldi: 2022-yil 18-yanvar.
  8. ↑ „Population cities & towns of Georgia“ (en). Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Qaraldi: 2022-yil 18-yanvar.
  9. ↑ 9,0 9,1 „1939 census“ (ru). Ethno Kavkaz. Qaraldi: 2022-yil 23-fevral.
  10. ↑ „Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data“ (en). National Statistics Office of Georgia, Geostat (2017-yil 29-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 1-yanvar.
  11. ↑ The 2014 census found an inexplicable gap with the data from the national statistical office Geostat. UN-assisted research has found the 2002 census was inflated by about 8-9 percent. See,[10] "1. Introduction", Page 1.
  12. ↑ „From Exile to Exile: The Perpetual Deportation of the Ahıska Turks“ (en). Genocide Watch (2021-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  13. ↑ „Meskhetian Turks Return to Lost Homeland in Georgia“ (en). Eurasianet (2009-yil 9-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  14. ↑ „Meskhetian Turks: Still Struggling to Return to Their Homeland“ (en). Eurasianet (2003-yil 25-mart). Qaraldi: 2022-yil 15-fevral. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Akhaltsikhe_munitsipaliteti&oldid=4184660" dan olindi