Agrokimyoviy xaritagramma
Agrokimyoviy haritagramma — tuproqning oʻsimliklar oziqlanadigan elementlar bilan taʼminlanganlik darajasini ifodalovchi xarita sxemasi. Agrokimyoviy xaritagramma tuzishda tuproqlar tarkibidagi oʻsimliklar oʻzlashtira oladigan shakldagi fosfor va kaliy, mikroelementlar va boshqa miqdoriga koʻra 5161guruhga ajratiladi (azotni aniqlash kam qoʻllanadi). Agrokimyoviy xaritagramma tuzish uchun maydoni 5-20 ga li raqamlangan maydonlardan olingan aralash tuproq namunalari tahlili natijalaridan foydalaniladi. Namuna haydalma qatlamning 20 joyidan (diagonali yoki oʻqi boʻyicha) 300-400 g miqdorda olinadi. Ayni paytda haydalma qatlam ostidan (30-40 sm chuqurlikdan) olingan alohida tuproq namunalari gʻam oʻrganiladi. Barcha aralash tuproq namunalaridagi harakatchan fosfor va kaliy miqdori aniqlanadi. Taxlil natijalariga qarab Agrokimyoviy xaritagrammalar tuziladi. Haritaga tushuntirish tuziladi, xoʻjalik haqidagi maʼlumotlar, agrokimyoviy tekshirish natijalari, mineral oʻgʻitlardan foydalanish boʻyicha tavsiyalar beriladi. Respublika „Oʻzdaverloyiha“ instituti beradigan xoʻjaliklarning yerlaridan foydalanish tarxlari Agrokimyoviy xaritagrammalar tuzish uchun xaritagrafik asos boʻlib xizmat qiladi. Ularning masshtabi sugʻoriladigan yerlar uchun 1:10000, lal-mi yerlar uchun 1:25000. Ilmiy tavsiyalarga koʻra har 5 yilda tuproqning agronomik holati tekshiriladi va yangi Agrokimyoviy xaritagramma tuziladi.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |