Abiogenez

Abiogenez (yun. a- inkor qoʻshimchasi, bio… va genesis — kelib chiqish, paydo bulish) — tirik tabiatda mavjud boʻlgan organik birikmalarning organizm ishtirokisiz nobiologik yoʻl bilan hosil boʻlishi. Keng maʼnoda A.- tirik mavjudotlarning paydo boʻlishi, yaʼni hayotning vujudga kelishi haqidagi zamonaviy nazariyadir. A. toʻgʻrisidagi eng qad. tushunchalar juda sodda boʻlib, tirik mavjudotlar anorganik yoki organik ulik moddalardan oʻz-oʻzidan paydo boʻladi, degan farazga asoslangan edi. Tirik mavjudotlarning oʻz-oʻzidan pay-do boʻlishi toʻgʻrisidagi tushunchalarga 1861-yilda L. Paster uzil-kesil zarba berdi. Ammo A. toʻgʻrisidagi zamonaviy nazariya organik moddalarning anorganik moddalardan sintezlanishi, piro-vard natijada hayotning A. orqali paydo boʻlishini inkor etmaydi, A. I. Oparin va boshqa koʻpgina olimlarning fikricha, Yerda hayot uzoq davom etgan kimyoviy ja-rayonlar natijasida Yer taraqqiyotining muayyan boskichida paydo boʻlgan. Qad. geologik davrlarda Yerdagi sharoit (temperatura, atmosfera tarkibi, nurlanish) organik moddalarning A. sintezlanishi uchun qulay boʻlgan. 20-asr oʻrtalarida oqsil va boshqa organik birikmalarning Yerning qad. geologik davrlardagi sharoitida abio-gen yoʻli bilan sintezlanishi tajribada isbot etildi

Bugun men sizlarga ushbu nazariyani amalda bolishi mumkinligi extimolini qol telefonim orqali tushuntirib bermoqchiman bu telefon qolimga qanday kelib qolgani haqida evolyutsiya nazariyasi boshlangʻich taʼlim Abiogenez orqali fikr yuritamiz.

Telefonning ustki qismi qaysi moddadan ekanini bilasizlarmi? Plastik moddadan. Plastik modda nimadan olinishini bilasizlarmi? Neftdan.

Ha, plastik modda neftdan olinadi. Ushbu qol telefonining ichida kremniy moddasidan ishlangan plastinka bor. Kremniy moddasi esa qumlarda boʻladi.

Bu telefon asli Iroqdan. Shunday davlat borligini eshitgandirsizlar.

Uch yarim milliard yil oldin Iroqda toʻxtovsiz yer silkinishlari sodir boʻldi. Ana shunday silkinishlar sodir boʻlayotganda yer ichidan vulqon lavalari otila boshlaydi. Keyin bu lava tasodifan neft bilan aralashadi. Ushbu aralashish natijasida neft erigan plastikka aylanadi. Keyin bu erigan plastik tasodifan bir xarsang toshning ustiga tushadi. Xarsang toshning shakli xuddi qol telefon shakliga oʻxshardi. Shundan soʻng osmondan qor yogʻib, boyagi xarsangtosh ustidagi plastik moddaning sovushini taʼminlaydi. Shunday qilib telefonning ustki qismi paydo boladi. Orqadan qisqa vaqt oʻtgach, yashin plastik turgan joy yaqinidagi qumga uriladi. Natijada qumning yashin tushgan qismi kremniyga aylanadi. Aylanganda ham qandaydir kremniyga emas, aynan qoʻl telefoni ichidagi katta xotira sigʻimiga ega bolgan, maxsus dasturlar bilan taʼminlangan kremniy plastinkasiga aylanadi. Bu orada yana yer silkinishi sodir boʻladi va xarsangtosh ustida turgan telefon qutisi shaklidagi plastik yerdagi haligi kremniy plastinkaning ustiga borib tushadi. Ana shundan keyin smartfon ishlay boshlaydi. Bir necha kun avval men Iroqning sahrosida yurganimda toʻsatdan koʻzim yerda yotgan ushbu telefonga tushib qoldi. „Axir bu telefon-ku“ dedim-da, darhol oʻsha yerdan turib ayolimga qoʻngʻiroq qildim. (qarang Hayot, Biogenez).^[1] Telegram kanal Muslim Mind