Saboh sulolasi

Al Sabah (arab.آل صباح ‎) — Quvayt amirlarining 1752 yoki 1756 yildan hozirgi kungacha hukmronlik qilgan sulolasi.

Al Sabah urugʻi 18-asr boshlarida Najddan shimolga koʻchib kelgan Beni Atban arab qabilasiga mansub. Dastlab Al Saboh oilasi Iroqning Umm Qasr shahriga joylashdi, biroq tez orada Usmonli qo‘shinlari tomonidan u yerdan haydab yuborildi. Umm-Qasrdan oila al-Quvayt shahriga ko'chib o'tdi va u erda Beni Atbon qabilasining boshqa nufuzli oilalari - al-Xalifa va al-Jalakim bilan ittifoq tuzdi. 1716 yilda bu uch oila o'rtasida mas'uliyat va faoliyat sohalarini taqsimlash to'g'risida shartnoma tuzildi, unga ko'ra Al Saboh klani al-Quvaytni himoya qilish va majburiyatlarni yig'ish uchun javobgarlikni o'z zimmasiga oldi. Shunday qilib, aslida, shahar va qabila ustidan ma'muriy hokimiyat ularning qo'lida edi. 1752 yoki 1756 yillarda Beni Atbon qabilasi oqsoqollar kengashi keksa shayx Saboh I ibn Jobir as-Sabohni Quvayt hukmdori etib sayladi. 1760 yilda Shayx Saboh Al-Quvayt atrofida qal'a devori qurishni tashkil qildi. Bag'dodga safar qilgan Saboh ibn Jobir Usmonli valiysidan Quvaytni boshqarish huquqini tan oldi. Shayx Sabohning nufuzi shu qadar katta ediki, uning vafotidan keyin kenja o‘g‘li Abdulloh shahar va qabila hukmdori etib saylanadi. Shunday qilib, Quvaytdagi Al Saboh sulolasining hokimiyati meros bo'lib qoldi.

Shayx Abdulloh II as-Sabah (1866-1892) qon to‘kilishiga yo‘l qo‘ymagan dono siyosatchi sifatida tanilgan.Mustaqil siyosat olib borishga intilgan ota-bobolaridan farqli oʻlaroq, Abdulloh koʻpchilik uchun kutilmaganda Usmonlilar imperiyasi bilan ittifoq tuzdi va 1871-yilda Usmonlilarga oʻz qoʻshinlari va floti bilan El-Ihso va Kitoifga yurishlarini taqdim etdi. Bu xizmati uchun Sulton Abdulloh as-Sabahni Quvaytga kaymakam (Usmonlilar hokimi) etib tayinladi. Quvaytning qaymoqqomi rasmiy ravishda Iroq gubernatoriga bo'ysunganligi sababli, bu shartnomaning tuzilishi keyinchalik Iroqning Quvaytni Iroqning dastlabki hududi deb e'tirof etishiga rasmiy sabab bo'ldi. Balki, mintaqada borligi tez sur'atlar bilan kuchayib borayotgan inglizlarning qo'rquvi Abdullohni turklar bilan ittifoq tuzishga undagandir.

Abdullaxon II ning ukasi Shayx Muborak (1896-1915) Quvayt tashqi siyosatida inglizlarga nisbatan keskin burilish yasadi. 1899-yil 18-yanvarda Shayx Muborak inglizlar bilan oʻzi va uning vorislari oʻz tashqi siyosatini faqat Britaniya imperiyasi bilan kelishilgan holda olib borishlari toʻgʻrisida yashirin shartnoma imzoladi. Buning uchun inglizlar faqat Quvaytga har yili moliyaviy yordam berishga va'da berishdi (birinchi to'lov 15 000 hind rupiyasini tashkil etdi). Shayx Muborak bu shartnomani imzolab, bir qancha bosqinchilik yurishlarini amalga oshirib, Muborak al-Kabir (Buyuk) nomi bilan mashhur bo‘ldi.