Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2012 ochilish marosimi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2012 ochilish marosimi
Shahar London
Ochilish marosimi 21:00
Ochib beruvchi Danny Boyle
Yopilish marosimi 00:46
Sayt https://www.youtube.com/watch?v=4As0e4de-rI
← 2008
2016 →


2012-yil 27-iyul, juma kuni kechqurun Londondagi Olimpiya stadionida 2012-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarining tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi va oʻyinlarni qirolicha Elizabeth II rasmiy ravishda ochdi. Olimpiya xartiyasida belgilanganidek, jarayon ushbu xalqaro sport tadbirining tantanali ochilishini (shu jumladan, tabrik soʻzlari, bayroqlarni koʻtarish va sportchilar paradi) mezbon mamlakat madaniyatini namoyish etish uchun badiiy tomosha bilan birlashtirdi. Tomosha „ Mo‘jizalar orollari“[1] deb nomlangan va rejissyor Oskar mukofoti sovrindori britaniyalik rejissyor Denni Boyl edi.

London-2012 oldidan Buyuk Britaniyaning 2008-yilgi Pekin Yozgi Oʻyinlarida belgilangan standartga erisha oladigan ochilish marosimini oʻtkazish qobiliyatidan ancha xavotirlangan edi.[2][3][4] 2008 yilgi marosim oʻzining miqyosi, isrofgarchiligi va xarajati bilan eʼtiborga olindi, „eng buyuk“[5] deb eʼtirof etildi va 65 million funt sterlingga tushdi. Bundan farqli oʻlaroq, London taxminan 27 million funt sterling (toʻrtta marosim uchun ajratilgan 80 million funt sterlingdan) sarfladi, bu esa dastlabki byudjetdan ikki baravar koʻp edi.[6] Shunday boʻlsa-da, Londonning ochilish marosimi darhol ulkan muvaffaqiyat sifatida koʻrildi va „astar“ va „Britaniyaga sevgi maktubi“ sifatida maqtovga sazovor boʻldi.[7][8][9]

Marosim BST soat 21:00 da boshlandi va deyarli toʻrt soat davom etdi.[10] Uni butun dunyo boʻylab 900 million tomoshabin tomosha qildi[11], bu Buyuk Britaniya va AQShda eng koʻp tomosha qilingan Olimpiada ochilish marosimiga aylandi.[12][13] Minglab koʻngillilar ishtirok etganiga va ikkita ommaviy mashq oʻtkazilganiga qaramay, spektakldan oldin mazmuni asosan sir saqlangan edi. Badiiy namoyishning asosiy boʻlimlari Britaniya sanoat inqilobi, Milliy sogʻliqni saqlash xizmati, adabiy meros, ommabop musiqa va madaniyatni aks ettirdi va ularning jonli hikoyalari va musiqadan foydalanishi bilan ajralib turardi. Ikki qisqa boʻlimda qirolichaning Jeyms Bond bilan birga suratga olingan kamo koʻrinishi va komediyachi Rouen Atkinson qoʻshilgan London simfonik orkestrining jonli ijrosi kiradi. Bular Britaniyaning hazil tuygʻusi bilan bogʻliq edi.[14] Marosimda bolalar va oʻsmirlar oʻz segmentlarining koʻp qismini namoyish etdilar, bu esa Londonning oʻyinlarga boʻlgan asl taklifining „avlodni ilhomlantirish“ intilishini aks ettirdi.[15]

Bi-bi-si 2012-yil 29-oktabrda Denni Boyl tomonidan tahrirlangan va fon qo‘shimchalari bilan birga yetti soatdan ko‘proq sport voqealari va to‘liq yopilish marosimining butun ochilish marosimi tasvirlarini eʼlon qildi.[16]

Tayyorgarlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

London Olimpiada va Paralimpiya oʻyinlari tashkiliy qoʻmitasi (LOCOG) 2010-yil iyun oyida Denni Boylga marosim direktori boʻlish uchun murojaat qildi va u darhol rozi boʻldi.[17][18] Boylning tushuntirishicha, uni ishga kirishishga to‘rt narsa sabab bo‘lgan: u Olimpiada o‘yinlarining ashaddiy muxlisi edi, u stadiondan bir chaqirim narida yashagan va shu sababli bu hududga investitsiya qilinganini his qilgan, marhum otasining tug‘ilgan kuni marosim kuni edi va o‘zini shunday his qildi. uning „Oskar nufuzi“ unga oʻzi xohlagan narsani amalga oshirishga imkon beradi.[19] Uning soʻzlariga koʻra, bu ishni qabul qilish „fuqarolik yoki milliy mas’uliyat kabi gʻalati tuyuldi“.[20]

Denni Boyl, ochilish marosimi direktori

Boyl 2008-yilgi ochilish marosimidagi isrofgarchilik amal qilib boʻlmaydigan harakat ekanligini tan oldi — „siz Pekindan kattaroq boʻlolmaysiz“ — va bu tushunish aslida uning jamoasini ijodiy ravishda ozod qilgan. U shunday dedi: „.. Shubhasiz, men Pekinni qurishga harakat qilmoqchi emasman, chunki siz qanday qilib shunday qila olasiz? Biz qila olmaymiz, siz ham xohlamaysiz, shuning uchun biz boshiga qaytamiz. Biz qayta koʻrib chiqayotganimiz va qayta boshlaganimizdek taassurot qoldirishga harakat qilamiz, chunki ular (ochilish marosimlari) 1984-yilda Los-Anjelesdan beri avj oldi. Ular har safar oʻzlarini yuqoriga koʻtarishga harakat qilishdi va Pekindan keyin buni qila olmaysiz.“[21][22] Pekinning byudjeti 65 million funt sterlingni tashkil etgan boʻlsa, Londonning yakuniy byudjeti 27 million funt sterlingni tashkil etdi, bu dastlabki taʼminotdan ikki baravar koʻp edi.[23][24] London stadioni oʻrindiqlar soni Pekinnikiga teng edi, lekin uning yarmi katta edi; miqyosdagi bu yaqinlik Boyl shaxsiy va bogʻliq narsaga erisha olishini his qilishini anglatardi.[25]

Marosimning turli bo‘limlari Britaniya tarixi va madaniyatining jihatlarini aks ettirish uchun mo‘ljallangan bo‘lib, "Mo‘jizalar orollari " nomi qisman Shekspirning „Bo‘ron“ pyesasidan (ayniqsa, Kalibanning „Qo‘rqma“ nutqidan[26]) ilhomlangan, qisman esa „Qo‘rqma“ nutqidan ilhomlangan. G.K.Chesterton aforizmi: „Dunyo mo''jizalar yoʻqligi uchun emas, balki moʻjizalar etishmasligi uchun halok boʻladi“.[27][28]

2010-yil iyul oyida Boyl dizayner Mark Tildesli, yozuvchi Frenk Kottrell-Boys va kostyumlar dizayneri Suttirat Anne Lalarb bilan fikr almashishni boshladi. Ular Britaniyalik boʻlmagan Lalarb Britaniya nimani nazarda tutayotgani haqida fikr bildira olgan holda, ular „asosan ingliz boʻlgan narsani“ koʻrib chiqdilar. Kottrell-Boys Boylga sanoat inqilobi haqidagi zamonaviy hisobotlarni jamlagan Xamfri Jennings tomonidan yozilgan Pandaemonium (Yoʻqotilgan jannatdagi doʻzax poytaxti nomi bilan atalgan) nusxasini bergan edi.[29][30][31] Ochilish marosimida Olimpiya halqalarini ajoyib tarzda „ishlab chiqarish“ anʼanaga aylangan edi. Kottrell-Boys shunday dedi: "Denni birinchi 15 daqiqada siz butun dunyo boʻylab aylana oladigan ajoyib, hayratlanarli tasvirga ega boʻlishingiz kerakligini juda aniq tasavvur qildi; u odamlarni „Yo Xudoyim!“ . Boyl „Olimpiya halqalarini yasash bilan yakunlangan chorvachilikdan sanoatgacha boʻlgan sayohat“ bu tasvir boʻlishiga qaror qildi.

Jamoa ish boshlagan oʻnta alohida bob asta-sekin uchta asosiy harakatga boʻlingan: „Yashil va yoqimli er“ dan sanoat inqilobining „pandemoniumi“ ga zoʻravonlik bilan oʻtish, NHS va bolalar adabiyotiga salom berish va bayramni nishonlash. pop madaniyati, texnologiya va raqamli inqilob.[32]

Boyl 2011-yilning bahorida marosim ustida ishlashga qaytganida, u bir necha kino loyihalarida, shuningdek, Meri Shellining Frankenshteyn spektaklidagi teatrlashtirilgan spektaklida birga ishlagan Underworld vakili Rik Smitdan musiqiy direktor boʻlishini soʻradi.[33][34] Ayni vaqtda jamoa Londonning sharqiy qismidagi " Three Mills " studiya majmuasiga ko‘chib o‘tdi, u yerda stadionning 4x4 metr o‘lchamdagi maketi qurilgan. Xavfsizlik nuqtai nazaridan marosimning yagona CGI-yordamli versiyasi muharrir Sascha Dhillonning noutbukida saqlangan; Kim bunga muhtoj boʻlsa, studiyaga kelishi kerak edi.[35]

Aktyorlar tarkibiga professional ijrochilar va 7500 nafar ko‘ngillilar kirdi. Boyl koʻngillilarni „barcha eng qimmatli tovar“ deb hisobladi. 2011-yil noyabr oyida ular Three Mills-da tinglashdi va mashgʻulotlar 2012-yil bahorida Dagenhamdagi ochiq maydonda (tashlangan Ford zavodi) koʻpincha yomon ob-havo sharoitida boshlandi. Garchi asosiy hissa qoʻshuvchilar maʼlumotni oshkor qilmaslik toʻgʻrisidagi shartnomalarni imzolashlari kerak boʻlsa-da va baʼzi elementlar kod nomi bilan atalgan boʻlsa-da, Boyl koʻngillilarga „syurprizni saqlab qolish“ va hech qanday maʼlumotni sizdirmaslikni soʻrab, ularga katta ishonch bildirdi.[35][36] Qoʻshimcha koʻngillilar xavfsizlik va marshalllashda yordam berish va texnik ekipajni qoʻllab-quvvatlash uchun jalb qilindi.[37][38] Marosimdan uch hafta oldin, bosh rolni bajarishi kerak boʻlgan Mark Raylans, oilaviy halokatdan keyin chiqib ketdi va uning oʻrnini Kennet Branag egalladi.[39][40]

Olimpiada qoʻngʻirogʻi dunyodagi eng katta garmonik sozlangan qoʻngʻiroq[41] boʻlib, ogʻirligi 23 tonna boʻlib, Gollandiyaning Royal Eijsbouts tomonidan Whitechapel Bell Foundry kompaniyasi rahbarligida misdan yasalgan va Stadionda osilgan edi.[42] Unda Kalibanning „Boʻron“dagi nutqidan bir satr yozilgan: „Qoʻrqmang, orol shovqin-suronga toʻla“.[43]

Boyl London 2012 „avlodni ilhomlantirish“ mavzusiga katta eʼtibor qaratdi va asosan bolalar va yoshlarga tayangan holda dastur ishlab chiqdi va yoshlarga tegishli mavzularni qurdi. Sharqiy Londonning oltita asl mezbon tumanidagi 25-maktab spektakl uchun bolalar koʻngillilarini jalb qilish uchun ishlatilgan va 50 dan ortiq tilda soʻzlashadigan 176 -(16-18 yoshlilar) kollejlaridan jalb qilingan.

2012-yil 12-iyunda boʻlib oʻtgan matbuot anjumanida Boyl qishloq kriket jamoasi, qishloq xoʻjaligi hayvonlari, Glastonberi Tor modeli, shuningdek, maypole va yomgʻirli bulutni oʻz ichiga olishi kerak boʻlgan ulkan Britaniya qishloqlarini vaʼda qilgan edi. Uning maqsadi Britaniyaning qishloq va shahar manzarasini ifodalash edi. Dizayn toʻplamning har bir uchida mosh chuqurni oʻz ichiga olishi kerak edi, ulardan biri rok festivalini nishonlayotgan odamlar bilan, ikkinchisida esa Baloning oxirgi kechasi .

Boyle promised a ceremony with which everyone would feel involved; he said, „I hope it will reveal how peculiar and contrary we are — and how thereʼs also, I hope, a warmth about us.“ Some of the set was designed with real grass turf and soil.[44][45] The use of animals (40 sheep, 12 horses, 3 cows, 2 goats, 10 chickens, 10 ducks, 9 geese and 3 sheep dogs, looked after by 34 animal handlers) drew some criticism from People for the Ethical Treatment of Animals (PETA). Boyle, who was being advised by the RSPCA, assured PETA that the animals would be well cared for.[46] After the press conference, much commentary in the UK Press was negative and attracted „hundreds of comments online completely supporting…the view that the opening ceremony would be a disaster.“[47]

Ishlatilgan musiqalarning aksariyati inglizlar edi. Jamoa yopilish marosimi uchun musiqa direktori Devid Arnoldning kabinetiga qoʻshni ishlagan va shuning uchun bir-birlarining musiqalarini eshitib, birinchi navbatda maʼlum bir qoʻshiqni talab qilish uchun kurash bor edi.[48] Boyl bilan birga „ Slumdog Millionaire“ va " 127 soat " filmlarida ishlagan AR Rahman Boylning xohishiga koʻra , Buyuk Britaniyadagi hind taʼsirini namoyish qilish uchun „Nimma Nimma“ panjob qoʻshigʻini yaratdi. Koʻproq hind musiqasi ham aralashga kiritilishi rejalashtirilgan edi.[49] Paul McCartney marosimning yakuniy qismi boʻlishi kerak edi.[50]

Sebastyan Kou qirolichadan ishtirok etishni soʻrashda muhim rol oʻynadi va Boyl qirolicha ishtirokidagi " Baxtli va shonli " filmini birinchi marta namoyish qilganida ijobiy javob berdi. Boyl qirolichani xuddi oʻxshash yoki Bukingem saroyi sifatida ikki baravar koʻpayadigan joyda Xelen Mirren kabi jahon darajasidagi aktrisa oʻynashni taklif qildi. Coe XOQ va LOCOGning britaniyalik aʼzosi malika Annadan uning fikrini soʻradi va u qirolichadan soʻrashni aytdi. Kou bu gʻoyani qirolichaning xususiy kotibi oʻrinbosariga taqdim etdi.[51] Boyl qirolicha oʻzini oʻzi oʻynashdan xursand boʻlishini eshitib hayron boʻldi va nutq soʻzlashni xohladi.[36] Suratga olish ishlari 2012-yil mart oyining oxirida bo‘lib o‘tdi va " Baxtli va shonli " filmi Bi-bi-si tomonidan ishlab chiqarilgan, shuningdek, "Temza bo‘ylab sayohat " filmining ochilishi.[52]

Marosim oldidan soʻnggi kunlarda dasturga oʻzgartirishlar hali ham kiritilar edi: BMX velosiped boʻlimi vaqt cheklovlari va „Pandemonium“ va „Rahmat“ tufayli olib tashlandi. . Tim boʻlimlari tahrir qilindi.[35] 2016- yilda Boyl oʻsha paytdagi Olimpiya oʻyinlari va madaniyat kotibi Jeremi Xant tomonidan NHS boʻlimini qisqartirish uchun qanday bosimga duch kelganini aytib berdi, u faqat isteʼfoga chiqish va koʻngillilarni oʻzi bilan olib ketish bilan tahdid qilish orqali saqlab qolgan edi.[53]

23 va 25-iyul kunlari Olimpiya stadionida koʻngillilar, aktyorlar oilalari, musobaqa gʻoliblari va Oʻyinlarga aloqador boshqa ishtirokchilardan iborat 60 000 tomoshabin oldida ikkita toʻliq libos va texnik tayyorgarlik boʻlib oʻtdi. Boyl ijtimoiy tarmoqlarda #savethesurprise xeshtegidan foydalanib, ulardan „syurprizni buzmaslikni“ soʻradi va bu spektaklni juma kuni kechqurun tomosha qiladigan yuzlab millionlar uchun sir tutdi.[54][55]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Isles of Wonder“ (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  2. Harris. „Engineering the London 2012 Olympics opening ceremony“. The Negineer (2012-yil 23-avgust). 2015-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  3. Spencer, Richard. „London 2012 cannot match Beijing Olympics opening ceremony 'because of trade unions'“. The Daily Telegraph (2012-yil 25-avgust). 2022-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  4. Hepple. „Five Ways for London to Top the Beijing Olympics Opening Ceremony“. Huffington Post (2012-yil 16-fevral). Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  5. „Press hails 'greatest ever' Olympic opening show“. Agence France-Presse (2008-yil 9-avgust). 2013-yil 11-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 13-mart.
  6. Kortekaas. „Cameron doubles budget for Olympic ceremonies“. FT.com (2011-yil 5-dekabr). Qaraldi: 2012-yil 29-iyun.
  7. Dawson. „Boyle Command Performance is hampered by not-so-clever Trevor“. Daily Mirror (2012-yil 28-iyul). Qaraldi: 2012-yil 31-iyul.
  8. Goldsmith, Harvey; Phillips, Arlene; Quantick, David; Brown, Mick; Beard, Mary. „London 2012: the experts' view of the Olympic opening ceremony“. The Daily Telegraph (2012-yil 29-iyul). 2022-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 5-avgust.
  9. „Media reaction to London 2012 Olympic opening ceremony“. BBC (2012-yil 28-iyul). Qaraldi: 2012-yil 1-avgust.
  10. Fowler. „Brits show their knack for theater, humor“. The Kansas City Star (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 31-iyul.
  11. Ormsby. „London 2012 opening ceremony draws 900 million viewers“. Retuers (2012-yil 7-avgust). Qaraldi: 2013-yil 13-mart.
  12. Douglas, Torin. „Olympics ceremony: 27m UK viewers watched opening“. BBC (2012-yil 28-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  13. Pomerantz, Dorothy. „Olympics Opening Most Watched Non-U.S. Ceremony Ever (And Pretty Good)“. Forbes (2012-yil 28-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  14. „A "noisy, busy, witty, dizzying production": What the world thought of London 2012's opening ceremony“. Daily Mirror (2012-yil 28-iyul). Qaraldi: 2012-yil 22-avgust.
  15. „Case Study – LONDON 2012: How We Won The Bid“. Higher Education Academy Oxford Brookes University (2010-yil fevral). 2012-yil 3-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  16. London 2012 Olympic Games, BBC Shop, London, October 2012. Retrieved 28 October 2012.
  17. Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82–88
  18. „Danny Boyle to direct London 2012 opening ceremony“. Gov.uk (2010-yil 22-iyun). Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  19. „Danny Boyle's journey from truck driving to the Olympics“. BBC (2013-yil 11-mart). Qaraldi: 2013-yil 13-mart.
  20. Freedland, Jonathan. „Danny Boyle: champion of the people“. The Guardian (2013-yil 9-mart). Qaraldi: 2013-yil 13-mart.
  21. Calhoun, Dave. „How Danny Boyle followed up 'Slumdog Millionaire'“. Time Out. 2019-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-mart.
  22. Gibson, Owen. „Olympics opening ceremony: Danny Boyle credits late father for inspiration“. The Guardian (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.
  23. Kortekaas. „Cameron doubles budget for Olympic ceremonies“. FT.com (2011-yil 5-dekabr). Qaraldi: 2012-yil 29-iyun. Kortekaas, Vanessa (5 December 2011). „Cameron doubles budget for Olympic ceremonies“. FT.com. Retrieved 29 June 2012.
  24. Mower, Jane; Hirst, Michael. „London 2012: Isles of Wonder theme for Olympic ceremony“. BBC News (2012-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  25. Boyle, Danny; Cottrell-Boyce, Frank. „Danny Boyle and Frank Cottrell-Boyce - Words of Wonder“. Liverpool Hope University (2012-yil 10-oktyabr). Qaraldi: 2013-yil 14-mart.
  26. „London 2012 Olympics: Shakespeare's Caliban the inspiration for 'Isles of Wonder' opening ceremony“. The Daily Telegraph (2012-yil 27-iyul). 2013-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 21-mart.
  27. Boyle, Danny; Cottrell-Boyce, Frank. „Danny Boyle and Frank Cottrell-Boyce - Words of Wonder“. Liverpool Hope University (2012-yil 10-oktyabr). Qaraldi: 2013-yil 14-mart.Boyle, Danny; Cottrell-Boyce, Frank (10 October 2012). „Danny Boyle and Frank Cottrell-Boyce — Words of Wonder“. Liverpool Hope University. Retrieved 14 March 2013.
  28. Cottrell-Boyce, Frank. „The night we saw our mad, fantastical dreams come true“. The Guardian (2012-yil 29-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  29. Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82–88Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82-88
  30. Cottrell-Boyce, Frank. „The night we saw our mad, fantastical dreams come true“. The Guardian (2012-yil 29-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.Cottrell-Boyce, Frank (29 July 2012). „The night we saw our mad, fantastical dreams come true“. The Guardian. Retrieved 29 July 2012.
  31. Lezard. „Pandæmonium by Humphrey Jennings – review The book behind the Olympic opening ceremony“. The Guardian (2012-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 2012-yil 25-noyabr.
  32. Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82–88Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82-88
  33. Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82–88Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82-88
  34. Baltin, Steve. „Underworld Named Music Directors of 2012 Olympics“. Rolling Stone (2011-yil 8-dekabr). 2017-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  35. 35,0 35,1 35,2 Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82–88Lynskey, Dorian (January 2013) [published November 2012], „Oblivion with Bells“, Q, 318: 82-88
  36. 36,0 36,1 Freedland, Jonathan. „Danny Boyle: champion of the people“. The Guardian (2013-yil 9-mart). Qaraldi: 2013-yil 13-mart.Freedland, Jonathan (9 March 2013). „Danny Boyle: champion of the people“. The Guardian. Retrieved 13 March 2013.
  37. Gibson, Owen. „Olympics opening ceremony: Danny Boyle credits late father for inspiration“. The Guardian (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.Gibson, Owen (27 July 2012). „Olympics opening ceremony: Danny Boyle credits late father for inspiration“. The Guardian. Retrieved 27 July 2012.
  38. Johnson, Wesley. „Danny Boyle hails 15,000 Olympics opening ceremony volunteers“. The Independent (2012-yil 27-yanvar). 2022-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.
  39. Shea, Julian. „Young British athletes light cauldron at Olympics Opening Ceremony“. Metro (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 30-iyul.
  40. Branagh, Kenneth. „Kenneth Branagh recalls the opening ceremony of London 2012“. The Observer (2012-yil 23-dekabr). Qaraldi: 2012-yil 23-dekabr.
  41. „London 2012: Bradley Wiggins rings bell to start Olympic ceremony“. BBC Sport (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 24-avgust.
  42. van der Veen. „Dutch technology shines gold at London Olympics“. Holland UK Trade (2012-yil 13-iyul). 2013-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 28-iyul.
  43. Magnay, Jacquelin. „London 2012 Olympics: Shakespeare theme to lead 'Isles of Wonder' Olympic opening ceremony“. The Telegraph (2012-yil 27-yanvar). 2022-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 31-iyul.
  44. Gibson, Owen. „Olympic opening ceremony will recreate countryside with real animals“. The Guardian (2012-yil 12-iyun). Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.
  45. Higgins, Charlotte. „London 2012 opening ceremony promises spectacle and surprises“. The Guardian (2012-yil 12-iyun). Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.
  46. „London 2012 Olympics: Campaigners fear for opening ceremony animals“. The Daily Telegraph (2012-yil 4-iyul). 2022-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.
  47. Moon, Russell. Days of Wonders. Oak House Partnership, 2012. ISBN 978-095747310-2. 
  48. „It's the Rock and Roll Olympics!“, Q, 315: 82–88, October 2013 [published August 2012]
  49. Reshmi, AR. „AR Rahman's punjabi track to rock Olympics inaugural“. The Times of India (2012-yil 30-iyun). 2013-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 27-iyul.
  50. „2012: Olympics: Paul McCartney closes London's opening ceremony“. CBS News (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 28-iyul.
  51. Our Queen, documentary film, first broadcast on ITV on 17 March 2013.
  52. Brown, Nicolas. „How James Bond whisked the Queen to the Olympics“. BBC News (2012-yil 27-iyul). Qaraldi: 2012-yil 19-oktyabr.
  53. Osborne, Samuel. „Danny Boyle claims Tories tried to axe NHS celebration in London 2012 Olympics opening ceremony“. The Independent (2016-yil 10-iyul). 2022-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 22-iyul.
  54. Cottrell-Boyce, Frank. „The night we saw our mad, fantastical dreams come true“. The Guardian (2012-yil 29-iyul). Qaraldi: 2012-yil 29-iyul.Cottrell-Boyce, Frank (29 July 2012). „The night we saw our mad, fantastical dreams come true“. The Guardian. Retrieved 29 July 2012.
  55. „Apply now for free London 2012 Olympic Games Opening Ceremony rehearsal tickets“. Podium.ac.uk (2012-yil 16-iyul). 2012-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 25-noyabr.