Xorvatiya davlat madhiyasi

Audio
	Xorvatiya davlat madhiyasi fayl; yordam;

	Xorvatiya davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i	Antun Mihanović, 1835
Bastakor	Josip Runjanin
Qabul qilindi	1919 (qisman) 1941 (toʻliq)
Audio
	Xorvatiya davlat madhiyasi fayl; yordam;

Bizning goʻzal Vatanimiz (xorvat tilida: ljêːpa nâʃa domǒʋiːno) — Xorvatiyaning davlat madhiyasi. Xorvatiyada koʻpincha oddiygina „Lijepa naša“ („Bizning goʻzal“) deb ataladi, bu mamlakat uchun metonim sifatida keng qoʻllaniladigan iboradir.^[1]

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asl qoʻshiq matni Antun Mihanović tomonidan yozilgan va birinchi marta 1835-yilda Horvatska domovina (Xorvatiya vatani) nomi bilan nashr etilgan.^[2] 1846-yilda Josip Runjanin (1821-1878) Horvatska domovina uchun musiqa bastalagan. Runjaninning armiya guruhi ustasi Josip Wendl oʻz musiqasini harbiy guruch orkestriga moslashtirgan. Ohangning asl shakli nomaʼlum, chunki asli hozirgacha tiklanmagan.

Musiqa 1861-yilda Zagreb sobori oʻqituvchisi va organisti Vatroslav Lichtenegger tomonidan xor uchun yozilgan va uygʻunlashtirilgan va shundan soʻng u Xorvatiya xalqining etnik madhiyasi sifatida ijro etila boshlagan.^[3] „Lijepa naša“ unvoni oʻsha paytdan beri qoʻllanila boshlandi. Asl matn 14 banddan iborat. Oʻshandan beri qoʻshiq matniga bir necha kichik tuzatishlar kiritildi.

Madhiya Xorvatiya parlamenti tomonidan davlat madhiyasi sifatida darhol qabul qilinmadi. 1907-yilda Xorvatiya qoʻshiqchilik klublari assotsiatsiyasi parlamentdan buni soʻradi, ammo hech qanday javob ololmadi, garchi qoʻshiq tantanalarda, shu jumladan Xorvatiya oʻz faoliyatini rasman tarqatib yuborgan parlamentning 1918-yil 29-oktyabrdagi sessiyasida norasmiy ravishda davlat madhiyasi sifatida ishlatilgan boʻlsa ham.

1972-yil 29-fevralda Xorvatiya SR parlamenti tomonidan qabul qilingan Xorvatiya Konstitutsiyasiga oʻzgartirishlar kiritilishi natijasida qoʻshiq rasman Xorvatiya davlat madhiyasiga aylandi. Bu qoʻshiq matni biroz oʻzgartirilgan 1974 va 1990-yillardagi konstitutsiyalar bilan tasdiqlangan. Xorvatiya Respublikasining qurollari, bayrog'i va madhiyasi to'g'risidagi qonun mavjud.

Matn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Madhiya matni quyidagicha:

Xorvat tilida
I Lijepa naša domovino, Oj, junačka zemljo mila, Stare slave djedovino, Da bi vazda sretna bila! Mila kano si nam slavna, Mila si nam ti jedina, Mila kuda si nam ravna, Mila kuda si planina! II Teci, Dravo, Savo, teci, Nitʼ ti, Dunav, silu gubi, Sinje more, svijetu reci Da svoj narod Hrvat ljubi Dok mu njive sunce grije, Dok mu hrašće bura vije, Dok mu mrtve grobak krije, Dok mu živo srce bije!

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „lijep“ (hr). Hrvatski jezični portal. Novi Liber / Srce. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.
↑ Tomasović, Mirko (20 March 2003). "Vrsni katalog emocija i epiteta". Vijenac (Matica hrvatska) (236). http://www.matica.hr/vijenac/236/Vrsni%20katalog%20emocija%20i%20epiteta/.
↑ „Josip Runjanin“ (hr). Vinkovci: Josip Runjanin Music School (2014-yil 13-may). 2014-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Croatia: Lijepa naša domovino — Audio of the national anthem of Croatia, with information and lyrics (archive link)

[1] „lijep“ (hr). Hrvatski jezični portal. Novi Liber / Srce. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.

[Tomasović-2003-2] Tomasović, Mirko (20 March 2003). "Vrsni katalog emocija i epiteta". Vijenac (Matica hrvatska) (236). http://www.matica.hr/vijenac/236/Vrsni%20katalog%20emocija%20i%20epiteta/.

[3] „Josip Runjanin“ (hr). Vinkovci: Josip Runjanin Music School (2014-yil 13-may). 2014-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.

[1]

[2]

[3]