Spannagel
| Spannagel | |
|---|---|
| Joylashuv | Avstriya |
| Uzunligi | 10 km |
| Kashf etilishi | 1919 |
| Koʻrgazma gʻor ochilishi | 1994 |
| Show cave length | 500 m |
Spannagel (nemischa: Spannagelhöhle) — Avstriyaning Tirol shtatidagi Zillertal Alp togʻlarida joylashgan gʻor. 2010-yillarning oxiriga kelib gʻorning 10 km ga yaqin qismi oʻrganilgan. Ekskursiya uchun keluvchi sayyohlarga gʻorning 500 metr uzunlikdagi qismi taqdim etiladi. Uning kirish eshigi Spannagelxaus (2531 m) ostida, ilgari Avstriya turistik klubiga qarashli boʻlgan togʻ binosi ostida joylashgan. Gʻor va bino 1902-yildan 1904-yilgacha klubning prezidenti boʻlgan doktor Rudolf Spannagel sharafiga nomlangan.
Shakllanish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Zillertal Alp togʻlarining katta qismi gʻor shakllanishiga yordam bermaydigan kristalli birlamchi jinslar, pluton va metamorfik jinslardan iborat. Baʼzi joylarda karstlanishga qodir qatlamlar bor, masalan, ohaktosh, dolomit, gips va boshqa karbonatlar. Ushbu qatlamlar odatda juda nozik va kichik gʻorlarning paydo boʻlishiga imkon beradi. Gʻor yaralishi uchun suvda eruvchan jinslar ham talab qilinadi[1][2]. Ushbu keng gʻorning geologik korroziya natijasida hosil boʻlishi mintaqaning tektonikasi bilan izohlanadi.
Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gʻorda namlik miqdori yuqori (bu hatto kaskadlarning paydo boʻlishiga sabab boʻlgan). Har xil oqim oʻtish joylari (Mündungslöcher) faqat suv ostida kirish mumkin boʻlgan joylarda sifonlarni hosil qiladi. Spannagel gʻor tizimi Gefrorn-Vand Kees muzligidan Lärmstangegacha choʻzilgan va Yevropadagi eng baland katta gʻor boʻlib, uzunligi 10 kilometrni tashkil etadi. Ekskursiyalar davomida gʻorning koʻplab xususiyatlari tushuntiriladi (rangli marmar, turli xil ohaklangan aglomeratsiyalar, speleotemalar, kristallar va qoziqlar). Bundan tashqari, gʻorning yoshi, shakllanish jarayoni, oʻpka kasalliklaridan aziyat chekuvchilar uchun foydali boʻlgan oʻsimlik va hayvonot dunyosi, iqlimi va gʻor atmosferasi haqida maʼlumotlar beriladi. Gʻorning chiqish qismida koʻrshapalaklar yashaydi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Spannagel Cave, Austria“ (en). www.bookrags.com. Qaraldi: 2022-yil 22-may. at www.bookrags.com. (en)
- ↑ Jacoby, E. (1977)