Shafiqa Habibi
| Shafiqa Habibi | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
1941 (yoshi 82–83) |
| Fuqaroligi | Afgʻoniston |
| Kasbi | journalist, television anchor, activist and politician |
| Faoliyat yillari | 1961 - |
Shafiqa Habibiy — afgʻonistonlik jurnalist, teleboshlovchi, faol va siyosatchi. U jurnalist ayollarni qoʻllab-quvvatlash borasidagi faoliyati va 2004-yilda Afgʻoniston vitse-prezidenti lavozimiga Abdul Rashid Doʻstumning nomzodi sifatida koʻrsatilgan nomzodi bilan tanilgan.
Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shafiqa Habibiy yuqori tabaqadan chiqqan Ahmadzay pushtun oilasidan[1]. U Kobulda oʻsgan boʻlsa-da, oilasi Logar viloyatidan[1] 1966-yilda Habibiy Kobul universitetining jurnalistika fakultetida diplom oldi[2][3]. U Afgʻoniston hukumatida turli lavozimlarda ishlagan Mahmud Habibiyga turmushga chiqgan. Bu faoliyatiga qirol Zohirshohning axborot vaziri va prezident Muhammad Najibulloh qoʻl ostidagi Afgʻoniston senati prezidenti kiradi[1]. 1992-yilda mujohidlar Kobul ustidan nazorat oʻrnatgach, u eri bilan yuz minglab odamlar bilan bir muddat Mozori Sharifga koʻchib oʻtdi[1]. Qoʻshma Shtatlar 2001-yilda Kobulni bombardimon qila boshlaganida, Habibi Pokistonning Peshovar shahriga qochib ketgan[2][3].
Jurnalistika, faollik va siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Diplom olganidan koʻp oʻtmay, Habibi Afgʻoniston radiosida ishlay boshladi. Televizorda ham sheʼr oʻqidi[2][3] U televidenie boshlovchisi ham boʻlgan va Ayollar jurnalisti markazining asoschisi edi[4]. 2016-yil oktabr oyidan boshlab Habibiy Afgʻoniston Jurnalist ayollar uyushmasi rahbari edi[5].
1994-yilda Habibiy ayol jurnalistlarni qoʻllab-quvvatlash maqsadida Ayollar radio va televideniyesi tashkilotiga asos solgan[2][3] 1996-yilda Tolibon hokimiyat tepasiga kelganida, unga yangiliklar koʻrsatuvlari qilish taqiqlangan. Tolibon hukumatining besh yili davomida u „hunarmandchilik maktablari“ tashkil etgan, ularda ayollar keyinchalik sotilishi mumkin boʻlgan hunarmandchilik buyumlarini ishlab chiqarishi mumkin edi[2][3]. U shuningdek, yashirin ayollar tashkilotiga asos solgan[2][3] Tolibon Afgʻonistonda hokimiyatni qoʻlga kiritar ekan, Habibiy yashirincha hukumatdan sir tutilgan qizlar uchun 8 ta uy maktabini boshqargan[1]. 2001-yilda Tolibon hokimiyatdan agʻdarilganidan keyin u Afgʻoniston Inson huquqlari boʻyicha mustaqil komissiyasida ishlagan[1].
2004-yilda Habibiy Afgʻoniston vitse-prezidenti lavozimiga afgʻon armiyasi generali Abdul Rashid Doʻstumning hamkasbi sifatida nomzod boʻlgan[1]. U oʻsha yilgi prezidentlik poygasida uchta ayoldan biri edi[1]. Habibiy jinsiy zoʻravonlik holatlarini tekshiradigan " Yangi Afgʻoniston ayollari uyushmasi " nodavlat tashkiloti direktori ham edi. Habibiyning taʼkidlashicha, Afgʻoniston hukumati ayollarga nisbatan jinsiy zoʻravonlikka befarq qaraydi va bunday zoʻravonliklarning koʻpayishida aybdordir[6] degan qarashlarni eʼlon qilgan.
Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Habibiy inson huquqlari himoyachisi va jamoatchilik ziyolisi sifatida tanilgan[1]. 2002-yilda u Ida B. Wellsning jurnalistikadagi jasorati mukofotini qoʻlga kiritdi[1]. Shuningdek, 2002-yilda „ Womenʼs eNews“ nodavlat notijorat tashkiloti Habibini ayollar huquqlarini yoritgan jurnalist sifatidagi faoliyati va boshqa ayol jurnalistlarni tashkil qilgani uchun 2002-yilda „21-asrning 21 yetakchisi“ qatoriga kiritdi[7]. 2005-yilda u Tinchlik uchun Nobel mukofotiga nomzod boʻlgan minglab ayollar orasida edi[1].
Manbasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Marlow. „Burqas and ballots“. Salon (2004-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "Salon" defined multiple times with different content - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Jensen. „Shafiqa Habibi Named for Bravery in Journalism“. Womensenews.org (2002-yil 27-may). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "Henley" defined multiple times with different content - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Lombardi. „Seven Who Use Their Lives to Change Ours“. Womensenews.org (2002-yil 3-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "Lombardi" defined multiple times with different content - ↑ Esfandiari. „Afghanistan: Women Journalists Fight Restrictions, Threats“. Radio Free Europe/Radio Liberty (2006-yil 2-may). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
- ↑ Putz. „Keeping the Faith: Afghan Women Need Continued International Support“. The Diplomat (2016-yil 29-oktyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
- ↑ „Culture of impunity behind rape“. RAWA (2014-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.
- ↑ Lombardi. „21 Leaders for 21st Century 2002“. Womensenews.org (2002-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 22-noyabr.