Naraha (Fukushima)
Naraha 楢葉町 | |
|---|---|
| Shaharcha | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 37°16′57.5″N 140°59′36.5″E / 37.282639°N 140.993472°E G OKoordinatalari: 37°16′57.5″N 140°59′36.5″E / 37.282639°N 140.993472°E G O | |
| Mamlakat | Yaponiya |
| Viloyat | Tōhoku |
| Tuman | Futaba tumani |
| Prefektura | Fukushima prefekturasi |
| Maydon | 103.64 km2 (40.02 mi²) |
| Rasmiy til(lar)i | yapon |
| Aholisi (2020-yil 31-mart) |
6 784 |
| Zichligi | 65 kishi/km2 |
| Vaqt mintaqasi | UTC+9:00 |
| Telefon kodi | 0246-25-5561 |
|
| |
Naraha (yaponcha: 楢葉町 Naraha-machi)Yaponiyaning Fukushima prefekturasida joylashgan shaharchadir. 1-mart, 2020-yil holatiga koʻra, shaharda rasmiy roʻyxatga olingan aholi soni 2956 ta xonadonda 6784 kishidan iborat boʻlib, aholi zichligi har kilometr kvadratga 65 kishidan toʻgʻri kelgan, garchi hozirgi haqiqiy aholi soni sezilarli darajada kam. Shaharning umumiy maydoni 103,64 kvadrat kilometrni tashkil etadi (40,02 milya). 2011-yildan 2015-yilgacha Fukushima-Daiichi yadroviy falokati tufayli shahar evakuatsiya qilingan. Shahar tabiiy ofat tufayli jiddiy ifloslanmagan boʻlsa-da, yashash uchun cheklovlar 2015-yil sentyabrigacha tozalash ishlari tugallangandan soʻng, odamlarning qaytishiga imkon berdi. Naraha Fukushima-Daiichi atom elektr stansiyasi yaqinidagi bir necha shahar va shaharlardan birinchisi bo‘lib, aholi uchun qayta ochilgan. 2016-yildan beri Narahada taʼmirlash va rekonstruksiya ishlari olib borilmoqda, shaharning koʻplab diqqatga sazovor joylari qayta qurilib, ochildi.
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Naraxa Fukusima prefekturasining janubida joylashgan boʻlib, sharqda Tinch okeani bilan chegaradosh.
Atrofdagi munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[1], Naraha aholisi yadroviy ofatdan oldingi 40 yil davomida nisbatan barqaror boʻlib qoldi.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1920 | 7,011 | — |
| 1930 | 7,513 | +7.2% |
| 1940 | 7,692 | +2.4% |
| 1950 | 11,695 | +52.0% |
| 1960 | 9,477 | −19.0% |
| 1970 | 8,215 | −13.3% |
| 1980 | 8,366 | +1.8% |
| 1990 | 8,322 | −0.5% |
| 2000 | 8,38 | +0.7% |
| 2010 | 8,188 | −2.3% |
| 2020 | 3,71 | −54.7% |
Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Naraha nam iqlimga ega. Narahada oʻrtacha yillik harorat 11.9 °C (53.4 °F), yillik oʻrtacha yogʻingarchilik 1,371 mm (54.0 in) ni tashkil qiladi va eng yomgʻirli oy sentyabr oyidir. Avgustda eng yuqori harorat 23.8 °C (74.8 °F) atrofida va eng pasti yanvarda, taxminan 1.3 °C (34.3 °F) gacha tushadi[2].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hozirgi Naraha hududi Mutsu provinsiyasining bir qismi boʻlgan va Yaponiyaning Edo davrida Tokugava syogunatining tenryo xoʻjaliklariga kiritilgan. Meydzi restavratsiyasidan soʻng, 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimini oʻrnatish bilan Fukushimaning Naraha tumanida Kido va Tatsuta qishloqlari tashkil etildi. Naraha tumani 1896-yilda Futaba tumaniga aylandi. Kido va Tatsuta qishloqlari 1956-yilda birlashib, Naraha shaharchasini tashkil qilgan.
2011-yil zilzila va sunami[tahrir | manbasini tahrirlash]
11-martdagi zilzila va undan keyingi sunami natijasida Naraha katta vayronagarchilikka uchradi. Fukushima-Daiichi atom elektr stantsiyasidagi halokat, shuningdek, Fukusima Daiichi atom elektr stantsiyasining sovutish moslamasi bilan bogʻliq muammolar natijasida shaharcha hukumati buyrugʻi bilan hudud butunlay evakuatsiya qilindi[3]. Shaharchaning butun hududi Fukusima Daiichi elektr stansiyasi atrofidagi 20 kilometrlik cheklov zonasiga tushib qolgan. 2012-yil 1-avgustda hukumat aholiga kunduzi yorugʻlik vaqtida uylariga tashrif buyurishga ruxsat berib, bir kechada qolishga ruxsat bermasdan, cheklash tartibini engillashtirdi[4]. 2014-yilning mart oyida Naraha oʻzining turar-joylarida zararsizlantirish ishlarini yakunladi, garchi shaharchaning baʼzi hududlarida radiatsiya darajasi yuqoriligicha qolmoqda va koʻplab binolar hali ham xarobada edi. 2015-yil apreliga kelib, aholi ruxsat soʻrab murojaat qilgan taqdirda tunab qolishlari mumkin edi va evakuatsiya toʻgʻrisidagi buyruq 2015-yil 4-sentyabrdan butunlay bekor qilindi[5][6]. Shaharchadagi rekonstruksiya ishlari 2016-yilda boshlangan.
Naraha bir necha qoʻshni shaharchalar qatoriga „qayta qurish va qayta tiklash uchun maxsus zona“ sifatida kiritilgan va taʼmirlash ishlari olib borilayotganligi sababli, evakuatsiya buyrugʻi bekor qilingandan keyingi yillarda bir nechta muhim bosqichlarga erishildi. 2018-yil aprel oyida shaharchadagi boshlang‘ich va o‘rta maktablar qayta ochilgan bo‘lsa, iyul oyida J-Village to‘liq taʼmirlanib, aholi foydalanishi uchun ochildi[7].
Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Naraha iqtisodiyoti ilgari qishloq xoʻjaligiga bogʻliq edi. Fukushima Daiichi atom elektr stansiyasi ham yirik ish beruvchi edi.
Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2011-yil mart oyida Narahada ikkita davlat boshlangʻich maktabi va bitta davlat oʻrta maktabi bor edi.
Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]
Temir yoʻllar[tahrir | manbasini tahrirlash]
.svg){kind=logo}
Sharqiy Yaponiya temir yoʻli — Jōban liniyasi
- J-Village — Kido — Tatsuta
Magistral yoʻllar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Jōban magistrali — Naraha kesishuvi
- 6-milliy yoʻnalish
Mahalliy diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Boshqa diqqatga sazovor joylar qatorida Narahada J-Village, zamonaviy sport mashgʻulotlari va anjumanlar majmuasi joylashgan boʻlib, unda mehmonxona, restoran va hammom mavjud. Argentina milliy futbol jamoasi 2002-yilgi Jahon chempionati uchun J-Villageda qoldi. Narahada Yaponiyaning ellik yettita velosiped terminallaridan biri va onsen joylashgan.
Xalqaro munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
— Wuchang (Xitoy) 1992-yildan beri doʻstona shaharlar
— Euclid, Ohio (AQSH) 1993-yildan beri doʻstona shaharlar[8]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Naraha population statistics
- ↑ Naraha climate data
- ↑ 2012 greeting from the mayor (Wayback Machine saytida 2013-04-15 sanasida arxivlangan), Naraha website. (yaponcha)
- ↑ "Another evacuation order lifted", World Nuclear News, August 15, 2012.
- ↑ Evacuees can stay 24hours in Fukushima town, NHK WORLD News, April 6, 2015
- ↑ Evacuation order lifted completely for town of Naraha near wrecked Fukushima plant, Japan Times, September 5, 2015
- ↑ „Transition of evacuation designated zones - 福島県ホームページ“. www.pref.fukushima.lg.jp. Qaraldi: 2020-yil 10-mart.
- ↑ Kay Van Ho, „Reaching out to our sister-city Naraha Japan“, Euclid Observer, 13 April 2011.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Rasmiy sayti (yaponcha)
