Muhammad as-Samarqandiy (Najibuddin Abu Homid)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Muhammad as-Samarqandiy
Shaxsiy maʼlumotlar
Vafoti
Dini Islom
Tanilgan sohasi tabib

Muhammad ibn Ali ibn Umar as-Samarqandiy — tabib bo‘lgan. (Mo‘g‘ul) Tatarlar Hirot shahriga bostirib kirganda, o‘sha yerda o‘ldirilgan.

Asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ag‘ziyatu-l-marziy“ („Bemorlar uchunovqatlar“);
  • al-Asbob va-l-alomot“ („Sabablar va alomatlar“, muallif ushbu asarni 827-hijriy yil safar oyining oxirida Samarqandda yozib tugatgan va uni sulton Ulug‘bekka hadya qilgan. Ushbu asar „al-Hamdu lillohi alaniʼamaihi-s-sobig‘a…“ („Neʼmatlari mukammal Zot — Alloh taologa hamd-u sanolar bo‘lsin!…“ deb boshlanadi.
  • Kitobu-l-aqrobozini-l-kabiyr“ („Dorishunoslikdagi katta kitob“);
  • Kitobu-l-aqrobozini-s-sag‘iyr“ („Dorishunoslikdagi kichkina kitob“);
  • al-Abdol mina-l-maʼojinva-l-aqros va-l-adviya-l-mufrada al-mustaʼmala va xavosuho va afʼoluho“ („Qorishmalar, tabletkalar va qo‘llaniladigan yagona davolar o‘rniga ishlatiladigan narsalar va ularning xususiyatlari va taʼsiri“);
  • Asbobu-l-ilal va ilojuho va alomatuho“ („Kasalliklarning sabablari, muolajasi va alomatlari“);
  • Usul at-tarkib al-adviya“ („Dorilarni tayyorlash usullari“);
  • al-Ag‘ziya va-lashriba li-l-marzo“ („Kasallar uchun taomlar va ichimliklar“);
  • Risola fiabdoli-l-adviya“ („Dorilar o‘rniga ishlatiladigan narsalar haqidagi risola“);
  • Risola fi-l-atʼima“ („Taomlar risolasi“);
  • Risola fi-l-atʼima li-l-asʼho“ („Sog‘lom odamlaruchun taomlar risolasi“);
  • Risola fimadovot vajʼi-l-mafosil“ („Revmatizm og‘rig‘ini davolash risolasi“);
  • Sharhu-l-asbob va-l-alomat li Nafis ibn Avz al-Karomoniy“ („Nafis ibn Avz al-Karomoniyning sabablarva alomatlar asariga sharh“);
  • Kitobu adviyati-l-qalb va ma yataʼallaq bihi“ („Yurak va unga aloqador aʼzolar uchun dorilar kitobi“);
  • Navodiru-l-hikma“ („Nodir hikmatlar“);
  • al-Majmuʼ fi-t-tibb“ („Tibbiyotga oid to‘plam“);
  • an-Najibiyot fi-ttibb va yuʼrafu bi-l-asbob va-l-alomat“ („Sabablar va alomatlarnomi bilan tanilgan tabobatga oidsaylanma kitob");
  • al-Irshod fi attibbi-n-nofiʼ lijamiʼi-l-amroz“ („Tibbiyotda barcha kasalliklarga doir foydali ko‘rsatmalar“)[1].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Z. Munavvarov va boshqalar. Ренессанс олимлари қомуси (oʻzbekcha, inglizcha va arabcha), 2021-yil — 138 bet. ISBN 978-9943-7557-7-2.