Mayami xalqi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kichik toshbaqa, Mayami boshligʻi.

Mayami (Mayami-Illinoys Myaamiaki) — Shimoliy Amerika hindularining algonkian tillari guruhiga mansub qabilalari. Mayami-Illinoys tillarida soʻzlashgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ular Michigan|[1] koʻlining gʻarbiy qirgʻogʻida yashagan va 1658-yildan boshlab fransuzlarga maʼlum boʻlgan. Mayamilar haqida birinchi boʻlib yevropalik katolik ruhoniysi Gabriel Dreyet eshitgan. U 1658-yilda ojibvedan umamiq (yarim orol xalqi) deb atalgan kichik qabilaning yaqinda Грин-Бэй(ingl.) ga koʻchib oʻtgani haqida xabar olgan. Koʻp oʻtmay, mayamilar boshqa hindu qabilalari tomonidan quvib chiqariladi va hozirgi Indiana va Ohio shtatlari hududiga kelib joylashadi. Mayamilar tarixan bir nechta mashhur guruhlar, jumladan Atchatchakangowen, Kilatika, Pepicokia, Mengakonkia, Piankasho va Wea kabi qabilalardan tashkil topgan. Oxirgi ikkitasining mustaqil qabilalari ham shakllangan edi. XVII asr oxirida Yangi Fransiya gubernatori Lui de Buade de Frontenak Jan-Batist Bissot de Vinsenni Indiana shimoli-sharqi va Michigan janubi-gʻarbidagi fransuz boʻlinmalariga qoʻmondon qilib tayinladi[2]. Vincen Mayami rahbarlari bilan doʻstlashadi va 20 yildan ortiq vaqt davomida qabila siyosatiga taʼsirini koʻrsatib keladi.

Mayamilar oʻtroq dehqonlar boʻlib, baʼzida bizon ovlash bilan ham shugʻullangan.

1812-yilgacha hindularning barcha qoʻzgʻolonlari va urushlarida faol qatnashgan.

Amerikalik koʻchmanchilarga qarshilik qilinishiga qaramay, Mayami 1795- yildan 1854-yilgacha boʻlgan davrda oʻzlari yashab kelgan barcha yerlarini tashlab ketishga (qabilaning faqat bir qismi Indianada qoladi) va gʻarbga (Missisipi daryosidan nariga), avval Kanzasga, keyin esa Hindular hududiga koʻchib ketishga majbur boʻladi.

XX asr oʻrtalarida Indiana shtatida qolgan mayamilar soni taxminan 400 kishini tashkil etgan, ular shtat boʻylab kichik fermalari boʻlgan kichik jamoalar tarzida tarqalgan mestizolar edi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Архивированная копия“ (deadlink). 2012-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 15-sentyabr. (Wayback Machine saytida 2012-01-23 sanasida arxivlangan)
  2. "Jean Baptiste Bissot, Sieur de Vincennes". The Encyclopedia Americana. 28. Danbury, Connecticut: Grolier. 1990. p. 130. 

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Miámi (mayami) // Meduza — Qirqayaq. — M. : Sovet Entsiklopediyasi, 1954-yil. — BILAN. 404. — (Buyuk Sovet Entsiklopediyasi : [51 tonnada] / Ch. ed. B. A. Vvedenskiy ; 1949-1958, jild. 27).
  • The Miami Indians, 2000. ISBN 0-8061-3197-7. 
  • Frederik Magnin. (2005). Mottin de la Balme, cavalier des deux mondes va de la liberte, Parij: L’Harmattan. ISBN 2-7475-9080-1.
  • Rafert, Stewart. The Miami Indians of Indiana; A Persistent People 1654-1994. Indiana Historical Society, 1996. 
  • Atlas of Great Lakes Indian History. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]