Martin Lings

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Martin Lings (1909-yil 24-yanvar - 2005-yil 12-may), Abu Bakr Siraj ad-Din nomi bilan ham tanilgan, ingliz yozuvchisi, olimi va faylasufi edi. Shveysariyalik metafizik Fritjof Shoun[1] ning shogirdi va Uilyam Shekspir ijodini koʻp bora yoritgan shaxslardan biri. 1983-yilda nashr etilgan " Muhammad (صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ, sollalohu alayhi vasallam): eng qadimgi manbalarga asoslangan hayoti „ kitobining muallifi sifatida tanilgan.

Hayot va Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lings 1909-yilda Manchesterning Burnage shahrida protestant oilasida tugʻilgan. Otasining ishi tufayli Amerika Qoʻshma Shtatlarida koʻp vaqtini oʻtkazdi. Lings Klifton kollejida tahsil oldi[2] va Oksforddagi Magdalen kollejiga bordi va u yerda ingliz tili va adabiyoti boʻyicha bakalavr darajasini oldi. Magdalenda u talaba boʻlgan, yaqin doʻstining ismi CS Lyuisning edi. Oksfordni tugatgandan soʻng Lings Litvadagi Vitautas Magnus universitetiga oʻqishga kirdi va u yerda ingliz tillidan dars berdi.[3]

Biroq, Lingsning oʻzi uchun Oksfordda boʻlgan eng muhim voqea fransuz metafiziki va musulmon dinini qabul qilgan Rene Guenon metafizik va koʻp yillik tadqiqotchi Frithjof Shuonning asarlarini kashf etishi edi. 1938-yilda Lings Shuon bilan tanishish uchun Bazelga bordi. Shundan soʻng Lings umrining oxirigacha Shuonning shogirdi boʻlib qoldi.[4]

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1939-yilda Lings Qohiraga, Misrga, Rene Guenonning yordamchisi boʻlgan doʻstini koʻrish uchun bordi. Qohiraga kelganidan koʻp oʻtmay uning doʻsti vafot etdi va Lings arab tilini oʻrganishni boshladi. Qohira oʻn yildan ortiq vaqt davomida uning uyiga aylandi; u Qohira universitetida ingliz tili oʻqituvchisi boʻldi va har yili Shekspir spektakllarini yaratdi.[5] Lings 1944-yilda Lesli Smoliga bilan oila qurdi va u bilan piramidalar yaqinidagi qishloqda yashadi.[6] Misrda bemalol joylashib olganiga qaramay, Lings 1952-yilda Britaniyaga qarshi tartibsizliklardan soʻng ketishga majbur boʻldi.[7]

Martin Lings 1948-yil.

Buyuk Britaniyaga qaytgach, u Sharq va Afrika tadqiqotlari maktabida (London universiteti) arab tilida bakalavr darajasini va PhD darajasini qoʻlga kiritib, oʻqishni davom ettirdi. Uning doktorlik dissertatsiyasi Jazoirlik soʻfiy Ahmad al-Alaviy haqida kitobga aylandi.[3] 1959-yilda doktorlik dissertatsiyasini tamomlagandan soʻng Lings Britaniya muzeyida, keyinroq Britaniya kutubxonasida ishladi, sharq qoʻlyozmalari va boshqa matn asarlarini nazorat qildi[3], 1970—1973-yillarda Sharq bosma kitoblari va qoʻlyozmalari qoʻriqchisi lavozimiga koʻtarildi. U, shuningdek , qiyosiy dinni oʻrganish jurnalida yozuvchi edi.

Ahmad al-Alaviy haqidagi dissertatsiya ishi yaxshi baholangan boʻlsa-da, uning eng mashhur asari 1983-yilda yozilgan Muhammad (صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ, sollallohu alayhi vasallam) tarjimai holi boʻlib, u musulmon olamida shuhrat qozongan va Pokiston va Misr hukumatlarining mukofotlariga sazovor boʻlgan.[8] Uning ishi Islomoboddagi Milliy Serat konferensiyasida "Ingliz tilidagi eng yaxshi paygʻambar (صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ, sollallohu alayhi vasallam) tarjimai holi" sifatida eʼtirof etildi.[9] Abu Bakr Siraj ad-Dinning (Lings) uyi Kentda boʻlsa-da, koʻp sayohat qilishni davom ettirdi. 2005-yil 12-mayda vafot etdi.

Abu Bakr Siraj ad-Din (Lings) va Abu Bilol Mustafo al-Kanadiy ismli salafiy olim Lingsning Muhammad (صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ sollallohu alayhi vasallam) tarjimai holiga oid baʼzi maʼlumotlar haqida ommaviy munozara va Saudiya Gazette tomonidan chop etilgan.[10]

Uning Shekspir stipendiyasiga qoʻshgan hissasi Shekspir pyesalaridagi chuqur ezoterik maʼnolarni va Shekspirning maʼnaviyatini koʻrsatish edi. Lingsning Shekspir haqidagi kitoblarining soʻnggi nashrlarida Uels shahzodasi Charlzning gaplari mavjud.[11] Oʻlimidan oldin u ushbu mavzuda intervyu berdi, u vafotidan keyin " Shekspirning maʼnaviyati: istiqbol " filmida suratga olingan. Doktor Martin Lings bilan suhbat.[12][tahrir | manbasini tahrirlash]

Kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshimcha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. , a follower of the Alawiyya Sufi tariqa, Islamic scholar concerned with spiritual crisis
  2. “Clifton College Register" Muirhead, J.A.O. p399: Bristol; J.W Arrowsmith for Old Cliftonian Society; April, 1948
  3. 3,0 3,1 3,2 Martin, Douglas. „Martin Lings, a Sufi Writer on Islamic Ideas, Dies at 96“ (29-may 2005-yil).
  4. Martin Lings, A Return to the Spirit, Fons Vitae, Kentucky, 2005, pp. 4–5.
  5. Eaton, Gai. „Obituary: Martin Lings“. The Guardian (27-may 2005-yil).
  6. Eaton, Gai. „Martin Lings“. The Guardian (26-may 2005-yil).
  7. Arabic obituary in Al-Ahram International Edition, 11 June 2005. Transl. in A Return to the Spirit, Fons Vitae, Kentucky, 2005, pp. 87–90.
  8. Sedgwick, Mark. Against the Modern World: Traditionalism and the Secret Intellectual History of the Twentieth Century (inglizcha). Oxford University Press, 3-iyun 2004-yil — 8 bet. ISBN 9780199744930. 
  9. „arxiv nusxasi“. 24-iyul 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2022-yil.
  10. Perennialist poison in Martin Ling’s Biography of the Prophet (Wayback Machine saytida 21-noyabr 2020-yil sanasida arxivlangan) (No date)
  11. The Secret of Shakespeare: His Greatest Plays Seen in the Light of Sacred Art, Quinta Essentia, Cambridge, 1996.
  12. Shakespeare's Spirituality: A Perspective
  13. Sedgwick, Mark. Against the Modern World: Traditionalism and the Secret Intellectual History of the Twentieth Century (inglizcha). Oxford University Press, 3-iyun 2004-yil — 245 bet. ISBN 9780199744930. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]