Makka metropoliteni
| قطارات مكة للنقل العام | |
|---|---|
| |
| Maʼlumot | |
| Davlat |  Saudiya Arabistoni
|
| Shahar | Makka |
| Ochilgan vaqti | 2010-yil 13-noyabr |
| Boshqaruvchi shirkat | Makka |
| Davlat | Saudiya Arabistoni
|
| Uzunligi | 18,1 km |
| Stantsiyalari soni | 9 |
| Yoʻllari soni | 1 |
| Kunlik yoʻlovchilar soni | 1,2 mln |
| Yillik yoʻlovchilar soni | 438 mln |
| Boshligʻi | {{{Boshligʻi}}} |
| Sxemasi | |
| |
Makka metropoliteni (arabcha: قطارات مكة للنقل العام — Makka shahri (Saudiya Arabistoni) aglomeratsiyasining yer usti (estakadadagi) metrosi boʻlib, uning asosiy yoʻlovchilari haj ziyoratchilari[1]. Mamlakatdagi birinchi metro (poytaxtdagidan ham oldin qurilgan).
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2010-yil 13-noyabrda ochilgan. Test harakati 2010-yil 1-avgustda boshlangan[2].
U 2009-yil fevraldagi 6,7 milliard Saudiya riali qiymatidagi shartnomaga muvofiq, Xitoyning Changchun temir yoʻl transporti kompaniyasining (ChTTK) kompleks uskunalari bilan Germaniya, Fransiya, Kanada va boshqa gʻarbiy kompaniyalarni individual tizimlarni subpudratchi yetkazib beruvchilar sifatida jalb qilgan holda qurilgan — „Siemens“, „Atkins“, „Sistra“, „Bracknell“ va boshqalar.
Tizim[tahrir | manbasini tahrirlash]
Uzunligi 18 km boʻlgan birinchi (Qizil) liniyada 9 ta stansiya qurildi, 2012-yilga kelib qolgan 6 tasi qurildi.Taxminiy maksimal yoʻlovchi oqimi soatiga 72 ming kishi va kuniga 1,2 mln. Tizim 53 000 avtobus reyslarini oʻrnini bosa oladi.
Chiziq yoʻllari balandligi 8 dan 10 m gacha boʻlgan katta balandliklarda va yoʻl oʻtkazgichlarda joylashgan.Bekatlarda platformali toymasin eshiklar oʻrnatilgan. 2011-yilning oʻrtalaridan boshlab joriy etiladigan poyezdlarni toʻliq avtomatik boshqarish taʼminlangan.
Metro faqat ziyoratchilar uchun moʻljallangan boʻlib, faqat Haj davrida ishlaydi[3].
Istiqbollar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qizil chiziqning chodir shahri Mino orqali ziyoratchilarning ommaviy gavjum joylari — Muzdalifa vodiysi va Arafot togʻigacha choʻzilishi qurilmoqda. Chiziqdagi ushbu joylarning har birida 3 ta stantsiya mavjud. Liniya deposi Arafotdagi birinchi stansiyadan keyin joylashgan.
Kelajakda metro tarmoqqa oʻxshash 5 chiziqli tizimga[4] kengaytiriladi va Makkani Jidda xalqaro aeroporti va Al-Harom hamda Jidda shaharlari bilan bogʻlaydigan Saudiya Arabistonining Haramayn tezyurar temir yoʻl tizimiga ulanadi.
Harakatlanuvchi tarkib[tahrir | manbasini tahrirlash]
2009-yil apreldagi shartnomaga asosan ChTTK tomonidan ishlab chiqarilgan (birinchi liniyada — 17 ata) temir yoʻl (monorelsli emas) tipidagi poyezdlar qoʻllaniladi.
Umumiy uzunligi qariyb 260 metr boʻlgan och yashil rangli poezdlar uzunligi 22 metr va eni 3 metr boʻlgan 12 ta vagondan iborat. Poyezd tezligi 100 km/soat.
Birinchi tarkib 2010-yil may oyida taqdim etilgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Уже в этом году паломники в Мекке смогут передвигаться на метро“.
- ↑ „В Мекке запускают поезда для паломников“.
- ↑ Krotov A. V. Medina. Mekka. Xadj. Zametki palomnika (Wayback Machine saytida 2018-03-19 sanasida arxivlangan): „Geo-MT“, pri uchastii TK „Skrinti“, 2017. — 144 str., ill. + 48 str. sv. vkladki. — ISBN 978-5-98296-133-4
- ↑ „Архивированная копия“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-iyul.
