Germoshlem
Germoshlem ( "germetik dubulg'a") - uchuvchi yoki kosmonavtning himoya kiyimining bir qismi ( shaxsiy himoya vositalari ), balandlik kompensatsiya kostyumi va skafandrning bir qismidir.
Uchuvchiga (kosmonavtga) yuqori balandliklarda (suborbital va orbital) samolyot kabinasida bosimi tushganda uchish qobiliyatini beradigan va bu sharoitlarda va katapulta paytida uning omon qolishini ta'minlaydigan maxsus dizayndagi havo o'tkazmaydigan dubulg'a . Dubulg'a uchuvchi yoki kosmonavtning ko'zlari va yuzini quyoshning termal va ultrabinafsha nurlari ta'siridan himoya qiluvchi yorug'lik filtrli ko'rish oynasi bilan jihozlangan. Dubulg'aning ichida radio aloqa qurilmasining telefonlari va mikrofonlari joylashtirilgan [1] .
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yuqori balandlikdagi kompensatsiya kostyumining bir qismi sifatida birinchi dubulg'alar XX asrning 30-yillarida ishlab chiqila boshlandi. Kislorodli niqobdan farqli o'laroq, havo o'tkazmaydigan dubulg'ali kompensatsiya kostyumidan foydalanish dubulg'a bo'shlig'ida va o'pkada ortiqcha bosimni ushlab turishga imkon berdi, bu esa odamning istalgan balandlikda bo'lishiga imkonini yaratdi [2]. Aeronavtika, aviatsiya va astronavtikaning rivojlanishi bilan himoya va hayotni qo'llab-quvvatlash tizimlariga katta ahamiyat beriladi, bu yerda dubulg'a shaxsiy himoya vositalarining muhim qismidir. Zamonaviy materiallardan foydalanilganda, funksional imkoniyatlari yaxshilanadi. SSSRda, keyin esa Rossiyada yuqori balandlikdagi parvozlar va kosmik tadqiqotlar uchun hayotni ta'minlash tizimlarining asosiy ishlab chiqaruvchisi, harbiy aviatsiya uchuvchilari uchun himoya kiyimlari G. Severin nomidagi Zvezda ilmiy-ishlab chiqarish korxonasi hisoblanadi.
Zvezda zavodi dizaynerlari kosmik kostyumlar, shu jumladan Yuriy Gagarinning birinchi kosmik kostyumi - SK-1 ni ishlab chiqqanlar. 20 kilometrgacha balandlikda kabina bosimi tushib ketganda uchuvchini qutqarish uchun yangi shaxsiy himoya vositalari to'plami ishlab chiqildi va sinovdan o'tkazildi. Uchuvchining bosimli dubulg'asi ham yaxshilandi. Endi u yangi kompozit material - organoplastikadan foydalanish tufayli avvalgisidan 350 gramm engilroq. Va u qiruvchi kabinasidagi bir qator asboblar bilan sinxronlashtiriladi, bu esa uchuvchining jangovar missiyalarni bajarishini sezilarli darajada osonlashtiradi [3] .
-
Northrop T-38 Talon samolyoti uchun NASA havo dubulg'asi. -
RAF HMSS Eurofighter Typhoon uchish dubulg'asi. HMSS dubulg'aga o'rnatilgan simbologiya tizimi - dubulg'aning old tomonida parvoz (asbob) ma'lumotlarini ko'rsatishni ta'minlaydi. -
Jon Glenn bosim kostyumi (skafandr) da. -
Kostyum SK-1.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Havo dubulg'asi
- <a href="./Shlemofon" rel="mw:WikiLink">Shlemofon</a>
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Космонавтика 1985.
- ↑ „Архивированная копия“. 2011-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-oktyabr. „Архивированная копия“. 2011-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-may.
- ↑ „RG RU Русское оружие“. 2021-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-may.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „Гермошлем“,Словарь военных терминов, 65000 экз, {{[[Andoza:{{{1}}}|{{{1}}}]]}}: Воениздат, 1989 — 68 bet. ISBN 5-203-00175-8.
- Космонавтика, 75000 экз, {{[[Andoza:{{{1}}}|{{{1}}}]]}}: Советская энциклопедия, 1985.
- Алексеев С. М., Уманский С. П.. Высотные и космические скафандры. М.: Машиностроение, 1973.
- Алексеев С. М.. Космические скафандры вчера, сегодня, завтра. М.: Знание, 1987.