Dmitriy Bryansk
Dmitriy keksa yoki Dmitriy Bryansk (litovcha: Dmitrijus Algirdaitis Brianskietis, polyakcha: Dymitr Olgierdowicz, 1399-yil 12-avgustda Vorskla daryosidagi jangda vafot etgan) Litva Buyuk Gertsogi Algirdasning ikkinchi toʻngʻich oʻgʻli va uning birinchi xotini Vitebsklik Mariya edi. U 1356—1379 va 1388—1399-yillarda Bryansk gertsogi boʻlgan[1].
1356-yilda Algirdas Smolensk knyazligidan Trubetsk va Starodubni oʻz ichiga olgan Bryansk viloyatini oldi va uni boshqarishni oʻgʻli Dmitriyga berdi[2]. Hudud Litva Buyuk Gertsogligining yuragidan uzoq shimoli-sharqda joylashgan va Moskva Buyuk Gertsogligi bilan chegaradosh edi. 1370-yilda Moskvaning Buyuk Gertsogi Dmitriy Donskoy hududni zabt etishga urinib koʻrdi. 1372-yilda Dmitriy Algirdas va Dmitriy Donskoy oʻrtasidagi Lyubutsk shartnomasiga guvoh boʻldi[1].
1377-yilda otasining oʻlimidan soʻng, Dmitry katta akasi Andrey Polotskni qoʻllab-quvvatladi, u Litva Buyuk Gertsogiga aylandi. Andrey oʻzini taxtning qonuniy vorisi deb hisoblab, Polotsk, Pskov, Livoniya ordeni va Moskva Buyuk Gertsogini oʻz ichiga olgan Litvaga qarshi koalitsiyani tashkil qildi[3]. Dmitry koalitsiyada passivroq rol oʻynadi, u Litvaga qarshi toʻgʻridan-toʻgʻri urush olib bormadi va 1379-yilda Moskva armiyasi tomonidan hujumga uchraganida oʻz domenini himoya qila olmadi[2] Dmitry va uning oilasi chekinayotgan rus armiyasini kuzatib, Moskvaga borishdi, u yerda Dmitry Donskoy unga Pereslavl-Zalesskiyni berdi.1380-yilda Dmitriy Oltin Oʻrdaga qarshi Kulikovo jangida rus bayrogʻini boshqargan. Rus yilnomalarida uning va ukasining taktik mahorati yuqori baholanadi[2].
1380-yildan keyin Dmitry yozma manbalarda faqat ikki marta tilga olingan[2]. Akasi Andrey Skirgayla qoʻshinlari tomonidan qoʻlga olinib, Polshada qamoqqa tashlanganidan soʻng, Dmitry 1388-yilda hozirgi Polsha qiroli Jogaila bilan oʻrtalaridagi tushunmovchilikni xal qilib oldi. U Bryanskdagi sobiq domeniga qaytdi. Dmitry 1399-yilda Vorskla daryosida Oltin Oʻrdaga qarshi jangda vafot etdi[1].
Dmitriyning oʻgʻli Mixal Trubetskiy Trubetskoy oilasining ajdodi hisoblanadi[1].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Matulevičius, Algirdas (2004). "Dmitrijus Algirdaitis". in Spečiūnas, Vytautas (lt). Lietuvos valdovai (XIII-XVIII a.): enciklopedinis žinynas. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas. p. 53. ISBN 5-420-01535-8.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Jonynas, Ignas (1933–1944). "Dimitras". in Biržiška, Vaclovas (lt). Lietuviškoji enciklopedija. VI. Kaunas: Spaudos Fondas. 912–914 b.
- ↑ Jonynas, Ignas (1933–1944). "Andrius". in Vaclovas Biržiška (lt). Lietuviškoji enciklopedija. I. Kaunas: Spaudos Fondas. 575–585 b.