Android 13

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Android 13 (kodli nomi Android Tiramisu[1][2][3]) Android mobil operatsion tizimining kelajakdagi versiyasidir. Ilk oldindan koʻrish versiyasi 2022-yil 10-fevralda chiqarilgan[4]. Google fevral va mart oylarida ishlab chiquvchilar uchun Android 13 oldindan koʻrish versiyalarini chiqarishni rejalashtirmoqda, aprel oyida esa beta sinovlari boshlanadi. Platforma 2022-yil may oyida eʼlon qilishga tayyorlanmoqda[5].

Yangi versiya 2022 yil 10-fevralda[6] chop etilgan Android blogida eʼlon qilindi va ishlab chiquvchilar uchun Google Pixel seriyasi (Pixel 4 dan Pixel 6 gacha) uchun ilk oldindan koʻrish versiyasi darhol chiqarildi. Google xususiyatlari tufayli Pixel 3 va Pixel 3a ni qoʻllab-quvvatlashdan voz kechdi.

Android 13 Android 12 barqaror versiyasi chiqarilgandan taxminan 4 oy oʻtgach chiqarildi. Ishlab chiquvchilar uchun yana bir oldindan koʻrish versiyasi mart oyiga rejalashtirilgan, undan soʻng (hozirda rejalashtirilgan) 4 ta beta-versiya aprel, may, iyun va iyul oylarida chiqariladi. Platformaning barqarorligiga Beta 3 bilan iyun oyida erishiladi.

Vazifalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishlab chiquvchilar uchun ilk oldindan koʻrish versiyasi rivojlanish bosqichida kengaytiriladigan kichik oʻzgarishlarni oʻz ichiga oladi. Shunisi eʼtiborga loyiqki, ajratilgan ekranda biroz oʻzgartirilgan foydalanuvchi interfeysi mavjud va ikkita ilovaning burchaklari yumaloqlangan.

Ilovaning media fayllariga kirishni cheklash orqali foydalanuvchi maxfiyligini yaxshilashdan asosiy maqsad boʻlgan yangi surat tanlash vositasi taqdim etildi[7]. Aksariyat ilovalarda bu tanlash vositasi hali amalga oshirilmagan. Xuddi shu maxfiylik ruhida NEARBY_WIFI_DEVICES yangi ruxsat darajasi joriy etilmoqda. Bu ruxsat Android ning oldingi versiyalarida amalga oshirilgani kabi Wi-Fi bilan bogʻliq turli funksiyalarga, masalan, joylashuv maʼlumotlariga kirishni soʻramasdan kiruvchi yaqin-atrofdagi qurilmalar va tarmoqlarni topish imkonini beradi[8].

„Tezkor sozlamalar“ tushadigan menyusining animatsiyasiga, shuningdek, „Internet“ tugmasi kabi dialog oynalariga kichik oʻzgarishlar kiritildi. Mediapleer qayta ishlab chiqish jarayonida, lekin Developer Preview 1[9] da hali faol emas. Bundan tashqari, ovozsiz rejim endi tebranishlarni, shu jumladan taktil sezgilarni butunlay oʻchirib qoʻyadi[10]. Koʻp foydalanuvchilar funksiyasi takomillashtirildi va endi mehmon sifatida qaysi ilovalardan foydalanish mumkinligini tanlash imkoniyati paydo boʻldi. Ilova maʼlumotlari foydalanuvchilar oʻrtasida ajratilgan, shuning uchun hech qanday maʼlumot uzatilmaydi.

Ushbu versiyada Material You tematik belgilaridan foydalanish uchun uchinchi tomon ilovalarini qoʻllab-quvvatlash ochiladi[7]. Endi ilovani oʻzgartirganingizda ekranni ajratish rejimi saqlanadi, yaʼni endi siz boshqa ilovalar va telefonning ishga tushirgichidan foydalanishingiz mumkin va ekrani ajratilgan ilovalar „Koʻrib chiqish“ menyusida bir-biriga bogʻlangan holda qoladi.

Animatsiyalar, ayniqsa Pixel 6 seriyasidagi barmoq izlarini oʻqish qurilmasining porlashi takomillashtirildi. Ilova yorligʻi shrifti Pixel Launcher da oʻzgartirildi va foydalanuvchi oʻzaro aloqasi paytida yengil taktil sezgi qoʻshildi. Pasxa tuxumi versiyasi Android 12 bilan bir xil boʻlib qoladi, ammo Android versiyasi Sozlamalar va Tezkor sozlamalar panelida „Tiramisu“ ga oʻzgartirildi.

Koʻpgina oʻzgarishlar, masalan, katta ekranlarda koʻrsatiladigamn dok-stansiya va katta formatli qurilmalar uchun boshqa yaxshilanishlar Android 12.1 dan olingan. Ular asosan yigʻiladigan qurilmalar va planshetlar uchun moʻljallangan, biroq ularni DPI sozlamalarini oʻzgartirish orqali telefonlarda ham yoqish mumkin.

UWB (Ultra-Wide Band) texnologiyasi smartfondan qoʻllab-quvvatlanadigan avtomobil kaliti sifatida foydalanish, yoʻqolgan gadjetlarni topish (baʼzi qidiruv trekerlarida qoʻllaniladi) va aslida NFC va Bluetooth orqali amalga oshirilgan barcha funksiyalarni yaxshilash imkonini beradi. Baʼzi Android smartfonlari allaqachon UWB ni qoʻllab-quvvatlaydi, ammo u tizim darajasida cheklangan — Android 13 da uning imkoniyatlari roʻyxati ancha kengayadi[11].

Yana bir muhim yangilik shundaki, endi til sozlamalarini har bir ilova uchun alohida oʻrnatish mumkin. Bu, ayniqsa, koʻp tilli foydalanuvchilar uchun foydalidir[12].

Rivojlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyidagi jadvalda Android 13 ning rivojlanish bosqichlari keltirilgan

Vaqt Amalga oshirilgan ishlar Turi
Fevral Ishlab chiqaruvchilar uchun oldindan koʻrish versiyasi Yangi xususiyatlar, API va xatti-harakatlar oʻzgarishlari bilan ishlab chiquvchilarning fikr-mulohazalariga qaratilgan dastlabki asosiy tuzilma.
Mart Ishlab chiquvchilar oldindan koʻrish versiyasi 2 Qoʻshimcha funktsiyalar, API’lar va xatti-harakatlardagi oʻzgarishlar bilan bosqichma-bosqich yangilanish.
Aprel Beta 1 Dastlabki beta-versiyasi, Android beta-versiyasiga roʻyxatdan oʻtgan ilk foydalanuvchilar uchun simsiz yangilanish.
May Beta 2 Inkremental beta versiyasi
Iyun Beta 3 Platforma barqarorligining birinchi bosqichi. Yakuniy API va xatti-harakatlar. Google Play nashri ochiladi.
Iyul Beta 4 Yakuniy sinov uchun deyarli yakuniy yigʻilish.
Yakuniy nashr AOSP va ekotizim uchun Android 13 versiyasi[13]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „'Panlingual' feature for per-app language settings planned for Android 13“. androidpolice.com (23-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 25-dekabr 2021-yil.
  2. „Google may have already revealed the dessert name for Android 13 “T”“. xda-developers.com. xda-developers.com. Qaraldi: 25-dekabr 2021-yil.
  3. „PLATFORM_VERSION_CODENAME is being updated from T to Tiramisu.“. android-review.googlesource.com/. android-review.googlesource.com/. Qaraldi: 25-dekabr 2021-yil.
  4. Li. „Google launches Android 13 Developer Preview for Pixel phones“. 9to5Google. Qaraldi: 10-fevral 2022-yil.
  5. „Рассекречены подробности о будущем Android 13. В нем множество новых полезных функций“ (ru). CNews.ru. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  6. „The first developer preview of Android 13“ (en). Android Developers Blog. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  7. 7,0 7,1 „Features and APIs Overview | Android 13 Developer Preview“ (en). Android Developers. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  8. „New runtime permission for nearby Wi-Fi devices | Android 13 Developer Preview“ (en). Android Developers. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  9. „Android 13: Features and first Developer preview“ (en-US). Esper Blog (2022-yil 9-mart). Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  10. „Android 13 will disable all haptics in Silent mode“ (en-US). xda-developers (2022-yil 11-fevral). Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  11. „Знакомьтесь, Android 13: что нового в крупном обновлении системы“ (ru). Трешбокс.ру. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  12. „Google выпустила первую версию Android 13“ (ru). iXBT.com. Qaraldi: 2022-yil 12-mart.
  13. „Android 13 Developer Preview“ (en).