2003-yilgi Nasiriyahdagi portlash

2003-yil Nasiriyah portlashi 2003-yil 12-noyabrda Bag'dod janubidagi Iroqning Nasiriyah shahridagi Italiya Carabinieri MSU shtab kvartirasiga xudkushlik hujumi edi. Hujum natijasida 18 ta italiyalik harbiy xizmatchi, asosan MSU Carabinieri a'zolari, bir italiyalik fuqaro va 9 nafar iroqlik tinch aholi halok bo'ldi va Ikkinchi Jahon urushidan keyingi eng yomon Italiya harbiy ofati bo'ldi. Italiya prezidenti Karlo Azeglio Ciampi tomonidan "terrorchilik harakati" deb atalgan hujum Iroqdagi amerikalik bo'lmagan xalqaro harbiy ob'ektlarga, jumladan, Iordaniya va Turkiya elchixonalari kabi yirik jangovar operatsiyalar tugaganidan ko'p o'tmay sodir bo'lgan ko'plab hujumlar qatoriga kirdi.

Preludiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2003-yilda AQSh boshchiligidagi Iroqqa bostirib kirishidan oldin, bo'lajak Karabineri va Portugaliya Guarda Nacional Republicana shtab-kvartirasi Furot daryosi yaqinidagi uch qavatli Nasiriyah Savdo Palatasi edi. Binoni egallagan birinchi AQSh kuchlari 15-dengiz ekspeditsiyasi bo'limining dengiz piyodalari bo'lib, keyinchalik ular 2-chi batalyon 25-dengiz piyodalarining rezervistlari tomonidan bo'shatilgan.

Italiya 2003-yil 15-iyuldan 2006-yil 1-dekabrgacha Nasiriyah va uning atrofida koʻp millatli kuchlar-Iroqning bir qismi sifatida Iroq urushida qatnashdi. 2003-yil 19-iyulda Nasiriyahdagi dengiz piyodalari o'rniga Karabineri va Italiya armiyasi a'zolari keldi. Iroqdagi Italiya kuchlari Britaniya qo'mondonligi ostida edi va Nasiriyahdagilar mamlakatdagi jami 3000 ga yaqin italiyalik harbiy xizmatchilardan, shu jumladan Ko'p millatli ixtisoslashtirilgan bo'linmaning 400 ta Karabineri kuchlaridan iborat edi.^[1]

Hujum[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hujum ertalab soat 11:00 dan biroz oldin katta tanker yuk mashinasi bazaning kirish qismi tomon yurganida boshlangan. Iroq qo'shinlari mashinani to'xtatishga behuda urinishda yuk mashinasiga qarata o'q uzdi. Guvohlarning soʻzlariga koʻra, yuk mashinasidan oldin yolgʻon mashina kelgan. Tanker bino darvozasiga urilgan va katta olov sharida portlagan. Yaqin atrofdagi uylar vayron bo'lgan va besh nafar iroqlik ayolni olib ketayotgan mashina yonib ketgan, ichidagilar halok bo'lgan. Portlash shunchalik kuchli ediki, Furot daryosining narigi tomonidagi binolarning derazalari singan. Italiya shtab-kvartirasi sifatida xizmat qilgan uch qavatli binoning old qismi qulashi bilan vayron bo'lgan. Portlashda 18 nafar italyan askari, jumladan, 12 nafar Karabineri politsiyachisi hamda bir italiyalik fuqaro halok boʻldi. Yana 20 italiyalik va 80 iroqlik yaralangan.^[2]^[3]

Oqibati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hujum Somalidagi "Umidni tiklash" operatsiyasidan beri italyan askarlari bilan bog'liq eng yomon hodisa va Ikkinchi jahon urushidan beri italiyalik askarlarning eng yuqori yo'qotishi bo'ldi. Bu hujum Italiyani hayratda qoldirdi va uni uch kunlik motamga olib keldi. Askarlar uchun davlat dafn marosimi o'tkazildi. Katta yo'qotishlarga qaramay, Italiya Bosh vaziri Silvio Berluskoni Iroqdagi missiyaga sodiqligini yana bir bor tasdiqladi.