Kontent qismiga oʻtish

Bolalarda gemangioma: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Keyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
„Infantile hemangioma“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

16-May 2024, 19:30 dagi koʻrinishi

Bolalarda gemangioma (IH), ba'zida tashqi ko'rinishi tufayli qulupnay belgisi deb ataladi, chaqaloqlarga ta'sir qiladigan qon tomir o'smasi yoki anomaliyasining bir turi[1][2]. Boshqa nomlari kapilyar gemangioma[3], "qulupnay gemangioma"[4][5], va qulupnay nevusni o'z ichiga oladi va ilgari kavernoz gemangioma deb nomlangan. Ular terida qizil yoki ko'k randa shish jarohat sifatida ko'rinadi[6]. Odatda ular hayotning birinchi to'rt haftasida boshlanadi[7], taxminan besh oygacha o'sib boradi[8], keyinchalik hajmi qisqarib, keyingi bir necha yil ichida yo'qoladi[1] [2]. Ko'pincha terida yara hajmi kichraygani bilan ham saqlanib qoladi[9]. Asoratlariga og'riq, qon ketishi, oshqozon yarasi shakillanishi, buzilishi yoki yurak yetishmovchiligi kiradi. Bu bolalikda orbita va periorbital sohalarning eng ko'p uchraydigan o'smasi bo'lib, terida, teri osti to'qimalarida va og'iz bo'shlig'i va lablarning shilliq pardalarida, shuningdek, teridan tashqari joylarda, shu jumladan jigar va oshqozon-ichak traktida paydo bo'lishi mumkin.

Kasallikning paydo bo'lishining asosiy sabablari haligacha aniq emas[1]. Deyarli 10% holatlarda ular oila sharoitida uchraydi. Bir necha holatlar PHACE sindromi kabi boshqa anomaliyalar bilan bog'liq. Tashxis odatda simptomlar yoki tashqi ko'rinishga asoslanadi. Ba'zan tibbiy tasvirlash tashxis qo'yishda yordam berishi mumkin[1].

Aksariyat hollarda, diqqat bilan kuzatib borishdan tashqari, hech qanday davolash kerak emas[9][1]. Gemangiomalar tezda o'sishi mumkin, to'xtab qolishi va asta-sakin yuqolishi mumkin, ko'pincha 3,5 yoshda o'rtacha yaxshilanish sodir bo'ladi[10][11]. Bu belgi tashqi ko'rinishda dahshatli bo'lishi mumkin bo'lsa-da, shifokorlar odatda u ko'rish yo'lida bo'lmasa yoki burun teshigini to'sib qo'ymasa o'z-o'zidan yo'qolib ketishini maslahat berishadi[7]. Ba'zi hollarda, muammolar yuzaga kelishi mumkin va propranolol yoki steroid kabi dori-darmonlardan foydalanish tavsiya etiladi. Ba'zan jarrohlik yoki lazerli davolashdan foydalanish mumkin[1].

Belgilari va alomatlari

Bolada pilla gemangioma
GemangiomAni hal qilish
Bolalarda gemangioma, bir yoshli bolaning burunidagi qizil, violet, eksofofit vaskulyar yara[12].

Bolalar gemangiomalari odatda hayotning birinchi bir necha haftasida yoki oylarida rivojlanadi[13]. Ular Kavkazliklarda, vazni 3 funtdan (1,4kg) kam bo'lgan erta tug'ilgan bolalarda, ayollarda va egizak tug'ilishlarda ko'proq uchraydi[14]. Erta shikastlanishlar qizil rangdagi yara yoki maydon, oq rangdagi maydon yoki ko'tarilgan yaraga o'xshashi mumkin. Ularning aksariyati bosh va bo'yin qismida paydo bo'ladi, lekin ular deyarli har qanday sohada paydo bo'lishi mumkin. IH ning ko'rinishi va rangi uning terida joylashgan joyi va chuqurligiga bog'liq[13].

Yuzaki IHlar teri ustida yuqoriroq joyda joylashgan va yorqin qizil, eritematozdan va qizg'ish-binafsha rangga ega. Ular teridan ko'tarilishi mumkin, bu esa papulalar va ko'tariladigan orollar kabi oq qizil plaklar hosil qiladi. Bolalarda gemangiomalar o'tmishda "qulupnay izlari" yoki "qulupnay gemangiomasi" deb atalgan, chunki yuqoriga ko'tarilgan yuzaki gemangiomalar urug'siz qulupnayning yon tomoniga o'xshaydi va bu oddiy atama bo'lib qolgan[2].

Ba'zi joylarda yuzaki IHlar, masalan, bosh terisi, bo'yinning orqa burmalari va qorin bo'shlig'i perianal sohalarda yara paydo bo'lish xavfi mavjud. Yarali gemangiomalar qora qobiqli papulalar yoki plaklar, og'ir eroziyalar yoki yaralar sifatida paydo bo'lishi mumkin. Yaralar ikkilamchi bakterial infeksiyalarga moyil bo'ladi sariq qobiq, drenajlash, og'riq yoki hid bilan paydo bo'lishi bilan namoyon bo'lishi mumkin. Yaralar ham qon ketish xavfida bo'ladi, ayniqsa chuqur yaralar yoki ishqalanish joylarida qon ketish xavfi mavjud[13].

Chuqur IHlar papula, tugun yoki kattaroq o'smalarga aylanishi mumkin bo'lgan yomon aniqlangan, mavimsi makulalar sifatida namoyon bo'ladi. Ko'payib borayotgan yaralar ko'pincha siqiladi, ammo ular juda mustahkam bo'ladi. Ko'pgina chuqur gemangiomalarda asosiy chuqur tarkibiy qismi yoki uning atrofidagi venoz ko'rinishida ko'rinadigan bir nechta yuzaki kapillyarlar bo'lishi mumkin. Chuqur gemangiomalar yuzaki gemangiomalardan biroz keyinroq rivojlanadi va uzoqroq va keyinchalik ko'payish bosqichlariga ega bo'lishi mumkin. O'tkir gemangiomalar kamdan-kam yaraga uchraydi, ammo ularning joylashuvi, o'lchamlari va o'sishiga qarab muammolarga sabab bo'lishi mumkin. Nozik tuzilmalarga yaqin chuqur gemangiomalar, tashqi quloq kanallari va ko'z qovog'i kabi ko'payish bosqichida yumshoqroq atrofdagi tuzilmalarning siqilishiga sabab bo'lishi mumkin[13]. Bemorlarda yuzaki, chuqur yoki aralash IHlarning har qanday kombinatsiyasi bo'lishi mumkin.

IHs ko'pincha fokal-mahalliy, segmental yoki noaniq deb tasniflanadi. Fokal Hlar ma'lum bir joyda joylashtirilgan va alohida joydan paydo bo'lgan. Segmental gemangiomlar kattaroq bo'lib, tananing bir sohasini qamrab oladi. Kattaroq yoki segmental gemangiomalar kattaroq sohalarni qamrab oladi ba'zan tekshiruvni talab qiladigan asosiy anomaliyalarga ega bo'lishi mumkin, ayniqsa yuz, sakrum yoki tosda joylashgan bo'lsa.

Agar yara paydo bo'lmasa, IHdan qon ketmaydi va og'riqli bo'lmaydi. Agar u katta bo'lsa va muhim bo'shliqni to'sib qo'ysa, noqulaylik yuzaga kelishi mumkin[13] [14] [15] [16] [17].

  • Hemangioma on forehead showing signs of early regression
    Boshdagi gemangioma
  • Hemangioma on the scalp of a 2-year-old child, in the "rest stage"
    2 yoshli bolanningbosh terisi"Tushkunlik bosqichida" gemangioma
  • Hemangioma of the liver as seen on ultrasound
    Ultrasonik ko'rinishda ko'rinadigan jigarning gemangiomasi
  • A liver hemangioma as seen on CT
    tomografiyada ko'ringan jigar gemangiomasi

Muammolar

Deyarli hech qanday IH asoratlar bilan bog'liq emas. Ular og'riqli va muammoli bo'lishi mumkin bo'lgan oshqozon yarasi deb ataladigan sirtda parchalanishi mumkin. Agar yara chuqur bo'lsa, sezilarli noqulaylik keltirib chiqaradi, qon ketish va infeksiya paydo bo'lishi mumkin. Agar gırtlakda gemangioma rivojlansa, nafas olish buzilishi mumkin. Ko'z yaqinida joylashgan bo'lsa, o'sib borayotgan gemangioma ambliyopiyaga olib kelishi mumkin bo'lgan ko'zning tiqilishi yoki og'ishiga olib kelishi mumkin. Juda kamdan-kam hollarda, o'ta katta gemangioma ortiqcha qon tomirlariga pompalanishi kerak bo'lgan qon miqdori tufayli yuqori quvvatli yurak yetishmovchiligiga olib kelishi mumkin. Suyakga qo'shni jarohatlar suyakning eroziyasiga olib kelishi mumkin[13].

IH bilan bog'liq eng ko'p shikoyatlar psixologiyal asoratlardan kelib chiqadi. Kasallik insonning tashqi ko'rinishiga ta'sir qilishi va boshqalarning e'tiborini va zararli reaktsiyalarini qo'zg'atishi mumkin. Agar lab yoki burun ishtirok etsa, alohida muammolar yuzaga keladi, chunki buzilishlarni jarrohlik yo'li bilan davolash qiyin bo'lishi mumkin. Psixologik shikastlanish ehtimoli maktab yoshidan boshlab rivojlanadi. Shuning uchun, agar yetarli darajada o'z-o'zidan yaxshilanish bo'lmasa, maktab boshlanishidan oldin davolanishni ko'rib chiqish muhimdir. Katta IHlar kuchli cho'zilishdan keyin ko'rinadigan teri o'zgarishlarini qoldirishi mumkin, bu esa sirt tuzilishining o'zgarishiga olib keladi.

Bosh va bo'ynidagi katta segmental gemangiomalar PHACES sindromi deb nomlangan kasallikka aloqasi bor[18] [19]. Lumbar cho'g'ining katta segmental gemangiomalari LUMBAR sindromi bilan bog'liq bo'lgan disrafizm, buyrak va urogenital muammolar bilan bog'lanishi mumkin. Bolalarda ko'p ter gemangiomalari jigar gemangiomalarining ko'rsatkichi bo'lishi mumkin. Jigarning ishtirokini aniqlash uchun skrining ko'pincha besh yoki undan ortiq teri gemangiomalari bo'lgan chaqaloqlar uchun tavsiya etiladi[20].

Sababilari

Hozirgi vaqtda gemangiomaning sababi noma'lum, ammo bir nechta tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki o'sish jarayonida estrogen signalining ahamiyatini. Tug'ilgandan keyin aylanma estrogenning ko'payishi bilan birga mahalliylashtirilgan yumshoq to'qimalar gipoksiyasi stimullashgan bo'lishi mumkin[21]. Shuningdek, tadqiqotchilar tomonidan homiladorlik paytida onalik plasenta embrion dermisiga embolizatsiya qilinadi, bu gemangiomagenezga olib keladi[22][23]. Biroq, tadqiqotchilarning boshqa guruhi gemangioma to'qimalarida bitta nukleotid polimorfizmining genetika tahlillarini o'tkazdi, bu esa ushbu g'oyaga zid edi[24]. Boshqa tadqiqotlar gemangiomalarning etiologiyasida angiogenez va vaskulogenezning o'rinini oshkor qildi[25].

Diagnoz

IHlarning aksariyatini tarix va fizik tekshiruv orqali aniqlash mumkin[26]. Kam hollarda, tashxisni tasdiqlash uchun tomografiya (Doppler bilan ultratovush, magnit rezonans tomografiya) va yoki sitologiya yoki gistopatologiya kerak bo'ladi[27][28]. O'shanda IHlar ko'pincha tug'ilganda yo'q yoki kam bo'lgan rang-baranglik, telangiektaziya yoki qorong'ulik ko'rinishi mumkin. Yuqori dermisdagi yuzaki gemangiomalar yorqin qizil qulupnay rangiga ega, ammo chuqur dermis va subkutisdagi gemangiomalarning ko'rinishi ko'k va palpatsiya qilishda qattiq yoki kauchuk rangda bo'lishi mumkin. Aralash gemangiomalar ikkala xususiyatga ham ega bo'lishi mumkin[29].

Jigar

Jigardagi bolalar gemangiomalari barcha jigar gemangiomalarining 16% da uchraydi. Uning o'lchamlari odatda diametri 1 dan 2 smgacha bo'ladi.  Bu odatiy gemangiomalarda shikastlarning sekin, markazlashtirilgan, tugunlar to'ldirilishi o'rniga shikastdagi kontrast materialining tez kuchayishi kuzatiladigan hodisani ko'rsatishi mumkin. CT va MRIda arterial fazada tez to'ldirish, venoz va kechiktirilgan bosqichlarda kontrast saqlanishi ko'rsatilgan[30].

Davolash

Ko'pgina IHlar davolanmasdan yo'qoladi, shu sababli minimal yoki ko'rinmas izlar qoldirmaydi. Biroq, bu ko'p yillarni talab qilishi mumkin va jarohatlarning bir qismi terapiyaning qandaydir shaklini talab qilishi mumkin[31]. Yaqinda bolalarda gemangiomalarni davolash bo'yicha multidisipliner klinik amaliyot ko'rsatmalari yaqinda nashr etilgan[32]. Davolash uchun ko'rsatmalar funksional nuqsonlar (ya'ni ko'rish yoki ovqatlanishning buzilishi), qon ketish, hayotga havf solishi mumkin bo'lgan asoratlar (nafas yo'llari, yurak yoki jigar kasalliklari) va uzoq muddatli yoki doimiy buzilish xavfi kiradi[33]. Katta IHlar teri tarkibining sezilarli kengayishidan yoki yuzasi tarkibining o'zgarishidan keyin ko'rinadigan terining o'zgaruvlarini qoldirishi mumkin. Tibbiy muolajalar hayotning birinchi 5 oyiga to'g'ri keladigan gemangiomaning eng sezilarli o'sishi davrida qo'llanilganda eng samarali usuli hisoblanadi[34]. Yarali gemangioma, terapiyani talab qiladigan shikastlanishlar to'plami, odatda jarohatni parvarish qilish, og'riq va gemangioma o'sishiga murojaat qilish orqali davolanadi[35].



Jarrohlik

Gemangiomlarning jarrohlik yo'li bilan olib tashlash kamdan-kam hollarda ko'rsatiladi va tibbiy davolashda muvaffaqiyatsizlikka uchraydigan (yoki kontraindikatsiya qilingan) jarohatlarga cheklanadi, ular anatomiya jihatidan rezeksiyaga mo'ljallangan joyda tarqalgan va unda rezeksiya zarur bo'lishi mumkin va jarohat operatsiyaning vaqtidan qat'i nazar o'xshash bo'ladi[33] [36]. Jarrohlik qoldiq tolali yog' to'qimasini (gemangioma envolyutsiyasidan keyin) olib tashlash va shikastlangan tuzilmalarni rekonstruksiya qilish uchun ham foydali bo'lishi mumkin.

Prognoz

Involyutsiya bosqichida IH nihoyat hajmini kamaytira boshlaydi. Ilgari IH har yili taxminan 10% ga yaxshilanadi deb hisoblangan bo'lsa-da, yangi dalillar maksimal yaxshilanish va involyutsiya odatda 3,5 yoshga yetganligini ko'rsatadi[37] [10]. Ko'pgina IH 10 yoshga kelib yo'qoladi, ammo ba'zi bemorlarda gemangioma to'liq bartaraf etilmaydi. Qolgan qizarishlar qayd etilishi mumkin va lazer terapiyasi, ko'pincha PDL bilan yaxshilanishi mumkin [38]. Teksturali teri o'zgarishlari uchun ablativ fraksiyonel qayta tiklash ko'rib chiqilishi mumkin[39]. Gemangiomalar, ayniqsa o'sish bosqichida juda katta bo'lganlar, cho'zilgan teri yoki tolali yog'li to'qimalarni qoldirishi mumkin, ular tashqi ko'rinishini buzishi yoki kelajakda jarrohlik tuzatishni talab qilishi mumkin. Oldindan yaralar paydo bo'lgan joylar doimiy chandiq qoldirishi mumkin.

Terminologiya

Qon tomir o'smalari va malformatsiyalarni aniqlash, tavsiflash va tasniflash uchun ishlatiladigan atamalar vaqt o'tishi bilan o'zgardi. Gemangioma atamasi dastlab qon tomir o'simtaga o'xshash har qanday tuzilmani tasvirlash uchun ishlatilgan, u tug'ilish paytida yoki uning atrofida mavjud bo'ladimi yoki keyinchalik hayotda paydo bo'ladi. 1982 yilda Mulliken va Glovacki qon tomir anomaliyalari uchun yangi tasniflash tizimini taklif qildilar, bu xalqaro qon tomir anomaliyalarni o'rganish jamiyati tomonidan keng miqyosda qabul qilingan[40]. Ushbu tasniflash tizimi yaqinda 2015 yilda yangilangan[41]. Qon tomir anomaliyalarining tasnifi endi hujayra xususiyatlariga, tabiiy tarixga va lezyonning klinik xulq-atvoriga asoslanadi. Qon tomir anomaliyalari qon tomir o'smalar neoplazmalarga bo'linadi, ular orasida chaqaloq gemangiomalari va kapillyar malformatsiyalar (port vinolari dog'lari), venoz malformatsiyalar va limfa nuqsonlari kabi kengaygan yoki g'ayritabiiy tomirlarga ega bo'lgan organlar kiradi. 2000 yilda o'ziga xos immunogistokimyoviy marker bo'lgan GLUT-1 IHlarda ijobiy, boshqa qon tomir o'smalari yoki malformatsiyalarda salbiy ekanligi aniqlandi[42][43][28]. Bu marker infantil gemangioma va boshqa qon tomir anomaliyalarini farqlash qobiliyatini inqilob qildi[44].

Ma'lumotnomalar

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Darrow, DH; Greene, AK; Mancini, AJ; Nopper, AJ (October 2015). "Diagnosis and Management of Infantile Hemangioma.". Pediatrics 136 (4): e1060-104. doi:10.1542/peds.2015-2485. PMID 26416931. Darrow DH, Greene AK, Mancini AJ, Nopper AJ (October 2015). "Diagnosis and Management of Infantile Hemangioma". Pediatrics. 136 (4): e1060-104. doi:10.1542/peds.2015-2485. PMID 26416931.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 „Birthmarks NHS“ (en). nhs.uk (2017-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 16-aprel. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "NHS" defined multiple times with different content
  3. ↑ Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bolognia
  4. ↑ James, William. Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology, 10th, Saunders, 2005. ISBN 0-7216-2921-0. 
  5. ↑ „What is Infantile Hemangioma (Strawberry Birthmark)?“.
  6. ↑ „Infantile Hemangiomas“. Merck Manuals Professional Edition. Qaraldi: 2019-yil 7-yanvar.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Birthmarks“. Parenting and Child Health website. 2008-yil 23-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 2-avgust. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "parenting_child_health" defined multiple times with different content
  8. ↑ Park, Meerim (2021). "Infantile hemangioma: Timely diagnosis and treatment". Clinical and Experimental Pediatrics 64 (11): 573–574. doi:10.3345/cep.2021.00752. PMID 34325500. PMC 8566800. https://doi.org/10.3345/cep.2021.00752. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Krowchuk, DP; Frieden, IJ; Mancini, AJ; Darrow, DH; Blei, F; Greene, AK; Annam, A; Baker, CN et al. (January 2019). "Clinical Practice Guideline for the Management of Infantile Hemangiomas.". Pediatrics 143 (1): e20183475. doi:10.1542/peds.2018-3475. PMID 30584062.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Kr2019" defined multiple times with different content
  10. ↑ 10,0 10,1 Couto RA, Maclellan RA, Zurakowski D, Greene AK (2012). "Infantile hemangioma: clinical assessment of the involuting phase and implications for management". Plast Reconstr Surg 130 (3): 619–624. doi:10.1097/prs.0b013e31825dc129. PMID 22575857.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Couto2012" defined multiple times with different content
  11. ↑ Wahrman, JE (1994). "Hemangiomas". Pediatr Rev 15 (7): 266–271. doi:10.1542/pir.15-7-266. PMID 8084847. 
  12. ↑ Sand, M; Sand, D; Thrandorf, C; Paech, V; Altmeyer, P; Bechara, FG (4 June 2010). "Cutaneous lesions of the nose.". Head & Face Medicine 6: 7. doi:10.1186/1746-160X-6-7. PMID 20525327. PMC 2903548. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2903548. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 Drolet BA, Esterly NB, Frieden IJ (1999). "Hemangiomas in Children". New England Journal of Medicine 341 (3): 173–181. doi:10.1056/nejm199907153410307. PMID 10403856.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Drolet1999" defined multiple times with different content
  14. ↑ 14,0 14,1 Haggstrom AN, Drolet BA, Baselga E (2007). ""Prospective study of infantile hemangiomas " demographic, prenatal, and perinatal characteristics". J Pediatr 150 (3): 291–294. doi:10.1016/j.jpeds.2006.12.003. PMID 17307549.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Haggstrom2007" defined multiple times with different content
  15. ↑ „GI Associated Hemangiomas & Vascular Malformations“ (2011-yil 12-sentyabr).
  16. ↑ „Hemangiomas (Infantile)“.
  17. ↑ Oakley, Amanda. "Infantile haemangioma.". DermNet NZ. Retrieved February 11, 2013.
  18. ↑ Oza VS, Wang E, Berenstein A (2008). "PHACES association: a neuroradiologic review of 17 patients". AJNR Am J Neuroradiol 29 (4): 807–13. doi:10.3174/ajnr.a0937. PMID 18223093. PMC 7978195. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7978195. 
  19. ↑ Heyer GL, Dowling MM, Licht DJ (2008). "The cerebral vasculopathy of PHACES syndrome". Stroke 39 (2): 308–16. doi:10.1161/strokeaha.107.485185. PMID 18174492. 
  20. ↑ Horii KA, Drolet BA, Frieden IJ, Baselga E, Chamlin SL, Haggstrom AN, Holland KE, Mancini AJ, McCuaig CC, Metry DW, Morel KD, Newell BD, Nopper AJ, Powell J, Garzon MC (2011). "Prospective study of the frequency of hepatic hemangiomas in infants with multiple cutaneous infantile hemangiomas". Pediatr Dermatol 28 (3): 245–53. doi:10.1111/j.1525-1470.2011.01420.x. PMID 21517952. 
  21. ↑ Kleinman ME, Greives MR, Churgin SS (December 2007). ""(December 2007). "Hypoxia-induced mediators of stem/progenitor cell trafficking are increased in children with hemangioma". Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol. 27 (12): 2664–70. doi:10.1161/ATVBAHA.107.150284. PMID 17872454. 
  22. ↑ Barnés CM, Huang S, Kaipainen A (2005). "Evidence by molecular profiling for a placental origin of infantile hemangioma". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 102 (52): 19097–102. doi:10.1073/pnas.0509579102. PMID 16365311. PMC 1323205. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1323205. 
  23. ↑ North PE, Waner M, Brodsky MC (2002). "Are infantile hemangiomas of placental origin?". Ophthalmology 109 (4): 633–4. doi:10.1016/S0161-6420(02)01071-0. PMID 11949625. 
  24. ↑ Pittman KM, Losken HW, Kleinman ME (November 2006). ""(November 2006). "No evidence for maternal-fetal microchimerism in infantile hemangioma: a molecular genetic investigation". J. Invest. Dermatol. 126 (11): 2533–8. doi:10.1038/sj.jid.5700516. PMID 16902414. 
  25. ↑ Greenberger SA, Bischoff (Jul 2013). "Pathogenesis of Infantile Hemangioma". British Journal of Dermatology 169 (1): 12–9. doi:10.1111/bjd.12435. PMID 23668474. PMC 3707963. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=3707963. 
  26. ↑ Chiller KG, Passaro D, Frieden IJ (2002). "Hemangiomas of infancy: clinical characteristics, morphologic subtypes, and their relationship to race, ethnicity, and sex". Arch Dermatol 138 (12): 1567–1576. doi:10.1001/archderm.138.12.1567. PMID 12472344. 
  27. ↑ Dubois J, Alison M (Jun 2010). "Vascular anomalies: what a radiologist needs to know". Pediatr Radiol 40 (6): 895–905. doi:10.1007/s00247-010-1621-y. PMID 20432007. 
  28. ↑ 28,0 28,1 North PE, Waner M, Mizeracki A, Mihm MC Jr (Jan 2000). "GLUT1: a newly discovered immunohistochemical marker for juvenile hemangiomas". Hum Pathol 31 (1): 11–22. doi:10.1016/s0046-8177(00)80192-6. PMID 10665907.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "North2000" defined multiple times with different content
  29. ↑ Suh KY, Frieden IJ (Sep 2010). "Infantile hemangiomas with minimal or arrested growth: A retrospective case series". Arch Dermatol 146 (9): 971–6. doi:10.1001/archdermatol.2010.197. PMID 20855695. 
  30. ↑ "Imaging features of rare mesenychmal liver tumours: beyond haemangiomas". The British Journal of Radiology 90 (1079): 20170373. November 2017. doi:10.1259/bjr.20170373. PMID 28766950. PMC 5963373. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=5963373. 
  31. ↑ Haggstrom, AN; Drolet, BA; Baselga, E; Chamlin, SL; Garzon, MC; Horii, KA; Lucky, AW; Mancini, AJ et al. (September 2006). "Prospective study of infantile hemangiomas: clinical characteristics predicting complications and treatment.". Pediatrics 118 (3): 882–7. doi:10.1542/peds.2006-0413. PMID 16950977. 
  32. ↑ Krowchuk, Daniel; Frieden, Ilona; Mancini, Anthony; Darrow, David; Blei, Francine; Greene, Arin; Annam, Aparna; Baker, Cynthia et al. (January 2019). "Clinical Practice Guideline for the Management of Infantile Hemangiomas". Pediatrics 143 (1): e20183475. doi:10.1542/peds.2018-3475. PMID 30584062. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Darrow DH, Greene AK, Mancini AJ (2015). "Diagnosis and management of infantile hemangioma". Pediatrics 136 (4): e1060–1104. doi:10.1542/peds.2015-2485. PMID 26416931.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Darrow2015" defined multiple times with different content
  34. ↑ Chang LC, Haggstrom AN, Drolet BA, Baselga E, Chamlin SL, Garzon MC, Horii KA, Lucky AW, Mancini AJ, Metry DW, Nopper AJ, Frieden IJ (2008). "Growth characteristics of infantile hemangiomas: implications for management". Pediatrics 122 (2): 360–367. doi:10.1542/peds.2007-2767. PMID 18676554. 
  35. ↑ Kim HJ, Colombo M, Frieden IJ (2001). "Ulcerated hemangiomas: clinical characteristics and response to therapy". J Am Acad Dermatol 44 (6): 962–72. doi:10.1067/mjd.2001.112382. PMID 11369908. 
  36. ↑ Greene AK (2011). "Management of hemangiomas and other vascular tumors". Clin Plast Surg 38 (1): 45–63. doi:10.1016/j.cps.2010.08.001. PMID 21095471. 
  37. ↑ Wahrman JE, Honig PJ (1994). "Hemangiomas". Pediatr Rev 15 (7): 266–271. doi:10.1542/pir.15-7-266. PMID 8084847. 
  38. ↑ Stier MF, Glick SA, Hirsch RJ (Feb 2008). "Laser treatment of pediatric vascular lesions: Port wine stains and hemangiomas". J Am Acad Dermatol 58 (2): 261–85. doi:10.1016/j.jaad.2007.10.492. PMID 18068263. 
  39. ↑ Brightman LA, Brauer JA, Terushkin V, Hunzeker C, Reddy KK, Weiss ET, Karen JK, Hale EK, Anolik R, Bernstein L, Geronemus RG (Nov 2012). "Ablative fractional resurfacing for involuted hemangioma residuum". Arch Dermatol 148 (11): 1294–8. doi:10.1001/archdermatol.2012.2346. PMID 22910902. 
  40. ↑ Mulliken JB, Glowacki J (Jul 1982). "Classification of pediatric vascular lesions". Plast Reconstr Surg 70 (1): 120–1. doi:10.1097/00006534-198207000-00041. PMID 7089103. 
  41. ↑ Wassef M, Blei F, Adams D, Alomari A, Baselga E, Berenstein A, Burrows P, Frieden IJ, Garzon MC, Lopez-Gutierrez JC, Lord DJ, Mitchel S, Powell J, Prendiville J, Vikkula M (Jul 2015). "Vascular Anomalies Classification: Recommendations From the International Society for the Study of Vascular Anomalies. ISSVA Board and Scientific Committee". Pediatrics 136 (1): e203–14. doi:10.1542/peds.2014-3673. PMID 26055853. 
  42. ↑ North PE, Mihm MC Jr (2001). "Histopathological diagnosis of infantile hemangiomas and vascular malformations". Facial Plast Surg Clin North Am 9 (4): 505–524. doi:10.1016/S1064-7406(23)00480-7. PMID 17590939. 
  43. ↑ North PE, Waner M, James CA, Mizeracki A, Frieden IJ, Mihm MC (Dec 2001). "Jr. Congenital nonprogressive hemangioma: a distinct clinicopathologic entity unlike infantile hemangioma". Arch Dermatol 137 (12): 1607–20. doi:10.1001/archderm.137.12.1607. PMID 11735711. 
  44. ↑ Leon-Villapalos J, Wolfe K, Kangesu L (Apr 2005). "GLUT-1: an extra diagnostic tool to differentiate between haemangiomas and vascular malformations". Br J Plast Surg 58 (3): 348–52. doi:10.1016/j.bjps.2004.05.029. PMID 15780229.  
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolalarda_gemangioma&oldid=4309456" dan olindi