Yadro dorixonasi: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Nuclear pharmacy“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

25-May 2023, 18:07 dagi koʻrinishi

Radiatsiya chiqaradigan, diagnostika yoki davolash vositasi sifatida ishlatiladigan farmatsevtik preparat

Yadro preparatlari yoki radiofarmpreparatlari sifatida ham tanilgan, yadro tibbiyotda o'ziga xos kasalliklarni tashxislash va davolash uchun ishlatiladigan radioaktiv moddallarni o'z ichiga oladi.Diagnostika va davolash maqsadida qo'llaniladigan,tarkibida aniqlangan radionuklidi bor kimyoviy qo'shilmalar radiofarm preparatlari deyiladi.Davolash-profilaktika muassassalarida radiofarm preparatlari talabnoma orqali olinadi.Har bir RFP(radiofarm preparatlari) passporti bo'ladi,unda quyidagi asosiy ma'limotlar ko'rsatilgan bo'ladi:qat'iy ko'rsatmalar asosida soni,miqdori,tayyorlangan vaqti,yaroqlilik muddati,ko'rsatilgan vaqtga umumiy va solishtirma faoliyati ,nurlanish turi va h.k.

Tarix

Radiofarm preparatlari tushunchasi birinchi marta 1960 yilda Merilend shtatining Bethesda shahridagi Milliy sog'liqni saqlash institutida (NIH) professor Uilyam X. Briner tomonidan tasvirlangan. Janob Briner bilan bir qatorda Purdue universiteti farmatsevtika fakulteti professori bo‘lgan Jon E. Kristian maqolalar yozgan.Uilyam Briner 1958 yilda NIH Radiofarmasevtika sohasini boshladi [1] [2] Jon Kristian va Uilyam Briner radiofarmatsevtika vositalarini ishlab chiqish, tartibga solish va ulardan foydalanish uchun mas'ul bo'lgan asosiy milliy qo'mitalar tarkibida faol ishlagan.

Xalqaro miqyosda ishlab chiqarishning turli modellari mavjud. Radiofarm dorixonasi odatda yirik tibbiyot markazlari yoki shifoxonalar orqali ishlaydi, tijorat markazlashtirilgan yadro dorixonalari esa abonent kasalxonalariga o'z xizmatlarini taqdim etadi. Ular radiofarmatsevtikalarni birlik dozalari sifatida tayyorlaydilar va tarqatadilar, keyinchalik ular yadroviy dorixona xodimlari tomonidan mahalliy kasalxonalariga yetkaziladi.

Operatsiya

Texnetium asosidagi preparatlar odatda bir necha asosiy bosqichlarni o'z ichiga oladi. Dastlab faol texnetiy saytdagi radionuklid generatoridan olinadi, keyin u farmatsevtik komponentni o'z ichiga olgan radioaktiv bo'lmagan to'plamga qo'shiladi. Ikki komponentning to'liq bog'lanishini ta'minlash uchun ko'rib chiqilayotgan materiallarga qarab qo'shimcha qadamlar talab qilinishi mumkin. Ushbu protseduralar odatda toza xonada yoki izolyatorda radiatsiyadan himoyalanish va steril sharoitlarni ta'minlash uchun amalga oshiriladi. [3] [4]

Pozitron emissiya tomografiyasi (PET) uchun fludeoksiglyukoza ( <sup id="mwPQ">18</sup> F) eng keng tarqalgan radiofarmatsevtika bo'lib, radioaktiv komponent odatda siklotrondan olinadi. [4] Ftor-18 va boshqa ko'plab PET izotoplarining qisqa yarim umri tez ishlab chiqarishni talab qiladi. BUTR radiofarmatsevtikalari endi tez-tez xodimlarga murakkablik va nurlanish dozalarini kamaytirish uchun avtomatlashtirilgan kompyuter tomonidan boshqariladigan tizimlar tomonidan ishlab chiqariladi. [5]

Trening va tartibga solish

Radiofarmatiya qattiq tartibga solinadigan sohadir, chunki u bir nechta regulyatorlar va qonunlar nazorati ostida bo'lishi mumkin bo'lgan bir nechta amaliyot va sohalarni birlashtiradi. Bularga xodimlarning ionlashtiruvchi nurlanishning kasbiy ta'siri, dori-darmonlarni tayyorlash, bemorlarning ionlashtiruvchi nurlanish ta'siri, radioaktiv materiallarni tashish va ionlashtiruvchi nurlanishning atrof-muhitga ta'siri kiradi. [6] Turli xil me'yoriy hujjatlar "sovuq" (radioaktiv bo'lmagan) to'plamlarni ishlab chiqarishdan tortib, yakuniy mahsulotlarni sotish va tarqatishgacha bo'lgan radiofarmatsevtikaning turli bosqichlarini qamrab olishi mumkin. [7]

Yadroviy eczanelerde ishlaydigan xodimlar yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti, radiatsiya xavfsizligi muammolari va aseptik dozalash bo'yicha keng qamrovli treningni talab qiladi. Qo'shma Shtatlarda vakolatli yadro farmatsevti to'liq malakali farmatsevt bo'lishi va yadro farmatsiyasi amaliyotida qo'shimcha ta'lim va malakaga ega bo'lishi kerak. [8] Evropa Ittifoqining bir nechta direktivalari radiofarmatsevtikalarni dori vositalarining maxsus guruhi sifatida qamrab oladi, ular keng turdagi ishlab chiqaruvchilar va jalb qilinishi mumkin bo'lgan xodimlar guruhlarini aks ettiradi. [9] Buyuk Britaniyada malakali farmatsevtlar tegishli tayyorgarlikdan o'tgan klinik olimlar yoki texnologlar bilan birga jalb qilinishi mumkin. [10]

Shuningdek qarang

  • Yadro tibbiyoti
  • Dorixona
  • Radiofarmakologiya

Ma'lumotnomalar

  1. Shaw, SM; Ice, RD (March 2000). "Nuclear pharmacy, Part I: Emergence of the specialty of nuclear pharmacy.". Journal of Nuclear Medicine Technology 28 (1): 8–11; quiz 20. PMID 10763775. http://tech.snmjournals.org/content/28/1/8.full.pdf. 
  2. Troy, David B.. Remington: The science and practice of pharmacy, 21st, Philadelphia, PA: Lippincott, Williams & Wilkins, 2005 — 1915 bet. ISBN 9780781746731. 
  3. Radiopharmaceuticals“,The International Pharmacopoeia, 6th, WHO, 2016. 
  4. 4,0 4,1 IAEA „Annex II Radiopharmaceuticals: Production and Availability“,. Nuclear Technology Review. Vienna: International Atomic Energy Agency, 2007 — 60 bet.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "IAEA07" defined multiple times with different content
  5. Jacobsen, Mark S „PET Radiochemistry and Radiopharmacy“,. PET/CT and PET-MRI in Oncology : a practical guide Peller: . Berlin: Springer, 2012 — 19–30 bet. DOI:10.1007/174_2012_703. ISBN 978-3-642-01138-2. 
  6. Ballinger, James R „Hospital Radiopharmacy in the UK“,. A history of radionuclide studies in the UK McCready: . Springer, 2016 — 129–134 bet. DOI:10.1007/978-3-319-28624-2_17. ISBN 978-3-319-28623-5. 
  7. IAEA. Operational guidance on hospital radiopharmacy: a safe and effective approach. Vienna: International Atomic Energy Agency, 2008. ISBN 978-92-0-106708-1. 
  8. „10 CFR 35.55 Training for an authorized nuclear pharmacist.“. NRC (2015). Qaraldi: 2017-yil 5-yanvar.
  9. Verbruggen, Alfons; Coenen, Heinz H.; Deverre, Jean-Robert; Guilloteau, Denis; Langstrom, Bengt; Salvadori, Piero A.; Halldin, Christer (9 August 2008). "Guideline to regulations for radiopharmaceuticals in early phase clinical trials in the EU". European Journal of Nuclear Medicine and Molecular Imaging 35 (11): 2144–2151. doi:10.1007/s00259-008-0853-7. PMID 18690437. https://www.eanm.org/publications/guidelines/gl_radio_phct_259_853.pdf. 
  10. „What does a Radiopharmacist do?“. BNMS. Qaraldi: 2017-yil 5-yanvar.

Andoza:Pharmacy