Yozning ilk kuni
| Yozning ilk kuni |
|---|
Yozning birinchi kuni (isl. Sumardagurinn fyrsti, islandcha talaffuz: [ˈsʏmarˌtakʏrɪn ˈfɪrstɪ]; Islandiyada isl. Yngismeyjardagur sifatida mashxur) Islandiyada yillik davlat bayrami boʻlib, 18-apreldan keyingi birinchi payshanba kuni nishonlanadi (baʼzan 19-25-aprel kunlari payshanba kuni nishonlanadi)[1][2].Alting[3] tomonidan 1971-yil 24-dekabrda qabul qilingan 88-sonli qonunga muvofiq, Islandiyada yozning birinchi kuni davlat bayrami deb eʼlon qilingan va dam olish kunidir[4]. Qishning birinchi kuni ham bor (isl. Fyrsti vetrardagurFyrsti vetrardagur), lekin bu davlat bayrami emas[2].
Bu eski Islandiya taqvimida haftaning birinchi yoz oyining boshlanishini nishonlash. Eski kalendarda olti oy juda qisqa kunlar (qish) va olti oy kechasi (yoz) bor edi, shuning uchun aprel oyining oxirida Islandiyadagi iqlim yozga unchalik oʻxshamasa ham (1949-2015-yillar oraligʻidagi oʻn toʻrtta holatda, oʻrtacha harorat Reykyavikda, noldan past edi[5]), yozning birinchi kuni kunlarning uzayishini va qattiq qishning tugashini bildiradi[2].
Oddiy Islandiya xalq eʼtiqodiga koʻra yozning birinchi kunida qish va yoz birga muzlasa, yaxshi yoz keladi (isl. Ef sumar og vetur frjósi saman boði það gott sumarEf sumar og vetur frjósi saman boði það gott sumar). Shuning uchun islandiyaliklar tunda koʻchaga bir piyola suv qoʻyishadi va ertalabgacha u muzlashadi deb umid qilishadi. Shu kuni odamlar bir-birlariga yaxshi yoz tilaydilar va oʻtgan qish uchun minnatdorchilik bildiradilar (isl. Gleðilegt sumar og takk fyrir veturinn!Gleðilegt sumar og takk fyrir veturinn!)[2].
Skautlar harakati bu kunni skautlar uchrashuvlari va paradlar bilan nishonlaydi. Bundan tashqari jamoalar va kichik aholi punktlari turli xil oilaviy bayramlarni oʻtkazadilar, odatda bolalar uchun qiziqishga urgʻu beradi. Shaharlarda mahalliy festivallar va koʻngilochar tadbirlar oʻtkaziladi[6].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Hvenær er sumardagurinn fyrsti og er hann vel valinn sem upphaf sumarsins?“ (is). Vísindavefurinn. 25-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 25-avgust 2019-yil.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Árni Björnsson „Sumardagurinn fyrsti“,. Saga daganna, 3 útg., Reykjavík: Mál og menning, 2000 — 31-47 bet. ISBN 9979-3-0551-7.
- ↑ „Sumardagurinn fyrsti 1949–2015“ (is). Icelandic Meteorological Office. 4-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-fevral 2021-yil.
- ↑ „88/1971: Lög um 40 stunda vinnuviku“ (is). althingi.is. Alþingi. 25-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-may 2021-yil.
- ↑ „Sumardeginum fyrsta fagnað“ (is). Morgunblaðið (29-aprel 2019-yil). — „Festivities will be held in many locations today, the first day of summer. Parades are a part of the program like usually.“. 26-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.
- ↑ „Sumardagurinn fyrsti um alla borg“ (is). Website of the Municipality of Reykjavík (20-aprel 2016-yil). 26-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 26-avgust 2019-yil.