Kontent qismiga oʻtish

Yoshlar va sport vazirligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yoshlar va sport vazirligi
Turi Vazirlik
Ishga tushgan sanasi 1994-yil 26-iyul
Joylashuvi 4 Olimpiya koʻchasi, Baku, Ozarbayjon Respub AZ1072
Direktori Farid Gayibov
Vebsayti www.mys.gov.az

Yoshlar va sport vazirligi (ozarbayjoncha: Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi) – Ozarbayjon Respublikasining ijro etuvchi hokimiyati tarkibida sport va yoshlarni rivojlantirish bilan bogʻliq faoliyatni tartibga soluvchi davlat organi. Vazirlikka Farid Gayibov rahbarlik qiladi[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoshlar va sport vazirligi 1994-yil 26-iyul kuni Ozarbayjon Prezidentining 179-sonli farmoni bilan tashkil etilgan. Vazirlik nizomi Ozarbayjon Milliy Assambleyasining 861-son qarori bilan tasdiqlangan. Vazirlik tegishli sohani rivojlantirish zaruratidan kelib chiqqan holda tuzilgan. Vazirlik faoliyati doirasida Birinchi Togʻli Qorabogʻ urushining bir necha yillaridan aziyat chekkan ozarbayjon yoshlarini qoʻllab-quvvatlashni ham maqsad qilingan. Ozarbayjonlik qochqinlarning kamida 30 foizini 25 yoshgacha boʻlgan yoshlar tashkil etishi taxmin qilinadi. Vazirlik qoshida yoshlarning din, biznes, jinoyatchilik, giyohvandlik kabi mavzularga qanday munosabatda boʻlayotganining tahlili boʻyicha 14 ta maxsus qoʻmita tuzilgan. 1995-yil vazirlik saʼy-harakatlari natijasida Ozarbayjon sportchilari 52 ta medal, shu jumladan, 23 ta oltin olib kelgan[2]. 2001-yil 18-aprel kuni Ozarbayjon Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Tashqi turizm boʻyicha kengash tugatilib, uning vazifalari Yoshlar va sport vazirligiga oʻtkazildi. 2006-yil 30-yanvarda Prezident Ilhom Aliyevning farmoni bilan vazirlik boʻlinib, Yoshlar va sport vazirligi qayta tashkil etildi va yangi Turizm vazirligi tuzilib, keyinchalik Madaniyat va turizm vazirligiga aylantirildi[3].

Tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vazirlikni vazir boshqarib, unga ikkita vazir oʻrinbosari yordam beradi. Vazirlikning asosiy vazifalari: mamlakat ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy hayotida yoshlarni milliy strategiyaga muvofiq umuminsoniy va milliy qadriyatlar asosida tarbiyalashga xizmat qilish; yoshlarning ijtimoiy, axloqiy va sogʻlom jismoniy rivojlanishini taʼminlash; yoshlar oʻrtasida Ozarbayjonning tarixiy va madaniy merosiga oid qadriyatlarni oʻrgatish va targʻib qilish; Vatanga sadoqatni taʼminlovchi vatanparvarlik faoliyatini ommalashtirish; yoshlar uchun ish oʻrinlarini koʻpaytirishni taʼminlash uchun boshqa tegishli davlat tuzilmalari bilan hamkorlik oʻrnatish; mehribonlik uylari va kam taʼminlangan oilalardagi bolalarning ijtimoiy muammolarini hal etish boʻyicha davlat dasturlarini amalga oshirishga koʻmaklashish; bolalar huquqlarini himoya qilish; butun mamlakat boʻylab yoshlar tashkilotlarini yaratishda ishtirok etish va ularni ragʻbatlantirish; yoshlar tashkilotlarining xorijdagi tengdoshlari bilan hamkorligini va ularning xalqaro konferensiyalarda ishtirok etishini taʼminlash; yoshlarni jismoniy tarbiyalash sohasidagi davlat dasturlarini amalga oshirish; sportning barcha turlarini ijtimoiy hayotda targʻib qilish. Shuningdek, vazirlik tomonidan talabalarning estetik tarbiyasini yuksaltirish, ijodkor va iqtidorli yoshlarni yuzaga chiqarish, jamoatchilik tomonidan qoʻllab-quvvatlashni kuchaytirish maqsadida har yili „Ijodkor talabalar festivali“ oʻtkazib kelinadi[4][5].

Vazirlikning majburiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • zamonaviy davlat dasturlarini amalga oshirilishini taʼminlash;
  • ushbu sohada tartibga solishni amalga oshirish;
  • ijro hokimiyati organlari va nodavlat notijorat tashkilotlarining ushbu soha bilan bogʻliq faoliyatiga rahbarlik qilish;
  • ushbu sohada qonun hujjatlariga muvofiq davlat nazoratini amalga oshirish;
  • Ozarbayjon ishtirok etayotgan xalqaro shartnomalarni amalga oshirish uchun shart-sharoitlar yaratish;
  • sohada xalqaro tajribani hisobga olgan holda fan va texnika yutuqlarini joriy etish hamda ilmiy-tadqiqot ishlarini taʼminlash hamda ularning muvaffaqiyatlaridan amaliyotda foydalanish;
  • ijro hokimiyati organlari bilan birgalikda mazkur tarmoqni rivojlantirish boʻyicha istiqbolli rejalarni ishlab chiqishda joylarda ishtirok etish;
  • maxfiy rejim va davlat sirlarini muhofaza qilish uchun shart-sharoitlar yaratish, shuningdek, bu borada xavfsizlik choralarini koʻrish;
  • oʻz faoliyati toʻgʻrisida jamoatchilikni xabardor etish;
  • ushbu tarmoq uchun yagona axborot tizimini yaratish;
  • muayyan sohaga ajratilgan budjet mablagʻlaridan samarali foydalanish;
  • kadrlar tayyorlash, xalqaro ekspertlarning malaka oshirishi uchun imkoniyatlar yaratish;
  • yoshlar uchun munozara guruhlarini shakllantirish;
  • yoshlarning taʼlim va ijtimoiy muammolarini hal etishga koʻmaklashish, ular uchun ijodiy muhit yaratish;
  • yoshlarga zamonaviy boshqaruv va bozor iqtisodiyoti, ishlab chiqarishni samarali tashkil etish asoslarini oʻrgatish;
  • yoshlarning huquqlarini himoya qilish, ularni ijtimoiy himoya qilish sohasida ishtirok etish, yoshlarni ish bilan taʼminlash;
  • yosh nogironlar va urush nogironlarining muammolarini hal etishni taʼminlashga hissa qoʻshish;
  • ijro hokimiyati organlari bilan birgalikda yoshlarning ijtimoiy, maishiy muammolarini hal etishga hissa qoʻshish;
  • yoshlarni sogʻlom turmush tarziga oʻrgatish, ijro etuvchi hokimiyat organlari va nodavlat notijorat tashkilotlari tomonidan oʻtkaziladigan tadbirlarda ishtirok etish;
  • talabalarni siyosatga jalb qilish uchun tegishli dasturlarni tayyorlash va amalga oshirish;
  • har tomonlama barkamol yoshlarni tarbiyalashda jismoniy tarbiya va sportning rolini oydinlashtirish bilan bogʻliq choralarini koʻrish;
  • mamlakatda jismoniy tarbiya va sportni ragʻbatlantirish va rivojlantirish;
  • taʼlim muassasalarida va maktabgacha taʼlim muassasalarida jismoniy tarbiya va sport yordamida bolalar, yoshlar va oʻquvchilar salomatligini muhofaza qilish va mustahkamlashni taʼminlash, bunday muassasalarda jismoniy tarbiya meʼyorlarini belgilash;
  • jismoniy imkoniyati cheklangan yoshlarni jismoniy tarbiya va sport bilan shugʻullanishi uchun qulay sharoit yaratish, sport musobaqalarida ishtirok etish, respublika va xalqaro turnirlar tashkil etish;
  • jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli boʻlgan sport va musobaqalarda foydalanish uchun moʻljallangan avtomototransport vositalarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish va davlat texnik koʻrigidan oʻtkazish;
  • sport musobaqalari va oʻquv-mashgʻulot yigʻimlari jadvalini belgilash va ularning oʻtkazilishini taʼminlash;
  • sport musobaqalarining asosiy qoidalarini tartibga solish, sportning anʼanaviy va yangi turlari boʻyicha ishlarni tashkil etish va oʻtkazish;
  • terma jamoalarning tibbiy-biologik va ilmiy-uslubiy tayyorgarligi boʻyicha kompleks chora-tadbirlarni tayyorlashga rahbarlik qilish;
  • sport bilan shugʻullanuvchi tashkilotlarning, aholining ehtiyojlari toʻgʻrisida maʼlumot toʻplash;
  • sport turlari boʻyicha Ozarbayjon rekordlarini ratifikatsiya qilish;
  • jismoniy tarbiya va sport mutaxassislarining darajalari toʻgʻrisidagi nizomlarni tayyorlasin va tasdiqlasin, shuningdek, trenerlar, trener-metodistlarning kasb darajalarini taʼminlash;
  • sport sohasida faoliyat yurituvchi nodavlat notijorat tashkilotlari, federatsiyalar va boshqa subyektlarni oʻz vakolatlari doirasida akkreditatsiyadan oʻtkazish;
  • aholini sport-sogʻlomlashtirish xizmatlari bilan taʼminlash;
  • sportda dopingga qarshi kurashish;
  • Vazirlik faoliyatiga oid shikoyat va arizalarni tahlil qilish hamda qonun hujjatlariga muvofiq choralar koʻrish;
  • qonun hujjatlarida belgilangan tartibda boshqa vazifalarni bajarish[6].

Vazirlikning huquqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu sohadagi loyihalarni ishlab chiqish uchun:

  • davlat siyosatining asosiy yoʻnalishlariga takliflar kiritish;
  • Ozarbayjonning xalqaro shartnomalarda ishtirok etishiga tashabbus koʻrsatish;
  • oʻz vakolatlari doirasida sohaga investitsiyalarni jalb etish boʻyicha takliflar kiritish;
  • tegishli xalqaro tashkilotlar, xorijiy davlatlarning tegishli tuzilmalari bilan hamkorlik qilish, xorijiy davlatlarning tajribasini oʻrganish;
  • xalqaro tadbirlarni oʻtkazish boʻyicha takliflar kiritish;
  • tahlil va umumlashmalarni amalga oshirish, tahliliy materiallar tayyorlash, tadqiqotlar olib borish, takliflar kiritish;
  • ushbu maqsadlar uchun nazarda tutilgan mablagʻlar doirasida tegishli soha mutaxassislarini tayyorlash va malakasini oshirishga koʻmaklashish;
  • turli xil treninglar, kurslar, seminarlar va boshqalarni tashkil etish;
  • oʻz faoliyatiga xolis ekspertlarni taklif etish;
  • maxsus byulletenlarni va boshqa nashrlarni tayyorlash, veb-saytlar yaratish, ulardan qonun hujjatlariga muvofiq foydalanish;
  • yoshlar, xususan, yosh oilalarning mavjud ijtimoiy va maishiy muammolarini oʻrganish, ularni hal etish yoʻllarini taklif etish;
  • jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish boʻyicha faoliyatning asosiy yoʻnalishlarini har tomonlama tahlil qilish va prognozlashni amalga oshirish;
  • bolalar va oʻsmirlar sport maktablari hamda ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari bolalar-oʻsmirlar maktablarining statistik maʼlumotlarini toʻplash, tahlil qilish va tegishli organlarga taqdim etish;
  • faxriy sport unvonlarini berish, jismoniy tarbiya va sport sohasida faoliyat yuritayotgan sport klublari va tashkilotlari vakillarini, ishchilarni, faollarni taqdirlash;
  • qonun hujjatlarida belgilangan faoliyat turiga muvofiq boshqa huquqlarni amalga oshirish[7].

Xalqaro shartnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoshlar va sport vazirligi ishtirokchida:

1. Ozarbayjon Respublikasi Yoshlar va sport vazirligi va Pokiston Islom Respublikasi Madaniyat, sport va turizm vazirligi (Sport va turizm departamenti) oʻrtasida sport sohasida hamkorlik toʻgʻrisidagi oʻzaro kelishuv memorandumi. 1996-yil 9-aprel, Islomobod.

2. Ozarbayjon Respublikasi Hukumati va Qozogʻiston Respublikasi Hukumati oʻrtasida yoshlar va sport sohasida hamkorlik toʻgʻrisidagi bitim. 1996-yil 16-sentyabr, Boku shahri.

3. Ozarbayjon Respublikasi Hukumati va Gruziya Hukumati oʻrtasida yoshlarni ish bilan taʼminlash sohasida hamkorlik toʻgʻrisida. 1997-yil 18-fevral, Boku shahri.

4. Ozarbayjon Respublikasi hukumati bilan Oʻzbekiston Respublikasi hukumati oʻrtasida sport va yoshlar sohasidagi oʻzaro hamkorlik toʻgʻrisida. 1997-yil 18-iyun, Toshkent shahri.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Fərid Qayıbov gənclər və idman naziri təyin edilib“ (az). Report Information Agency. Qaraldi: 2021-yil 7-sentyabr.
  2. ↑ Laurel Deck.. „THE MINISTRY OF YOUTHAND SPORTS IN AZERBAIJAN“. Azerbaijan International (winter 1996). Qaraldi: 2010-yil 22-noyabr.
  3. ↑ „THE MINISTRY OF YOUTH, SPORT AND TOURISM OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN“. 2010-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 22-noyabr.
  4. ↑ „Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi. Nazirlik haqqında“ [The Ministry of Youth and Sports of the Republic of Azerbaijan. About the Ministry]. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 22-noyabr.
  5. ↑ „Gənclər və İdman Nazirliyi“ [The Ministry of Youth and Sports]. 2011-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 22-noyabr.
  6. ↑ „МИНИСТЕРСТВО МОЛОДЕЖИ, СПОРТА И ТУРИЗМА АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ“. 2018-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 8-may.
  7. ↑ „МИНИСТЕРСТВО МОЛОДЕЖИ, СПОРТА И ТУРИЗМА АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ“. 2018-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 8-may. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Yoshlar_va_sport_vazirligi&oldid=4514169" dan olindi