Yalligʻlanish
Yalligʻlanish (lotincha: inflammatio) – bu kompleks(alteratsiya) yoki patogen stimulning taʼsiriga javoban yuzaga keladigan va mahsulotlarni, agar iloji boʻlsa, shikastlovchi moddalarni (eksudatiya va boshqalar) va zararlangan hududda maksimal tiklanishga olib keladi (proliferatsiya).
Yalligʻlanish odamlar va hayvonlarga, shu hayvonlar va bir hujayrali organizmlarga xosdir [1]. Yalligʻlanish mexanizmi joylashuvi, qoʻzgʻatuvchi turi va organizmning individual xususiyatlaridan qatʼi nazar, barcha organizmlar uchun umumiy.
Yalligʻlanishning ikki turi tafovut etiladi: oʻtkir va surunkali yalligʻlanish, bular yalligʻlanish reaksiyasining tabiati, etiologiyasi, patogenezi va morfologiyasi jihatidan big-biridan farq qilinadi. 0‘tkir yalligʻlanish qisqa muddat (bir necha minutdan bir necha kungacha) davom etishi, ekssudativ reaksiya boshlanib, plazma suyuq qismi va oqsillarining tomirlardan chiqishi, leykotsitlar, asosan, neytrofillar koʻpchishi bilan tariflanadi. Surunkali yalligʻlanish uchun uning uzoq davom etib borishi, yalligʻlanish infiltratida limfotsitlar bilan makrofaglarning koʻp boʻlishi, qon tomirlar va biriktiruvchi toʻqimada proliferatsiya boshlanishi xosdir[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Пауков, Хитров 1989.
- ↑ Abdullaxo'jayeva, M. Patologik anatomiya. Toshkent: Tafakkur-bo'stoni, 2012 — 168-170-bet.