Xaltali letyaga

Greater Glider (Petauroides volans) in a Eucalypt

Xaltali letyaga- sutemizuvchilar turiga mansub.

O'lchami: tanasi 30-48 sm; dumi 45-55 sm. Areali: Sharqiy Avstraliya. Ilmiy nomlanishi: Petauroides volans

Letyagalarning oldingi va orqa oyoqlari o‘rtasida teri qatlamlari bor. Ular istiqomat qiladigan evkalipt o'rmonlarida daraxtdan daraxtga o‘tib olish uchun letyagalar havoga sakrab, oyoqlarini yoyib oladilar. Teri qatlamlari havoda parvoz qilish imkoniyatini beradigan o‘ziga xos qanot vazifasini o‘taydi.

Yashash tarzi

Bu hayvonlar evkalipt o'rmonlarida uchraydi va tropik yomg'ir o'rmonlaridan qochadi. Ular boshqalardan alohida o'sadigan baland daraxtlarni afzal ko'radilar. Ular yolg'iz hayot tarzini olib boradilar va bir-ikki gektarga yaqin maydonlarga ega. Ayollar va erkaklarning joylari ko'pincha bir-biriga mos keladi. Ular, odatda, bo'shliqlarda uya quradilar.

Koʻpayishi

Ko'payish mavsumi mart oyida kuzda boshlanadi. Erkak letyagalar naslni tarbiyalashda umuman ishtirok etmaydi. Apreldan iyungacha bola tug'iladi, odatda faqat bitta. Kichkintoy sentyabrgacha onaning xaltasida o'tirib, taxminan, 150 g vaznga ega bo'ladi, ya'ni kattalarning 1/10-1/7 qismiga yetadi. Keyin chaqaloq ayolning orqa tomoniga ko'tariladi va u yerda yanvargacha o'tirib, taxminan 600 g gacha o'sadi, ya'ni uning vazni kattalar hayvonining vaznining yarmiga teng. Shundan so'ng, yosh uchuvchi onasini tark etadi va ikki yoshida jinsiy yetuklikka erishib, mustaqil ravishda yashaydi. Tabiatda bu hayvonlar 15 yilgacha yashaydi. Letyagalar evkalipt barglari bilan oziqlanadi, oshqozonida yashaydigan bakteriyalar - simbiontlar tufayli hazm qilinadi. Ular juda kamdan-kam ichishadi. Stenofagiya bu hayvonlarni Avstraliyadan tashqaridagi hayvonot bog'larida saqlashni juda qiyinlashtiradi.

Manbalar

1. [[1]] „Asia’s biodiversity vanishing into the marketplace“ 6-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi.

Adabiyotlar

1."Hayvonot olami" ensiklopediyasi