Vatandosh jangchilarga yodgorlik Oktem
"Vatandosh jangchilar, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchilari yodgorligi" — Saxa Respublikasi (Yakutiya) Oktyomtsi, Oktyomskiy nasleg , Xangalas ulusi qishlogʻida Ulugʻ Vatan urushida qatnashgan askarlari xotirasiga bagʻishlab oʻrnatilgan yodgorlik majmuasi. Mahalliy ahamiyatga ega tarixiy va madaniy yodgorlik hisoblanadi.
Umumiy maʼlumot
[tahrir | manbasini tahrirlash]1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushi gʻalaba bilan tugaganidan soʻng, Yoqutiston (Saxa) Respublikasining shahar va qishloqlarida ushbu hududlardan frontga ketib halok boʻlgan askarlar xotirasiga bagʻishlangan yodgorlik va haykallar faol ravishda oʻrnatila boshlandi. Jumladan, Xangalasskiy ulusining Oktyomtsi qishlogʻi markazida ham Vatandoshlar haykali oʻrnatildi. 1980-yilda Ulugʻ Vatan urushidagi Gʻalabaning 35-yilligini nishonlash paytida yodgorlik oʻrnatildi va ochildi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Arxiv maʼlumotlari va hujjatlarida qayd etilishicha, Ulugʻ Vatan urushi yillarida Oktyomtsi qishlogʻidan 130 kishi frontga chaqirilgan. Ularning koʻpchiligi Moskva va Stalingrad yaqini, Kursk bulgʻasi, Staraya Russa chegaralari hamda Ilmen koʻlidagi janglarda qatnashgan va Sovet Ittifoqining orden va medallari bilan taqdirlangan. Ulugʻ Vatan urushi jang maydonlarida qishloqning 48 oʻgʻloni halok boʻlgan, 72 askar vataniga, tinch hayotga qaytgan[1].
Yodgorlik tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yodgorlik balandligi 4,8 metr boʻlgan yirik markaziy steladan iborat boʻlib, u tuproqdan yasalgan trapetsasimon poydevorga oʻrnatilgan. Stelada sovet askarlari qoʻllarida avtomat qurollarini yuqoriga koʻtarib turgan holatini aks ettiruvchi barelyef mavjud. Barelyef ostida „1941-1945“ yozuvi bor. Stelaning yuqori qismida Vatan urushi ordenining betonli, uch oʻlchamli modeli quyilgan va mustahkamlangan. Stela butunlay betondan yasalgan. Poydevorning old tomonida duralyuminli beton lavha oʻrnatilgan boʻlib, unga Ulugʻ Vatan urushi qatnashchilarining ismlari yozilgan. Yodgorlik etagida gulzor bor. Butun yodgorlikning umumiy balandligi 6,05 metrni tashkil qiladi. Yodgorlik perimetri boʻylab metall naqshli panjaralar oʻrnatilgan[2].
Yodgorlik Rossiya Federatsiyasi xalqlarining madaniy merosi obyektlari reestriga kiritilgan va davlat muhofazasiga olingan[3]. Saxa Respublikasida (Yakutiya), Xangalasskiy Ulus (tuman), Oktemtsy qishlogʻida joylashgan yodgorlikni bu roʻyxatga qoʻshish Saxa (Yakutiya) Respublikasi Madaniyat va maʼnaviy taraqqiyot vazirligining Aniqlangan madaniy meros obyektiga „Vatandoshlar, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchilari (1941-1945) yodgorligi“ kiritish toʻgʻrisida"gi buyrugʻiga muvofiq amalga oshirilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Модун Күүс. „Памятник воинам-землякам, участникам Великой Отечественной войны (1941-1945), Хангаласский улус (район), с. Октемцы, ул. Советская“ (ru-RU). Modunkyys.ru (2019-yil 2-noyabr). 2021-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-sentyabr.
- ↑ „Место памяти“. xn--80ajknckhoje6l.xn--h1aaridg8g.xn--p1ai. 2021-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-sentyabr.
- ↑ „Памятник воинам-землякам, участникам Великой Отечественной войны (1941-1945), Республика Саха (Якутия), Хангаласский улус (район), с. Октемцы, ул. Советская“. kartarf.ru. 2021-yil 15-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-sentyabr.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Askarlar-vatandoshlar haykali. Oktyomtsy Arxivnaya kopiya