Urush orti mehnatkashlari va urush bolalariga yodgorlik, Nijnekamsk

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Urush orti mehnatkashlari va urush bolalari uchun monument — Tatariston Respublikasi, Nijnekamsk shahridagi yodgorlik.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gʻalaba maydoni hududida oʻrnatilgan yodgorlik 2015-yil 9-may kuni ochilgan[1].

2014-yil bahorida Tatariston Respublikasining Nijnekamsk munitsipal okrugi faxriylar kengashi tuman boshligʻi Aydar Metshindan front mehnatkashlari va urush bolalariga bagʻishlangan yodgorlik oʻrnatishni soʻradi. Natijada, uni yaratish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi, buning uchun Gʻalaba maydoni hududi ikki zonaga boʻlindi: biri toʻliq harbiy mavzuga, ikkinchisi front orti mehnatkashlariga bagʻishlandi; Bu joy Ulugʻ Vatan urushi qatnashchilariga shon-sharaf yodgorligi deb ataladigan boʻldi.

Ochilish marosimida Nijnekamsk meri Aydar Metshin, Tatariston ekologiya va tabiiy resurslar vaziri Artyom Sidorov[2], Tatariston Davlat kengashi deputati Rafis Burganov[3] ishtirok etdi. Faxriy mehmonlar qatorida frontoviklar, front orti mehnatkashlari va urush bolalari ham bor edi. Aydar Metshin, front orti mehnatkashi Vasima Zokirova va urush bolasi Xamathasan Xaliullin Yodgorlikdan qizil matoni olib tashlashdi[4].

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ogʻirligi bir yarim tonnaga yaqin haykallar kompozitsiyasini oʻrnatish jarayonini nazorat qilish uchun Nijnekamskga shaxsan kelgan qozonlik haykaltarosh Rustam Gabbasov[5][6] Nijnekamskliklar tomonidan oʻylangan loyihani amalga oshirishga kirishdi. Bronza yodgorligini yaratish uchun unga olti oycha vaqt kerak boʻldi[1].

Yodgorlikni yaratishda urush yillari mehnatkashlari — keksalar, ayollar va bolalar tasvirlari ishlatilgan. Qoʻlida belkurak koʻtargan chol ogʻir jismoniy mehnatni, bir oʻram non koʻtargan ayol — qishloq xoʻjaligi mehnatkashini, mexanik asbob tutgan bola — zavod va fabrikalardagi bolalar mehnatini ifodalaydi. Qizigʻi shundaki, bola kattalar oʻrnida ishlash uchun boʻyi yetmagani ramzi sifatida yogʻoch quti ustida turibdi. Uchala figura ham birdamlikka daʼvat ramzi sifatida radiorupor oyoqlari ostida turibdi.

Yodgorlik qora granitdan yasalgan poydevorga oʻrnatilgan, ammo birinchi nusxada poydevor kulrang koshinlar bilan qoplangan. Uning yonida xuddi shu granitdan yasalgan yodgorlik lavhasi oʻrnatilgan boʻlib, unda shunday deb yozilgan: "1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushi front orti mehnatkashlariga va bolalariga fidokorona mehnati uchun". Yodgorlik atrofi yulka plitalari bilan qoplangan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]