Turkiya milliy kutubxonasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Turkiya Milliy kutubxonasi (turkcha: Millî Kütüphane) Anqara shahrida joylashgan Turkiya milliy kutubxonasi . U 1946-yil 15-aprelda tashkil etilgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anqara shahrining Chankaya tumanida tashkil etilgan Turkiya Milliy kutubxonasi 1946-yil 15-aprelda Maorif Vazirligi qoshida Nashrlar boshqarmasi orqali tashkil etilgan. [1] Kutubxonada dastlab 8000 ta bosma asarlar bor edi, lekin birinchi yil ichida u oʻzining asl binosidan oshib ketdi va toʻplamni ommaga taqdim etish uchun 1947-yil 17-aprelda vaqtinchalik binoga koʻchdi. Tez orada arxiv hajmi 60 000 ga yetdi. [1] U 1948-yil 16-avgustda rasmiy ravishda foydalanuvchilarga xizmat qila boshladi. Bino hozirda Anqara viloyat xalq kutubxonasi sifatida foydalanilmoqda. [1] 1950-yil 23-martda Buyuk Millat Majlisi tomonidan qabul qilingan qonun bilan Milliy kutubxona Milliy taʼlim vazirligidan mustaqil alohida yuridik shaxs qoʻliga oʻtdi. Toʻqqiz kundan soʻng, qonun kuchga kirdi va TC Resmi Gazetesida chop etildi. [2]

Milliy kutubxona uchun foydalaniladigan yangi bino qurish rejalari 1965-yilda, mavjud bino kelajakda talabga javob bermasligini anglab etgach, boshlangan. Qurilish 1973-yilda boshlangan va 1983-yil 5-avgustda yakunlangan. Qurilish tugallangandan beri kutubxona 39 000 kvadrat metr maydonda oʻz foydalanuvchilariga xizmat koʻrsatdi. [1]

1934-yilda qabul qilingan „Bosma maqolalar va rasmlarni yig‘ish to‘g‘risida“gi qonunga ko‘ra, mamlakatda nashr etilgan har bir asarning nusxasini Milliy kutubxonaga jo‘natish majburiydir. [3] 2017-yil maʼlumotlariga ko‘ra, kutubxona arxivida 4 087 909 ta qo‘lyozma va bosma asarlar mavjud. [4] Oʻsha yilning statistik maʼlumotlariga koʻra, 26478 nafar aʼzosi boʻlgan Milliy kutubxonadan foydalanayotganlar soni 629905 nafarni tashkil etadi. [4]

Kutubxona Yevropa milliy kutubxonachilari konferensiyasi (CENL) va Europeana aʼzosi. Turkiyadagi Milliy Kollektiv Katalog tashkilotlarining aʼzosi. [5]

Toʻplamlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy kutubxona Turkiyadagi eng boy kolleksiyalardan biriga ega. 2013-yil holatiga koʻra, kolleksiya 3 089 517 ta elementdan iborat boʻlib, ularni quyidagicha tasniflash mumkin: [6]

Kitoblar soni Eski orfografiyadagi kitoblar soni Davriy nashrlar soni Matnsiz materiallar soni Qoʻlyozmalar soni
1 314 683 56 550 1 475 129 215 677 27 478

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Tarihçe Kronoloji“. mkutup.gov.tr. 2019-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-aprel. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "tk" defined multiple times with different content
  2. „Millî Kütüphane Kuruluşu hakkında Kanun“. tbmm.gov.tr. 2019-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-aprel.
  3. „Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu“. kulturturizm.gov.tr. 2019-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-aprel.
  4. 4,0 4,1 „Kütüphane istatistikleri, 2017“. tuik.gov.tr (2018-yil 7-avgust). 2019-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-aprel.
  5. „Ulusal ve Uluslararası İşbirlikleri“. mkutup.gov.tr. 2019-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 24-aprel.
  6. „National Library Statistics“. 2013-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-oktyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]