Tofash

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
TOFAŞ (Türk Otomobil Fabrikası A.Ş) Turk Avtomobil kompaniyasi AJ
Turi Aksiyadorlik Jamiyati
Tarmogʻi Avtomobil sanoati
Qachon asos solingan 1968
Rahbariyat Cengiz Eroldu (CEO)
Fabrizio Renzi (CFO)
Mahsulot(lar)i Avtomobillar, Tijorat avtomobillari, Butlovchi qismlar
Aylanma daromadi USD 2.7 billion (2018)
Toza foyda USD 196,4 million (2018)
Ishchilar soni 7 665
Vebsayti TOFAŞ Homepage

Tofash (uzaytmasiTurk Otomobil fabrikasi Anonim Shirketi) — 1968-yilda Turk avtomobil ishlab chiqaruvchisi, Koch Holding asoschisi, Vehbi Koch tomonidan tashkil etilgan. Kompaniyaning ishlab chiqarish zavodi Bursa shahrida joylashgan. Fiat Chrysler Automobiles va Koch xolding kompaniyalarining qoʻshma korxonasi hisoblanadi (kompaniyaning 37,8 % aktsiyalari Fiat Groupga, 37,8 foizi Koch xoldingiga va 24,3 % birjada).[1]

Tofash yengil va yengil tijorat avtomobillari ishlab chiqaradi. Bu kompaniya sohadagi eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilardan biri boʻlib, uning yillik ishlab chiqarish quvvati 7 mingdan ortiq ishchi bilan 400 mingta avtomobilni tashkil etadi. Tofash kompaniyasi Fiat, Citroen, Peugeot, Opel va Vauxhall brendlar avtomobillarini ishlab chiqaradi. Kompaniya bu „oltin daraja“ga Fiat Chrysler Automobiles tomonidan ishlab chiqilgan va dunyo boʻylab 175 zavodda oʻzlashitilgan WCM-World Class Manufacturing Program orqali erishgan.[2]

Tofash Turk avtomobilsozlik sanoatida yetakchi rol oʻynaydi, u Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Ferrari va Maserati brendlari uchun savdo-sotiq operatsiyalarini olib boradi.[3]

2013-yilda Tofash dunyoning 80 mamlakatiga 160 ming dona avtomobil eksport qildi. Savdo hajmi 7 milliard lira va sof foyda 434 million lirani tashkil etdi. Ishlab chiqarilgan 240 ming dona avtomobillar bilan, butun Turkiya avtomobil ishlab chiqarish koʻrsatkichining 22 % tashkil qilgan holda, Tofash kompaniyasi export hajmini 4 %ga oshirib, 1,6 mlrd AQSh dollari miqdorida export qildi.[4]

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tofash Murod 124
Tofash ishlab chiqargan birinchi Murat 131 .
Tofash Serche
Tofash Dogan
Tofash-Fiat Tipo
Birinchi Fiat Linea Bursa shahridagi Tofash Fiat zavodida ishlab chiqilgan va u Yevropa Ittifoqi bozorida modelning asosiy ishlab chiqarish zavodi boʻlib qolmoqda.
Yangi Fiat Tipo / Egea
  • 1968-yil — Tofashga asos solindi.
  • 1969-yil — Bursa shahrida kompaniyaning ishlab chiqarish zavodiga asos solindi.
  • 1971-yil — Tofashning birinchi modeli Fiat litsenziyasi boʻyicha ishlab chiqarilgan va Murat 124 nomi bilan ishlab chiqarilgan (keyinchalik Serçe deb nomlangan) Fiat 124 edi. Birinchi motorsport jamoasi tashkil etildi.
  • 1973-yil — avtomobil ehtiyot qismlariga asoslangan OPAR tashkil etildi.
  • 1974-yil — Tofash sport klubi tashkil etildi.
  • 1975-yil — Misrga eksport boshlandi.
  • 1976-yil — Murat 131 modeli ishlab chiqarildi.
  • 1981-yil — Kartal va Dogan modellarini ishlab chiqarish boshlandi.
  • 1990-yil — Tempra modeli ishlab chiqarildi.
  • 1994-yil — Uno modeli ishlab chiqarildi.
  • 1994-yil — Tofash injenerlik markazi tashkil etildi.
  • 1995-yil — Tempra modelini eksport qilish boshlandi.
  • 1995-yil — Isteʼmolni moliyalashtirishni taʼminlaydigan „Koch Finans“ kompaniyasi tashkil etildi.
  • 1997-yil — Tofash va OPAR birlashdilar.
  • 1999-yil — Marea va Brava modellari ishlab chiqarildi.
  • 2000-yil — Doblo modelini ishlab chiqarish boshlandi.
  • 2000-yil — Tofash basketbol volonterlari loyihasi boshlandi.
  • 2001-yil — Tofash ishlab chiqarish zavodi va Tofash Oto Ticaret birlashtirildi.
  • 2001-yil — Alfa Romeo Tofash bilan birgalikda ish boshladi.
  • 2002-yil — Albea modeli ishlab chiqarildi.
  • 2002-yil — Tofash avtomobil ishlab chiqaruvchilar yetakchisiga aylandi, ishlab chiqarish, eksport va motorli sport chempioni boʻldi.
  • 2003-yil — Tofash Bursa Anadolu avtoulovlari va avtoulovlar muzeyini (Tofash Anadolu Arabalari Muzesi) tashkil etildi.
  • 2005-yil — Ferrari va Maserati brendlarining Turkiyadagi distribyutori boʻldi va Fer Mas (Ferrari va Maserati uchun qisqartma) tashkil etildi.
  • 2006-yil — Rossiyaga Palio va Albea modellari eksport qilindi.
  • 2007-yil — Lineaning dunyo boʻylab taqdimoti .
  • 2007-yil — Lancia kompaniyasining rasmiy dilerga aylandi.
  • 2007 — Fiat Fiorino sifatida boshlangan Minicargo loyihasi yakunlandi va PSA-ga Peugeot Bipper va Citroen Nemo sifatida birinchi marta Tofash tarixida sotildi.
  • 2009-yil — Albea Sole modeli sotuvga chiqarildi.
  • 2009-yil — „Tofash“ basketbol jamoasi premer-ligaga chiqdi.
  • 2010-yil — yangi Fiat Doblo avtomobili ishlab chiqarila boshlandi va „2011-yilning xalqaro van avtomobili“ deb topildi
  • 2011-yil — Doblo Opel va Vauxhall Brandlari uchun ishlab chiqarila boshlandi.
  • 2012 — Jeep brendi Tofashga Fiat va Chrysler global birlashuvidan soʻng qoʻshildi.
  • 2012-yil — ishlab chiqarish boshlangandan beri 4 millioninchi avtomobil.
  • 2013-yil — AQSh va Kanadaga eksport qilinadigan yangi Doblo US uchun yangi sarmoyalar eʼlon qilindi Doblo FL taqdim qilindi.
  • 2013-yil — 2015-yilda ishga tushishi mumkin boʻlgan yangi yoʻlovchi avtomashinalari sarmoyasi eʼlon qilindi.
  • 2013-yil — Opar va Magneti Marelli avtomobil ehtiyot qismlarini sotish boʻyicha hamkorlik shartnomasini imzoladilar.
  • 2013-yil — Bursa zavodi WCM ning „Oltin darajasi“ ga erishdi.
  • 2014-yil — Tofash akademiyasining yangi binosi ochilishi.
  • 2014-yil — Tofash Ilmiy Litseyi uchun protokol imzolandi.
  • 2015-yil — Ram ProMaster City (Doblo US) Shimoliy Amerika bozori uchun ishlab chiqarishni boshladi.
  • 2015-yil — Ikkinchi avlod Doblo ishlab chiqarishni boshladi.
  • 2015-yil — Fiat Tipo sedani ishlab chiqarishni boshladi.
  • 2016-yil — Fiat Tipo xetchbek va vagon ishlab chiqarishni boshladi.

yillik ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1972-yil — 20 000 dona
  • 1984-yil — 35000 dona
  • 1990-yil — 100 000 dona
  • 1993-yil — 250 000 dona
  • 2007-yil — 360 ming dona
  • 2008-yil — 400 000 dona

Modellar va ishlab chiqarish-yillari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1971-yil — Murat 124
  • 1976-yil — Murat 131
  • 1981-yil — 131 Kartal va 131 Dogan
  • 1983 — 124 Serche
  • 1989 — 131 Shahin, Dogan va Kartal (yangi kuzov)
  • 1990-yil — Fiat Tempra
  • 1993-yil — Tipo va Tempra SW
  • 1994-yil — Fiat Uno
  • 1998-yil — Fiat Palio, Palio dam olish kunlari va Siena
  • 1999-yil — Fiat Marea va Fiat Brava
  • 2000-yil — Fiat Doblo
  • 2002-yil — Fiat Albea
  • 2005-yil — Fiat Linea
  • 2007-yil — Mini yuk (Fiat Fiorino — Peugeot Bipper — Citroën Nemo)
  • 2010-yil — yangi Fiat Doblo
  • 2012-yil — yangi Fiat Linea
  • 2015-yil — yangi Fiat Tipo / Egea

Hozirgi ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi kunda Tofash quyidagi Fiat modellarini ishlab chiqaradi:

  • Doblo ,
  • Qubo ,
  • Fiorino (Fiat Professional tomonidan reklama qilingan),
  • Fiat Tipo (2015)

quyidagi Chrysler modeli:

  • Ram ProMaster-Citi ,

va boshqa avtomobil markalari uchun quyidagi modellar:

  • Peugeot Bipper ,
  • Citroen Nemo .

Noaniq[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kompaniya oʻtmishda ishlab chiqargan eski modellarga quyidagilar kiradi:

  • Fiat 124, Tofash Murat 124 va undan keyin Tofash Serche.
  • Fiat 131, Tofash Murat 131, Shahin, Dogan yoki Kartal kabi .
  • Tipo
  • Tempra
  • Oʻchirish
  • Brava
  • Linea ,
  • Marea
  • Palio
  • Siena
  • Albea
  • Opel avtomobili

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Karsan
  • Pirin-Fiat
  • Holland Car
  • Tofash Avtomobillar va Anadolu Vagonlari Muzeyi

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Fiat and PSA Citroën reveal new van family“. fiat.co.nz. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 18-aprel. (Wayback Machine saytida 2008-10-15 sanasida arxivlangan)
  2. „Tofaş Bursa Plant, WCM-World Class Manufacturing Programme team as a result of inspections carried out"Gold Factory"raised“. habermonitor.com. 2014-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-noyabr.
  3. „About Tofas“. koc.com.tr. Qaraldi: 2014-yil 9-may.
  4. „Tofaş Annual Report 2013“. tofas.com.tr. 2014-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 9-may. (Wayback Machine saytida 2014-05-13 sanasida arxivlangan)

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]