Tisamen (Orestning oʻgʻli)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Tisamen (qadimgi yunoncha Τῑsᾰménos)[1] — qadimgi yunon mifologiyasidagi qahramon[2]. Orest va Germionaning oʻgʻli[3]. Peloponnesslarning qiroli Mikenlar, Argos va Spartani  boshqargan[4]. Baʼzilarning fikriga koʻra, Penfil va Tisamen Orest oʻlimidan keyin 3-yil hukmronlik qilishgan[5]. Aristomax boshchiligida Geraklidlarni magʻlub etdi. Ikkinchi urushda u Oksil boshchiligidagi geraklidlar tomonidan magʻlubiyatga uchradi va oʻldirildi[6], Dorian Peloponnesni egallab oldi[7].

Boshqa bir hikoyaga koʻra, Tisamen[8] boshchiligidagi Dorilar tomonidan quvilgan axeylar oʻz mamlakatlariga joylashish iltimosi bilan ioniyaliklarga (Aegialea) murojaat qilishdi. Ioniyaliklar rad etishdi. Jangda axeylar gʻalaba qozonishdi, ammo Tisamen yiqildi va ionliklar Gelikaga qochib ketishdi, keyin u yerdan Attikaga ketishdi. Axeylar Tisamenlarni Gelikada dafn etishdi, ammo keyin Lakedaemoniyaliklar Delfidan kelgan orakulga koʻra uning suyaklarini Spartaga olib kelishdi[9][10]. Gigin notoʻgʻri Aristomaning oʻgʻli deb ataladi[11][12].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Гермиона // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. VIIIа. — С. 539.
  2. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.2. S.513-514
  3. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E VI 28
  4. Pavsaniy. Opisanie Elladi II 18, 6
  5. Velley Paterkul. Rimskaya istoriya I 1, 4
  6. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka II 8, 2-3
  7. Любкер Ф. Tisamenus // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1396.
  8. Strabon. Geografiya VIII 7, 1 (str.383-384)
  9. Pavsaniy. Opisanie Elladi VII 1, 7-8
  10. Любкер Ф. Hermione // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 617.
  11. Gigin. Mifi 124
  12. Polien. Strategemi II 37 i Polibiy. Vseobщaya istoriya II 41, 4 (o voyne s ioniysami), Frontin. Strategemi I 2, 8 (o ney je)