Tebinbuloq temir koni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Tebinbuloq Temir Konidan yoʻnaltirildi)

Tebinbuloq temir koni - Qoraqalpogʻiston Respublikasining Sulton Uvays togʻlarida, Nukus— Toʻrtkoʻl t.yildan 5–7 km masofada joylashgan. Kon 1937-yil topilgan. Urusoy sinigʻida quyi devon davriga mansub kremniykarbonatliterrigen va vulkanogenterrigen jinslar orasida joylashgan kuyi karbonning piroksenitgabbroli intruziv majmuasi bilan bogʻliq. Temir rudasi tarkibi boʻyicha Uraldagi Kochkanar koniga oʻxshash, unda temir 16,2%, titan oksidi — 2,0%, vanadiy oksidi — 0,15%; farqi titan oksidi 1,5 barobar yuqoriligidir. Asosiy minerali — titanmagnetit, u ilmenitning yupqa plastinkasimon oʻsimtalarini qamrovchi magnetitdan iborat. Rudalar zich xoldor yoki massiv koʻrinishda, asosan, oʻzgaruvchan piroksenitlar bilan bogʻliq. Tarkibida gematit ham uchraydi. Ruda va rudasiz piroksenitlar tarkibida piritxalkopirit minerallashuvi bilan oltin, sof platina, oltin telluridlari va platina arsenidlari uchraydi. Genezisi boʻyicha kon yakunlangan magmatikruda tanalari joylashgan intruziv jinslarning astasekin sovib borish jarayonlari bilan boglik. Tebinbuloq temir konik.da bir necha oʻn ruda tanalari aniklangan. Ularning eng yiriklari konning gʻarbiy va sharqiy uchastkalarida boʻlib, uz. 2400 m, qalinligi 100–400 m, tarqalish chuq. 500 m ga yetadi. Tebinbuloq temir konik.ning resurslari bir necha mlrd. tonnani tashkil etadi.