Tatenen
|
Bu maqola vikilashtirilishi kerak. | |
|
|
Iltimos, bu maqolani Vikipediya qoida va koʻrsatmalariga muvofiq tartibga keltiring. |
Tatenen (misr. T3 ṯnn, T3-nn, Tnn : „koʻtarilayotgan yer“[1]) — qadimgi Misr mifologiyasida yer va vaqt xudosi, dunyoni, xudolarni va odamlarni ibtidoiy tartibsizlikdan yaratgan demiurg. U yerning qaʼriga, foydali qazilmalarga, oʻsimliklarga egalik qiladi[1].
Nomi va kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tatenen nomi „koʻtarilayotgan yer“ deb tarjima qilingan va ilk dunyo yaratilishini anglatadi[2]. U ibtidoiy suvlar ichida hamma narsani qalbida yaratgan va nom bergan birinchi tepalik (benben)dir[3]. Tatenen tufayli oziq-ovqat, qurbonliklar va „barcha yaxshi narsalar“ paydo boʻladi[4]. Muqaddas madhiyalarda u quyosh xudosining otasi deb ataladi, Tatenen diyoridan koʻtarilib u ertalab tugʻilgan[5].
Kult[tahrir | manbasini tahrirlash]
Boshida qoʻsh sulton[6] yoki atef toji kiygan odam sifatida tasvirlangan.
Uning hurmat markazi Memfis edi. Keyinchalik Tatenen Ptah bilan aniqlandi, shuning uchun Tatenen xudosining nomi Ptah nomi bilan sinonimga aylandi. Sinkretik xudo Ptah-Tatenen oziq-ovqat beruvchi sifatida hurmatga sazovor boʻlgan[1].
Shuningdek qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ptah
- Khnum
- Geb
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Рак И. В. Египетская мифология. — Терра. — С. 291. — 422 с. — ISBN 9785275009972
- ↑ Vincent Arieh Tobin Theological Principles of Egyptian Religion. — Peter Lang Pub Incorporated, 1989. — С. 42. — 256 с. — ISBN 9780820410821
- ↑ David Leeming Jealous Gods and Chosen People: The Mythology of the Middle East. — Oxford University Press, 2004-03-04. — С. 63. — 161 с. — ISBN 9780195348996
- ↑ Miriam Lichtheim Ancient Egyptian Literature: Volume I: The Old and Middle Kingdoms. — University of California Press, 2006. — С. 55. — 278 с. — ISBN 9780520933057
- ↑ Jan Assmann Ägyptische Hymnen und Gebete. — Saint-Paul, 1999. — С. 128, 329. — 612 с. — ISBN 9783727812309
- ↑ James Henry Breasted Ancient Records of Egypt: The first through the seventeenth dynasties. — University of Illinois Press, 2001. — С. 36, 200. — 552 с. — ISBN 9780252069901
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Рубинштейн Р. И. Татенен // Мифологический словарь / Гл. ред. Е. М. Мелетинский.
- Токарев Сергей Александрович Мифы народов мира: энциклопедия. — Советская энциклопедия, 1987. — Т. 2.