Tages

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Tages (Tages yoki Tagey) — etrusklar mifologiyasida bu qahramon juda aniq emas[1].

Afsona[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yupiterning nabirasi Geniusning (Jovialis dahosi) oʻgʻli, odamlarga bashorat qilish taʼlimotni (xudolarning irodasini bilish) berdi. Afsonaga koʻra, Tages Tarkvinius yaqinidagi maydonda, bolaning qiyofasida, lekin oqsoqolning aqli bilan yivdan paydo boʻlgan. Olomon uning soʻzlarini tinglab, ularni yozishni boshladi: shuning uchun garuspika sanʼati haqidagi taʼlimot paydo boʻldi. Tsitseronga koʻra, bu yerdan[2] paydo boʻlgan etrusk bola. U auspitsiyani[3] ixtiro qildi va ichki[4] boylik ilmini eʼlon qildi, keyin darhol vafot etdi. Ovidiyning hikoyasiga koʻra, bu Etruriyadagi yerning bir qismidir, u inson shaklini oldi va bashorat qila boshladi[5].

Tagesning asosiy talabasi Bakhes boʻlib, u aheruziya kitoblarini topshirdi. Tarxon oqsoqol oʻzining sheʼriy diniy taʼlimotini yozib qoldirgan[6]. Ushbu taʼlimotga koʻra, Xudo hamma narsani olti bosqichda yaratdi: olti ming yil ichida, qolgan 6000-yil esa odamlarning hayotiga uchun ajratgan[7].

Ushbu taʼlimot keyinchalik Rimliklarga maxsus kitoblarda — Etrusci libri, Etrusca disciplina, Tsitseron oʻzining „de divinatione“ (i, 33) asarida eslatib oʻtilgan. IV asrda Taget va Vagona kitoblari maʼlum boʻlgan[8].

Etimologiya va parallelliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tag va Dagon nomlarini taqqoslash boʻyicha gipoteza mavjud edi. Fessalda Tagos-bu unvon.

Ikonografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T. 2. S. 485, Lyubker F. Realniy slovar klassicheskix drevnostey. M., 2001. V 3 t. T. 3. S. 355
  2. Ammian Marsellin. Istoriya XXI 1, 10
  3. Ammian Marsellin. Istoriya XXI 1, 10
  4. Ammian Marsellin. Istoriya XXI 1, 10
  5. Ovidiy. Metamorfozi XV 553—559
  6. Nemirovskiy A. I. Etruski: Ot mifa k istorii. M., 1982. S. 71, po Ioannu Lidu
  7. Tekst ucheniya sm. Nemirovskiy A. I. Etruski: Ot mifa k istorii. M., 1982. S. 168; Sm. Lukresiy VI 381 (tirrenskie pesni)
  8. Ammian Marsellin. Istoriya XVII 10, 2

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Tages // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1890—1907.