Sırpsındığı jangi sahifasining manbasini koʻrish

{{Urush bilgiqutisi
|nomi= Sırpsındığı jangi 
|qismi= Bolqonlardagi Usmonli urushlari
|tasvir=[[Tasvir:BG-1371.jpg|230px]]
|sana= 1364
|yer=[[Edirne]], [[Meriç]] daryosi yoqasi, Sarayakpınar
|sabab= 
|natija= Usmonli gʻalabasi, Bolgariyaning Usmonlilarni tan olishi va [[Edirne]]ning poytaxtga aylantirilishi
|oʻzgarishlar=
|raqib1= [[Tasvir:Flag of the Serbian Empire, reconstruction.svg|20px]] [[Serb imperiyasi]]</br>[[Tasvir:Flag_of_the_Second_Bulgarian_Empire_(1325).svg|20px]] [[Ikkinchi Bulgʻor podsholigi]]</br> [[Tasvir:Flag_of_Wallachia.svg|20px]] [[Valaxiya knyazligi]]<br/>[[Tasvir:Coat_of_arms_of_Banate_of_Bosnia.svg|20px]] [[Bosniya banligi]]<br/>[[Tasvir:Flag_of_Hungary_(1915-1918;_angels).svg|20px]]  [[Vengriya qirolligi]]
|raqib2= [[Tasvir:Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg|20px]] [[Usmonli imperiyasi]]
|raqib3=
|qomondon1=[[Jovan Uglješa]]<br>[[Vukašin Mrnjavčević]]<br/>[[Layosh Buyuk]]
|qomondon2=[[Murod I]]<br/>[[Hacı İlbey]]
|qomondon3=
|kuch1=~80 000-100.000
|kuch2=~10.000-11.000
|kuch3=
|yoqotishlar1= ~60 000
|yoqotishlar2=~1 000
|yoqotishlar3=
|umumiy_yoʻqotishlar=
|ilova=
}}
'''Sırpsındığı jangi''' — [[1364-yil]]da [[Vengriya qirolligi]], [[Serb impeiyasi]], [[Ikkinchi Bulgʻor podsholigi]], [[Valaxiya knyazligi]], [[Bosniya banligi]] va [[Valaxiya knyazligi]]dan tashkil topgan ittifoqning [[Usmonli imperiyasi]]ni [[Bolqonlar]]dan uzoqlashtirish uchun boshlagan jangi.
== Sırpsındığı soʻzining maʼnosi ==
„Sırpsındığı“ soʻzi birlashgan soʻz hisoblanib, „Sırp“ ve „Sındık“ soʻzlarining birlashmasidan tashkil topgan. Ilk soʻz „Sırp“ (serb) xalqning nomi hisoblanadi. „Sındık“ soʻzi esa „Sı“ feʼl va „dık“ sifatdan iborat va ''buzish, sindirish, parchalash'' degan maʼnoni beradi<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/ Büyük Türkçe Sözlük: sı-, sın-] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130328002715/http://tdkterim.gov.tr/bts/ |tarih=28 Mart 2013 }} Türk Dil Kurumu</ref>.

Sırpsındığı jangi „Serblarning parchalangan jangi“ degan maʼnoni beradi. Bundan tashqari Sırpsındığı [[Edirne]]ning shimoliy-sharq qismida joylashgan, hozirgi nomi Sarayakpınar boʻlgan, jang sodir boʻlgan qishloqdan olingan<ref>{{Web manbasi |url=http://books.google.com.tr/books?id=NGRKAAAAMAAJ&q=s%C4%B1rps%C4%B1nd%C4%B1%C4%9F%C4%B1+%C3%A7irmen&dq=s%C4%B1rps%C4%B1nd%C4%B1%C4%9F%C4%B1+%C3%A7irmen&hl=tr&sa=X&ei=xCf8To6ZNu_Z4QTFgqlw&ved=0CCwQ6AEwAA |title=Onur, Erdal -"Sırpsındığı zaferi:Rumeli'nin ilk şehitleri"- Anıt kitabevi (1995) sayfa:27 |archivedate=2011-yil 29-dekabr  |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121226044408/http://books.google.com.tr/books?id=NGRKAAAAMAAJ&q=s%C4%B1rps%C4%B1nd%C4%B1%C4%9F%C4%B1+%C3%A7irmen&dq=s%C4%B1rps%C4%B1nd%C4%B1%C4%9F%C4%B1+%C3%A7irmen&hl=tr&sa=X&ei=xCf8To6ZNu_Z4QTFgqlw&ved=0CCwQ6AEwAA |arşivtarihi=2012-yil 26-dekabr  }}</ref>.
== Ushbu jang bilan bogʻliq munozaralar ==
Ushbu jangning sanasi va boʻlib oʻtgan yeri haqida koʻplab tortishmalar mavjud. Turli turk va xorijiy manbalar bu jangning [[Çirmen jangi]]dan boshqa jang boʻlganligini va [[Çirmen jangi]]ning yuz berishining asosiy sabablaridan biri boʻlib, Serblar magʻlubiyatdan soʻng, qasos olish uchun Çirmen jangini boshlatganligi aytiladi. Buning isboti sifatida Çirmenning bugungi Yunoniston hududida boʻlishiga qaramay, 1364-yildagi jang, bugungi Turkiya hududlarida qolgan va oʻsha hududning yaqinidagi bir qishloqda boʻlganligi<ref>{{Kitob manbasi |last= Ucuzsatar|first= Necati Ulunay|yazarbağı = |eşyazarlar= |year = 1990|title= Tarih Boyunca Türk Harp Sanatı Taktik ve Stratejisi|publisher= Gnkur. Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, ss. 236-245.|location = Ankara|kimlik = |language= Türkçe}}</ref>, boshqa tarafdan papa Urban V ning Çirmen jangidan oldin vafot etganligi haqidagi fikirlar mavjud<ref>{{Web manbasi | url = http://www.vatican.va/content/vatican/en/holy-father/urbano-v.html | title = Urban V | soyadı =  | ad =  | tarih =  | publisher = The Holy See }}</ref>.

Bundan tashqari, [[Çirmen jangi]] bilan Sırpsındığı jangi ayni boʻlganligi haqida fikrda boʻlgan ozinlik, ayniqsa, xorijiy manbalar mavjud.

Boshqa manbalarda 1364-yilda boʻlib oʻtgan buyuk bir jang mavjudligi ammo, bu jangning Sırpsındığı emas Birinchi Meriç jangi ekanligini, Ikkinchi Meriç jangi sifatida nomlangan Çirmen jangi esa Sırpsındığı ekanligini iddao qilingan<ref>{{Web manbasi |url=http://www.google.com/books?id=xcp7OXQE0FMC&printsec=frontcover&source=gbs_slider_thumb#v=onepage&q&f=false |title=L.S itStavrianos, The Balkan since 1453, sayfa: 43-44 |erişimtarihi=29 Aralık 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140223071324/http://www.google.com/books?id=xcp7OXQE0FMC&printsec=frontcover&source=gbs_slider_thumb#v=onepage&q&f=false |arxivsana= 2014-yil 23-fevral }}</ref>.

== Urush boshlanishiga sabab ==
Usmonli imperiyasi [[Edirne]]ni 1361-yilda bosib olganidan soʻng, [[Konstantinopol]]dan Yevropaga olib boradigan strategik asosiy yoʻl yopilib qoldi. Turk muhojirlari katta hisobda va tezlik bilan Trakyaga joylashishni boshlagan. Usmonlilarning 1363-yilda Filibeni qoʻlga kiritish arafasida qochgan va Serbiyadan boshpana olgan Vizantiya qoʻmondoni Usmonlilar ustiga yurish qilishni tavsiya qiladi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}