Suiti
Suiti (latishcha: Suiti) — Latviyaning boshqa mintaqalari aholisidan madaniyat[1], til va urf-odatlar bilan ajralib turadigan Alsunga viloyatining katolik latviyalik aholisi. Suiti Lyuteran Kurlandiyada katolik oroli sifatida mavjud edi. Bu orolda Latviyaning boshqa joylarida boʻlmagan baʼzi narsalar saqlanib qolgan. Misol uchun, eng qadimiy Latviya taomlari (qora puding va krep) yoki noyob Suiti kostyumlari[2].
2008-yil kuzida 2009-yilgi Latviya maʼmuriy-hududiy islohotiga tayyorgarlik koʻrish jarayonida Suitilar tarixiy Suit yerlarini Kuldiga viloyatidan ajratib, mustaqil Alsunga viloyatini tashkil qilishni talab qildilar. Islohotning dastlabki loyihasida Alsunga viloyatining tashkil etilishi koʻzda tutilmaganligi sababli, Suiti 2009-yil 6-iyunda oʻz hokimiyatlariga saylovlar oʻtkazish va bir kunga Latviyadan mustaqilligini eʼlon qilish bilan tahdid qildi,[3][4] agar ularning talabi inobatga olinmagan boʻlsa.
2001-yilda „Suiti“ etnik madaniyat markazi tashkil etildi, uning vazifasi Suiti madaniy merosini ommalashtirish, tiklash va himoya qilishdir.
2009-yilda suitilar YuNESKOning nomoddiy qadriyatlar roʻyxatiga kiritilgan[5]. Hozir 2000 ga yaqin Suitlar bor[6][7].
Voqea tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Afsonaga koʻra 1623-yilda Alsunga egasi Yoxan Ulrich fon Shverin Vilnyuslik aristokrat Barbara Konarskaga uylangan. Toʻydan oldin kuyov katoliklikni qabul qildi va undan keyin subyektlar dinini oʻzgartirdilar. Graf Shverin oʻz dehqonlariga Varshava uslubida kiyinishni buyurdi. Vaqt oʻtishi bilan kiyimning nomi — mulozim — millat nomiga aylandi[8].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Suitu novada pašvaldības - Suitu novads“. 2010-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ „Suitu valoda — Suitu novads“. 2010-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ (ingl.) (Wayback Machine saytida 3-dekabr 2013-yil sanasida arxivlangan) ЮНЕСКО[sayt ishlamaydi]
- ↑ Суйты — веселые хранители традиций, газета «Час», Оксана Донич
- ↑ „Šodien vēsturiskajā suitu teritorijā ap Alsungu vairs ir saglabājušies tikai ap 2000 suitu izcelsmes iedzīvotāju.“. 17-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2022-yil.
- ↑ Суйты на один день провозгласят собственное государство
- ↑ http://www.suitunovads.lv/lv/Vesture/ История суйтов
- ↑ Католическое меньшинство в Латвии хочет государственности (Wayback Machine saytida 2-dekabr 2008-yil sanasida arxivlangan), baznica.info
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kostyumni qoʻllab-quvvatlash sayti (Wayback Machine saytida 17-avgust 2021-yil sanasida arxivlangan) (Latviya. )
- Suiti madaniyati video (kor. )