Shimoliy flot yungalari yodgorligi
Shimoliy flot yungalari yodgorligi, shuningdek , Solovets yungalari yodgorligi sifatida ham tanilgan — Arxangelskdagi yodgorlik Solovetsk yungalar maktabi bitiruvchilariga bagʻishlangan. Shimoliy Dvina qirgʻogʻida, Karl Marks koʻchasining boshida joylashgan. 1993-yilda ochilgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Arxangelskdagi Shimoliy Dvinaning qirgʻogʻida „Shimoliy flot yungalari“ yodgorligining ochilishi 1993-yil iyul oyida boʻlib oʻtgan. Yodgorlik mualliflari — Lenin mukofoti laureati haykaltarosh F. M. Sogoyan, uning oʻgʻillari M. F. Sogoyan va V. F. Sogoyan, meʼmor A. I. Muromskiy bilan hamkorlikda. Yodgorlikni oʻrnatish uchun joy haykaltarosh F. M. Sogoyan va sobiq yunga bolasi Kim Kuznetsov tomonidan tanlangan. Yodgorlikni yaratish gʻoyasi yunga oʻgʻillarining oʻzlariga tegishli[1][2].
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Shimoliy flot yungalari" yodgorligi ziqna, ammo ifodali shaklda Shimoliy flotdagi bolalarning harbiy xizmatini davom ettiradi. Yodgorlik poydevorga oʻrnatilgan dengizchi kiyimidagi va kema langaridagi yosh yigitning toʻrt metrli qomatidir. Haykal bronzadan, poydevori granitdan yasalgan. Yigit yelkalarini qisib, bir oz egilgan holatda turadi, mushtlarini mahkam siqgan holda, formaning gigini shamol koʻtaradi. Yigitning qiyofasi kuchli taranglikni ifodalaydi. F. M. Sogoyanning soʻzlariga koʻra, uzoqdan Masihning qiyofasini eslatadi. Haykaltaroshning soʻzlariga koʻra, unda „harbiy ogʻir kunlarning yosh avlodining butun fojiasini, oʻz hayotini qurbon qilganlarning hammasini toʻplashga harakat qilgan“[2].
Yodgorlik etagida Solovets Yungalari maktabi haqida maʼlumot yozilgan bronza plastinka oʻrnatilgan: „1942-yilda SSSR Harbiy dengiz floti xalq komissari N. G. Kuznetsovning buyrugʻi bilan oʻquv otryadi negizida Shimoliy flot Yunga maktabi tashkil etildi. Uch yil davomida maktab 946 ta radio operatori, 635 ta rulchi, 44 ta qayiqchi, 534 ta elektromontyor, 360 ta artilleriyachi, 139 ta torpedochi, 124 ta motorist- dizelistlar tayyorladi. toʻrt mingdan ortiq malakali mutaxassislar. 1000 dan ortiq oʻgʻil bolalar oʻz Vatani uchun janglarda halok boʻldilar“[3]. Quyida yunga Lev Vaxromeevning sheʼriy satrlari keltirilgan[2]:
| “ | Solovetsk yunga yigitlar, bizning rus yigitlarimiz, Sizning yelkangiz, bolalarcha nozik
Bizning ona Rossiyamizning kengliklarini qamrab oldi Abadiy qahramonlar bo'ling! Abadiy hayot bo'ling! |
” |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Поморская энциклопедия 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 В памятниках Архангельска — история и судьба 2014.
- ↑ „Курсанты возложили цветы к памятнику «Юнгам Северного флота»“. ami-voronina.ru. Арктический морской институт им. В.И. Воронина. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Алексеева Н. И., Буторина Т. С., Доморощенова Л. Г.. Памятники соловецким юнгам // Поморская энциклопедия : в 5 т.. Архангельск: Сев. (Аркт.) федер. ун-т им. М. В. Ломоносова, Ломонос. фонд; гл. ред. Т. С. Буторина., 2012 — 403 bet. ISBN 978-5-85879-750-0.
- Памятник соловецким юнгам // В памятниках Архангельска — история и судьба : путеводитель по памятникам города Архангельска, Архангельск, 2014 — 73—75 bet.