Shimoliy Makedoniya ommaviy axborot vositalari
Shimoliy Makedoniya ommaviy axborot vositalari – Shimoliy Makedoniyada joylashgan ommaviy axborot vositalarini nazarda tutadi. Televideniye, jurnal va gazetalar reklama, obuna va sotish bilan bogʻliq boshqa daromadlarga bogʻliq boʻlgan davlat va tijorat korporatsiyalari tomonidan boshqariladi. Shimoliy Makedoniya Konstitutsiyasi matbuot va soʻz erkinligini kafolatlaydi. Biroq ular hokimiyat tomonidan xolislik bilan qoʻllab-quvvatlanmaydi[1]. Oʻtish davrini boshdan kechirayotgan mamlakat sifatida Shimoliy Makedoniyaning media tizimi oʻzgarishlar ostida boʻlgan.
Qonunchilik bazasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shimoliy Makedoniya Konstitutsiyasi soʻz erkinligini, maʼlumot olish huquqini va ommaviy axborot uchun institutlar tashkil etishni kafolatlaydi. Shuningdek, u axborotni qabul qilish va uzatish erkinligini kafolatlaydi va senzurani taqiqlaydi. Nihoyat, Konstitutsiya milliy ozchiliklarga oʻz tillarida madaniy ifoda va axborot olish huquqini kafolatlaydi[2].
„Televideniye faoliyati toʻgʻrisida“gi qonunda konstitutsiyaviy tuzumni zoʻravonlik bilan agʻdarish, harbiy tajovuz yoki milliy, irqiy, gender yoki diniy adovat va murosasizlikni qoʻzgʻatishga qaratilgan mazmundagi, shuningdek, jismoniy, maʼnaviyatga zarar yetkazuvchi koʻrsatuvlar efirga uzatilishiga cheklovlar nazarda tutilgan[3].
Tuhmat 2012-yilda qabul qilingan Tuhmat va haqorat uchun fuqarolik javobgarligi toʻgʻrisidagi qonundan keyin jinoyatdan ozod qilingan. Biroq jarimalar juda yuqoriligicha qolmoqda[4].
Chop etish vositalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mamlakatdagi eng qadimgi gazeta 1944-yilda tashkil etilgan "Nova Makedonija" gazetasi. Uning birinchi nashri 1944-yil 29-oktyabrda. 1994-96-yillarda Nova Makedoniyaning muvaffaqiyatsiz xususiylashtirilishi uning barcha bosma nashrlarining bozordan yoʻqolishiga va keyinchalik WAZning asosiy xorijiy investor sifatida kirib kelishiga olib keldi. Natijada bosma ommaviy axborot vositalari sektorida kuchli konsentratsiya (2003-yilda 90% boʻldi). WAZ 2012-yilda oʻz nashrlarini mahalliy investorlarga sotgan holda oʻz faoliyatini toʻxtatdi[5].
Tuhmat boʻyicha fuqarolik daʼvolari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Dekriminallashtirilgan boʻlsa-da, Shimoliy Makedoniyada tuhmat katta jarimalar bilan nashr etiladi. 2012-yillarda jurnalistlarga nisbatan tuhmat boʻyicha oʻnlab fuqarolik ishlari qoʻzgʻatilgan. Ammo ularning aksariyati suddan tashqari hal qilingaN[6].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Freedom House, 2015 report on press freedom in North Macedonia
- ↑ Elda Brogi, Alina Dobreva, and Pier Luigi Parcu, „Freedom of Media in the Western Balkans“, study for the European Parliament's Subcommittee on Human Rights, October 2014, EXPO/B/DROI/2013/16
- ↑ Elda Brogi, Alina Dobreva, and Pier Luigi Parcu, „Freedom of Media in the Western Balkans“, study for the European Parliament's Subcommittee on Human Rights, October 2014, EXPO/B/DROI/2013/16
- ↑ Elda Brogi, Alina Dobreva, and Pier Luigi Parcu, „Freedom of Media in the Western Balkans“, study for the European Parliament's Subcommittee on Human Rights, October 2014, EXPO/B/DROI/2013/16
- ↑ Elda Brogi, Alina Dobreva, and Pier Luigi Parcu, „Freedom of Media in the Western Balkans“, study for the European Parliament's Subcommittee on Human Rights, October 2014, EXPO/B/DROI/2013/16
- ↑ Freedom House, 2015 report on press freedom in North Macedonia