Shalyapin haykali, Moskva
Moskvadagi F.I.Shalyapin haykali ― Novinskiy bulvarida Shalyapin uy-muzeyi yonida oʻrnatilgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yodgorlik muallifi haykaltarosh Vadim Tserkovnikovdir. Muallifning niyatiga koʻra, yodgorlikda xonanda yerdan uzilgan daraxtga suyanib oʻtirgan holatida, rassom Ilya Repinning bizgacha yetib kelmagan kartinasida tasvirlanganidek holatda tasvirlanishi kerak edi. Qulagan daraxt abadiy dam olish va abadiy xotirani anglatadi, chunki ular Polsha qabr toshlarida tasvirlanganidek, yulingan ildizlar hijratga qaramay, xonandaning ruhi oʻz vatanida qolganligini koʻrsatadi[1]. Yodgorlikning balandligi, poydevori bilan birga 2,5 metrni tashkil qiladi.
Shalyapin haykali 2003-yil 30-iyulda oʻrnatilgan[2]. Yodgorlikni yaratishni byudjetdan tashqari mablagʻlar hisobidan moliyalashtirish rejalashtirilgan[3] va yodgorlikni oʻrnatishning oʻzi Moskva hukumati bilan kelishilmagan va deyarli yashirincha — tunda amalga oshirilgan[1]. Umuman olganda, yodgorlikning oʻzi ham, oʻrnatilgan joyi ham har xil qarashlarga sabab boʻladi. Shunday qilib, mahalliy aholi Shalyapinning oʻtirgan holatini yoqtirmaydi va ular haykal kompozitsiyani „beshinchi nuqtani izlayotgan alkonavt yodgorligi“ atashadi. Xonanda oʻtirgan yer juda tabiiy tarzda tasvirlangan, bu esa xonanda yomgʻir yuvib tashlagan tuproq uyumida oʻtirgandek taassurot uygʻotadi. Yodgorlikni Bolshoy teatr oldiga koʻchirish yoki hatto uni butunlay buzib tashlash taklif qilingan[4], ammo yodgorlikni himoya qiluvchi odamlar ham boʻlgan[1].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Памятник Федору Шаляпину“ (ru). intomoscow.ru. 2011-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-sentyabr.
- ↑ „В Москве установлен памятник Федору Шаляпину“ (ru). newsinfo (2003-yil 31-iyul). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-sentyabr.
- ↑ „В Москве установят памятник Шаляпину“ (ru). newsinfo (2003-yil 8-aprel). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-sentyabr.
- ↑ „Несносные памятники“ (ru). Московские новости. 2012-yil 29-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-sentyabr.