Sergeyevskiy konslageri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sergeevka konslageri — Donetsk viloyatining Sergeevka qishlogʻida Ikkinchi jahon urushi davrida nemis bosqinchilari tomonidan yaratilgan konslager.

Qishloq 1941-yilda Italiya va Germaniya qoʻshinlari tomonidan bosib olingan. Sovet qoʻshinlari Xarkov yaqinida magʻlubiyatga uchraganidan soʻng, harbiy asirlarning birinchi partiyasi qishloqqa keldi — taxminan uch ming kishi va konslager tashkil etildi.

Mahbuslar qishloqning chekkasida joylashgan choʻchqaxonada yashab, qishloq markazida joylashgan tosh karerida har kuni ishlashgan. Mahalliy aholi mahbuslarni ovqatlantirishgan va baʼzida qochishni uyushtirishdi. Ozod qilingan mahbuslar slavyan oʻrmonlarida faoliyat yuritgan Karnaux partizan otryadiga yetkazilgan[1].

Konslagerni mahalliy aholi va latviyalik hamkasblardan iborat politsiyachilar qoʻriqlashdi. Sobiq maktab binosida xavfsizlik xodimlari yashagan.

Chekinish chog‘ida qo‘riqchilar mahbuslardan birortasini ham tirik qoldirmaganlar. Ular karerda toshboʻron qilinib oʻldirilgan, belkurak va choʻtkalar kaltaklangan, kesilgan, osilgan va otib tashlangan. Hammasi boʻlib 3500 kishi halok boʻldi.

Sergeevka qishlogʻi qabristonida konslagerda halok boʻlganlar sharafiga qizil besh qirrali yulduzli obelisk oʻrnatildi.Chekinish chog‘ida qo‘riqchilar mahbuslardan birortasini ham tirik qoldirmaganlar. Ular karerda toshboʻron qilinib oʻldirilgan, belkurak va choʻtkalar kaltaklangan, kesilgan, osilgan va otib tashlangan. Hammasi boʻlib 3500 kishi halok boʻldi.

Sergeevka qishlogʻi qabristonida konslagerda halok boʻlganlar sharafiga qizil besh qirrali yulduzli obelisk oʻrnatildi.

Qishloqdagi konslagerga bag‘ishlangan muzey ochmoqchi bo‘lishdi. Bino allaqachon tanlangan va eksponatlar toʻplangan edi, ammo ochilishdan biroz oldin oʻt ketdi va bino yonib ketdi. Shundan keyin bu rejalar qolib ketdi[2].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Store norske leksikon — Bardufoss fangeleir“. 2021-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 30-may.
  2. Дмитрий ГОНЧАРОВ. „Сергеевский концлагерь“ (2006-yil 23-iyun).