Sergey Shultz
| Sergey Sergeyevich Shultz | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
15-dekabr 1898-yil Kostroma, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti |
18-avgust 1981-yil Gorkovskoye, Vyborg tumani, Leningrad viloyati, SSSR |
| Fuqaroligi |
 Rossiya imperiyasi→ SSSR |
| Sohasi | geologiya, geomorfologiya, tektonika |
| Ish joylari | Leningrad davlat universiteti |
| Taʼlimi | Geografiya instituti |
| Mukofotlari |
   |
Sergey Sergeyevich Shultz (1898-yil 15-noyabr, Kostroma – 1981-yil 18-avgust, Leningrad viloyati, Gorkovskoye qishlogʻi) – sovet geologi, geologiya-mineralogiya fanlari doktori, professor[1].
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sergey Sergeyevich Shultz 1898-yil 15-noyabrda Kostromada tugʻilgan[2]. Otasi Sergey Pavlovich fon Shultz (1868–1910), onasi Natalya Gennadievna née Kartseva (1872–1936). 1902-yildan beri oila Sankt-Peterburgda yashagan.
Dastlabki ikki yil davomida Shtaynberg gimnaziyasida oʻqigan va 1910-yil kuzida onasining iltimosiga binoan Karl May nomidagi maktabning uchinchi sinfiga oʻtkazilgan. Oʻqituvchi bilan mojaro tufayli 1913-yilda u dengiz kadet korpusiga oʻtgan. 1917-yil mart oyida oʻqishni tugatgandan soʻng, u qizil bayroqlarni yirtgani uchun hibsga olingan va bir oy oʻtgach, Muvaqqat hukumat tomonidan „monarxistik kayfiyatda“ imtihon topshirishni taqiqlash bilan sudga tortilgan[3]. Shu sababli u korpusdan unchalik koʻp boʻlmagan unvonga ega boʻlgan koʻngilli sifatida ozod qilingan.
1918-yil yanvar oyida Yelisavetgrad otliq maktabida tezlashtirilgan kurslarni tugatgan, shundan soʻng Sibirda Oq Armiya safida xizmat qilgan. Ikki marta qizillar tomonidan asirga olingan. Shu jumladan Petrogradda, u yerga 1921-yilda qaytib kelgan, ammo oxirgi lahzada qatldan qochishga muvaffaq boʻlgan.
1928-yilda u oliy maʼlumot olgan. Geografiya institutida (keyinchalik u Leningrad davlat universiteti tarkibiga kirdi) ishlagan. Geolkomda Dmitriy Ivanovich Mushketov boshchiligida ishlagan, 1937-yilda Xalqaro geologiya kongressining 17-sessiyasidan keyin unga qatagʻondan uzoqda boʻlish uchun bir necha oy dala ishlari bilan mashgʻul boʻlishni maslahat bergan.
1941-yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan va geologiya-mineralogiya fanlari doktori ilmiy darajasiga sazovor boʻlgan.
Ulugʻ Vatan urushidan keyin VSEGEIda ishlagan, keyinchalik u yerdan haydalgan. Hibsga olinmaslik uchun S.S.Shultz zudlik bilan Oʻrta Osiyoga joʻnab ketgan. U yerda Qirgʻiziston davlat universitetida, soʻngra Toshkentdagi Oʻrta Osiyo davlat universitetida ishlagan. 1949-yilda u universitetda professor unvonini olgan.
1953-yilda Stalin vafotidan soʻng, S.S.Shultz Leningradga qaytib kelgan va SSSR Fanlar akademiyasining havo usullari laboratoriyasiga ishga kirgan.
1954-yildan 1974-yilgacha Leningrad davlat universiteti geografiya fakulteti geomorfologiya kafedrasini boshqargan. Uning tadqiqotining asosiy yoʻnalishi zamonaviy tektonika boʻlib, u rus fani tarixida asoschilardan biri sifatida tan olingan. S.S.Shultz zamonaviy tektonika nazariyasini, uslubiy masalalarni ishlab chiqqan va yer qobigʻining soʻnggi harakatlari haqidagi maʼlumotlarning amaliy ahamiyatini oʻrgangan.
Sergey Sergeyevich Shultz 1981-yil 18-avgustda Gorkovskoye qishlogʻida (Leningrad viloyati) vafot etgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Шульц Сергей Сергеевич“. www.lavkapisateley.spb.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ „Сергей Шульц — биография, книги, отзывы, цитаты“. www.livelib.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ Корнет Шульц
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Школа Карла Мая
- Профессор С. С. Шульц (Wayback Machine saytida 2022-03-09 sanasida arxivlangan) СПбГУ
- Библиография и литература о С. С. Шульце