Sena Gallica jangi
| Sena Gallica jangi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Got urushlari | |||||||
 Jang bo'lib o'tgan joy | |||||||
| |||||||
Sena Gallica jangi – 551-yil kuzida Italiyaning Adriatik sohilida Sharqiy Rim (Vizantiya) va Ostrogotlar floti oʻrtasida Got urushi (535 – 554) davrida boʻlib oʻtgan dengiz jangi. Bu, shuningdek, Oʻrta yer dengizida bir asrdan koʻproq vaqt davomida, yaʼni 654-yildagi Mastlar jangigacha boʻlgan soʻnggi eng yirik dengiz jangi edi[1].
Fon[tahrir | manbasini tahrirlash]
550-yilda Got urushi oʻn beshinchi yiliga yetgan edi. Urushning birinchi yillarida Belisarius boshchiligidagi nisbatan kichik Vizantiya bosqinchi kuchlarining bir qator muvaffaqiyatlari kuzatildi, bu esa Ravennaning qulashiga va 540-yilga kelib Italiya ustidan imperator hukmronligining aniq tiklanishiga olib keldi. Xarizmatik yangi qirol Totilaning boshchiligida ular tez orada vaziyatni oʻzgartirib, imperator kuchlariga qarshi kurashdi. Hatto Belisariusning qaytishi ham ostgotlarning toʻlqinini toʻxtata olmadi: 550-yilga kelib, Sharqiy Rimliklar materikda atigi bir necha qirgʻoq qal’alari bilan qolib ketishdi va oʻsha yilning bahorida Totila hatto rimliklarning strategik bazasi boʻlgan Sitsiliyani ham bosib oldi[2]. Imperatorlarning Italiyaga oson kirishini va yangi qoʻshinlarni olib kelishini istamagan Totila, imperiyaga dengizlarda ham qarshilik qilish uchun 400 ta harbiy kemadan iborat dengiz flotini yaratdi. Shu bilan birga, Yustinian maslahatchisi Narses boshchiligida Italiyani qaytarib olish uchun soʻnggi katta yurishning harakatini boshladi[3]. Totila yaqinlashib kelayotgan tahdiddan xabardor boʻlib, oʻz dushmanlarining Italiya tuprogʻidagi soʻnggi muhim bazalarini, xususan, Croton va Anconani egallab olishga qaror qildi[4]
Natija[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gotlar 36 ta kemani yoʻqotdilar, Gibal qoʻlga olindi, Indulf qolganlar bilan Ankona tomon qochib ketdi. Bu hayratlanarli magʻlubiyat got kuchlarini tushkunlikka solib, Ankona qamalini darhol tashlab ketilishiga olib keldi. Koʻp oʻtmay Rimning bir qator muvaffaqiyatlari ortidan Sena Gallica jangi Vizantiya imperiyasi foydasiga hal boʻldi.