Sayid Parvez Kambaksh

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sayid Parvez Kambaksh (shuningdek Sayid Parviz Kambaksh yoki Sayid Parvez Kaambaksh yoki Sayid Parvez Kambaksh) 1984-yil 24-iyulda Afgʻonistonda tugʻilgan. 2007-yil oxirida u Balx universiteti talabasi va " Jahon-e-Naw" (Yangi dunyo) gazetasida jurnalist edi. 2007-yil 27-oktabrda politsiya Kambakshni hibsga oldi va uni "kufrlik va islomni tuhmat qiluvchi matnlarni tarqatish"da aybladi[1]. Rasmiylarning ta'kidlashicha, Kambaksh Arash Bixoda (Arash ateist) tomonidan Internetda chop etilgan yozuvlarni tarqatgan. Bikodaning yozishicha u ayollarga Islom qonunlari bo'yicha munosabatlarni tanqid qiligan.

2008-yil 22-yanvarda shimoliy Mozori-Sharif shahridagi Boshlangʻich sudi Kambakshni “kufr va islomni tuhmat qiluvchi matnlarni tarqatish” aybi bilan oʻlimga hukm qildi. Sud bosh qozisi: “U Muhammad paygʻambarni haqorat qildi. Uni qotil va xotinboz deb atadi”[2] Sud Kambakshning iqroriga tayangan. Kambaksh bu iqrorni qiynoqlar mahsulidir deb qoraladi[1]. 2008-yil 29-yanvarda parlamentning yuqori palatasi o'lim jazosini qo'llab-quvvatlovchi deklaratsiyani e'lon qildi, ammo texnik xatolik tufayli uni tezda qaytarib oldi[3][4].

Kambaksh qaror ustidan shikoyat qildi va ish Kobuldagi Apellyatsiya sudiga ko'chirildi. 2008-yil oktyabr oyida sud hukmni o'z kuchida qoldirdi, lekin jazoni yigirma yilga ozodlikdan mahrum qilish bilan almashtirdi[3][5].

Kambaksh Oliy sudga murojaat qilganida 2009-yil 11 yoki 12-fevralda Oliy sud apellyatsiya sudining qarorini o'z kuchida qoldirdi[5].

2009-yil avgust oyi oxirida prezident Hamid Karzay Kambakshga nisbatan amnistiya e'lon qildi[6].

2015-yilda Kambaksh yuqori martabali Norvegiya va Shvetsiya diplomatlari yordamida amnistiyaga qadar Afg'onistonni tark etgani ma'lum bo'ldi. Kambaksh Afg'onistondan yashirin ravishda Shvetsiya hukumati samolyotida, shuningdek, tashrif buyurgan Shvetsiya tashqi ishlar vaziri Karl Bildt bortida olib chiqib ketilgan. Bildtning Expressen nashriga bergan intervyusida aytishicha, bu favqulodda harakat Karzay Kambaksh nomidan shimoliy diplomatlarning amnistiya talablarini rad etganidan keyin amalga oshirilgan[7][8].

Havola[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Afg'onistonda inson huquqlari

Manbasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Mineeia. „Afghanistan: Journalist Serving 20 Years for "Blasphemy"“. IPS (Inter Press Service) (2008-yil 21-oktyabr). Qaraldi: 2009-yil 2-iyul. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "IPS" defined multiple times with different content
  2. Wiseman. „Afghan student's death sentence hits nerve“. USA Today (2008-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2009-yil 13-iyul.
  3. 3,0 3,1 „2008 Report on International Religious Freedom - Afghanistan“. United States Department of State (2008-yil 19-sentyabr). Qaraldi: 2009-yil 2-iyul. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "2008RIRF" defined multiple times with different content
  4. Sengupta. „Lifeline for Pervez: Afghan Senate withdraws demand for death sentence“. The Independent (2008-yil 2-fevral). 2008-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 13-oktyabr.
  5. 5,0 5,1 Adams. „Afghanistan: 20-Year Sentence for Journalist Upheld“. Human Rights Watch (2009-yil 10-mart). Qaraldi: 2009-yil 9-sentyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "HRW" defined multiple times with different content
  6. Sengupta. „Free at last: Student in hiding after Karzai's intervention“. The Independent (2009-yil 7-sentyabr). Qaraldi: 2009-yil 8-sentyabr.
  7. Svensson. „Carl Bildt räddade livet på dödsdömd student“. Expressen (2015-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 22-yanvar.
  8. „Afghan student 'escaped' on secret Swedish plane“. The Local Sweden (2015-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 18-avgust.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]