S. M. Kirov yodgorligi, Sankt-Peterburg Krestovskiy oroli

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

S. M. Kirov yodgorligi — Sankt-Peterburgdagi haykaltaroshlik yodgorligi, 1950-yilda tashkil etilgan. Gazprom Arena oldida Krestovskiy orolida joylashgan. Haykaltarosh V. B. Pinchuk va meʼmor L. M. Xidekel tomonidan ishlab chiqilgan. Yodgorlik Sovet davlati va partiya rahbari S. M. Kirovga bagʻishlangan. Yodgorlik mintaqaviy ahamiyatga ega boʻlgan madaniy meros obʼyekti maqomiga ega[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1934-yil 1-dekabrda Bolsheviklar Butunittifoq Kommunistik partiyasi Leningrad viloyat qoʻmitasining birinchi kotibi S. M. Kirov Leningradda oʻldirildi. Koʻp oʻtmay, Krasniy Putilovets zavodi Kirov nomini oldi va uning hududida ishchilar bilan doʻstligini aks ettiruvchi Kirovga haykal oʻrnatishga qaror qilindi. Haykaltarosh V. B. Pinchuk va meʼmor O. K. Arshakuniy tomonidan loyihalashtirilgan yodgorlik 1939-yil 6-dekabrda ochilgan[2].

Ulug 'Vatan urushidan keyin Krestovskiy orolida katta stadion paydo boʻldi, uning tashabbuskori S. M. Kirov edi. Ushbu stadion Kirov nomi bilan atalgan. Stadionga olib boruvchi xiyobon oxirida haykal oʻrnatishga qaror qilingan. Ular Kirov zavodidan V. B. Pinchuk yasagan yodgorlikning nusxasiga aylandi. Meʼmorchilik qismini L. M. Xidekel yasagan. Kirov haykalining tantanali ochilishi 1950-yil 30-iyulda stadion bilan bir vaqtda boʻlib oʻtgan[2].

2000-yillarda, eski stadion oʻrnida yangi „Gazprom Arena“ qurilishi munosabati bilan, yodgorlikni[3] demontaj qilish rejalari bor edi, lekin ular amalga oshirilmadi.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

S. M. Kirov butun gavdasi bilan tasodifiy suhbat chogʻidagi holati tasvirlangan. Chap qoʻli bilan u energiyaga toʻla holda imo-ishora qilgan holatda tasvrilangan. Oddiy kiyim kiygan holatda: harbiylashtirilgan forma, palto va qalpoqda tasvirlangan. Haykal kulrang sayqallangan granit bloklari bilan qoplangan baland toʻrtburchak postamentda oʻrnatilgan. Poydevorning old tomonida bronza harflar bilan bezatilgan" S. M. Kirov" yozuvi mavjud. Haykalning balandligi 3,85 m, postamentining balandligi 4,65 m[4].

Mualliflar yodgorlikni Primorskiy Gʻalaba bogʻi atrofidagi landshaftga yaxshi moslashtira oldilar. U stadionga olib boruvchi xiyobonni oxirgi nuqtasi hisoblanadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Закон Санкт-Петербурга № 174-27 от 05.07.1999“. 2020-yil 13-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-noyabr.
  2. ↑ 2,0 2,1 Lisaevich I. I., Bexter-Ostrenko I. Yu. Pamyatnik S. M. Kirovu // Skulptura Leningrada — Leningrad: Iskusstvo, 1963.
  3. ↑ „Энциклопедия Санкт-Петербурга. Кирову С. М., памятник (Приморский парк Победы)“. 2020-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-noyabr.
  4. ↑ Krivdina O. A. Skulptura i skulptori Sankt-Peterburga, 1703—2007. 2007. — S. 151 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=S._M._Kirov_yodgorligi,_Sankt-Peterburg_Krestovskiy_oroli&oldid=3925242" dan olindi