Ryazan viloyati ilmiy arxiv komissiyasi
Ryazan viloyat ilmiy arxiv komissiyasi ― ilmiy tarixiy va oʻlkashunoslik jamiyati.
Faoliyat tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1876-yilda A. V. Selivanov[1] birinchi marta Ryazandagi muzey va u bilan ilmiy jamiyatni yaratish zarurligi haqidagi fikrni eʼlon qildi.
Birinchi toʻrtta viloyat olimlari Arxiv komissiyalari (GUAK) „tajriba shaklida“ 1884-yilda Orlovskiy, Ryazan, Tambov va Tver viloyatlarida tashkil etilgan. Ryazan komissiyasi arxeologiya instituti direktori, senator N. V. Kalachov, 1884-yil 5-iyunda ochdi; birinchi, taʼsis, yigʻilishda 15 kishi ishtirok etdi.
Komissiyaning asosiy qismi D.I Ilovayskiyning 1-Ryazan erkaklar gimnaziyasi talabalari edi: A. I. CHerepnin, A. D. Povalishin, A.A. A, B. C. Praottsev. Komissiya aʼzolari uning ochilishidan buyon I.I.I, A. V. Selivanov edi.
1904-yilda tarixchi I. I. Ignatovich shunday dedi: „Ryazan ilmiy arxiv komissiyasi uzoq vaqtdan beri oʻzini serflik tarixi boʻyicha juda qimmatli ishlar qatoriga qoʻshib qoʻydi“;eng muhimi, A. D. Povalishin va N. S. Volkonskiyning monografiyalari edi. M. V. Dovnar-Zapolskiy, Ryazan ilmiy komissiyasining ishini tavsiflovchi GUAK faoliyatini koʻrib chiqishda, XVI—XVII asrlarda Ryazan oʻlkasi yozuvchilarning kitoblarini nashr etish boʻyicha komissiya faoliyatiga alohida eʼtibor qaratildi. AA Kizevetter, Yu. V. Gotye Ryazan olimining 1812 Vatan urushi tarixini oʻrganishdagi hissasini nishonladi.
Komissiya faoliyati natijasida tarixiy-arxeologik muzey (1884, hozirgi tarixiy — meʼmoriy muzey-qoʻriqxonasi tarkibida) tashkil etilgan boʻlib, 13,5 ming kitobdan iborat ilmiy kutubxonalar, 200 mingga yaqin (Ryazan viloyati davlat arxivi uchun asos boʻlgan) tarixiy arxiv toʻplangan. 1890-yildan Ryazan viloyat ilmiy arxiv komissiyasining muzeyi ish boshladi[2].
Hammasi boʻlib komissiya 323 kishidan iborat edi.
Komissiya raislari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 1884-?: Castriot-Skanderberg;
- ?—1896: S. VA. Ursati;
- 1896-1899: A. D. Povalishin;
- 1899-1905: A. VA. Cherepnin;
- 1905—1918-yillar: S. D. Yaxontov.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Tolstov V., Tribunskiy P. Uchyoniy-ensiklopedist A. V. Selivanov // Рязанские ведомости. — 1999. — № 20-21. — S. 4.
- ↑ 22-fevralya 1897 goda bil naznachen perviy zaveduyuщiy istoricheskim arxivom komissii I. I. Proxodsov; pervim direktorom arxiva posle 1917 goda stal S. D. Yaxontov —Sinelnikova T. Skolko let istoricheskomu arxivu Ryazanskoy oblasti? (Wayback Machine saytida 4-mart 2016-yil sanasida arxivlangan)
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Tolstov V. A. Ryazan viloyati ilmiy arxiv komissiyasi: yaratilish tarixi, asarlar va toʻplamlar. — Tarix fanlari nomzodi ilmiy darajasini olish uchun dissertatsiya. — Saratov. — 2003-yil.
- Goltseva G.K. Ryazan ilmiy arxiv komissiyasi tomonidan hujjatli merosni saqlash // Arxivchining axborotnomasi. — 2009. — 2-son.