Rossiya — Shveysariya munosabatlari

Rossiya — Shveysariya munosabatlari Shveysariya Konfederatsiyasi va Rossiya Federatsiyasi oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar hisoblanadi.

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shveysariya va Rossiya oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar 1814-yil 22-fevralda (6-mart) rus diplomati I.Kapodistriya ishonch yorliqlarini topshirgan kuni oʻrnatilgan^[1]. Sankt-Peterburgda birinchi elchixona ochilgan 1906-yilgacha Shveysariya faqat Rossiya imperiyasida konsulliklarga ega edi. 1917-yil inqilobidan keyin Sovet Rossiyasi Shveysariya tomoni tomonidan tan olinmagan boʻlsa-da, munosabatlar uzilmadi^[2]. 1923-yildan 1946-yilgacha boʻlgan davrda Sovet vakolatli vakili Vorovskiy V. V.ning oʻldirilishi va uning qotilining hakamlar hay’ati tomonidan oqlanishi tufayli munosabatlar uzilib qoldi^[1]. 1991-yil 23-dekabrda Rossiya Shveysariya tomonidan Sovet Ittifoqining huquqiy vorisi sifatida tan olingan^[2].

Rossiya hamda Shveysariya oʻrtasida siyosiy aloqalar, jumladan, parlamentlar oʻrtasida rivojlanmoqda, tashqi ishlar vazirlari oʻrtasidagi aloqalar eng yuqori darajada davom etmoqda. Mudofaa vazirliklari hamda huquqni muhofaza qiluvchi idoralar o‘rtasida aloqalar o‘rnatilmoqda. 1993-yildan hamkorlik toʻgʻrisidagi deklaratsiya imzolangandan buyon ikki tomonlama munosabatlar uchun asos boʻlib xizmat qiluvchi shartnoma-huquqiy baza rivojlanib kelmoqda^[2].

Shveysariya bilan Rossiya oʻrtasida savdo-iqtisodiy sohada faol hamkorlik olib borilmoqda. Ikki davlat tadbirkorlari oʻrtasidagi ishbilarmonlik aloqalarini rivojlantirishga Savdo-sanoat palatasi koʻmagida 2009-yil iyul oyida tashkil etilgan Ishbilarmonlik hamkorlik kengashi koʻmaklashmoqda. 2013-yilda mamlakatlar oʻrtasidagi tovar ayirboshlash hajmi 11,8 milliard AQSH dollarini tashkil etdi, Rossiyaning Shveysariyaga eksportining yarmi mineral mahsulotlar (50,5%), 38,7%i qimmatbaho toshlar va metallar, 6,3%i kimyo sanoati mahsulotlariga toʻgʻri keldi. 2,5% — metallar va ulardan tayyorlangan mahsulotlar uchun. 2013-yilda Shveysariyaning Rossiyaga eksporti quyidagi tuzilishga ega boʻldi: mashina va uskunalar — 42,1%, kimyo mahsulotlari — 33%, oziq-ovqat mahsulotlari va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi — 9,6%, soatlar va boshqa tovarlar — 9,0%, metallar va ulardan tayyorlangan buyumlar — 3,7% ni tashkil etgan^[2].

Rossiya va Shveysariya oʻrtasida madaniy aloqalar rivojlanmoqda. 2014-yilda mamlakatlar oʻrtasidagi munosabatlar oʻrnatilganining ikki yuz yilligi sharafiga Shveysariyada va Shveysariyada Rossiyada rus madaniyati fasllari boʻlib oʻtdi^[2]. 2008-yildan beri Jenevada Rossiya madaniyati va fanining xalqaro festivali har yili oʻtkaziladi^[3].

2014-yilda Shveysariya Yevropa Ittifoqi va AQSh tomonidan 2014-yildagi Ukraina voqealari munosabati bilan Rossiya rasmiylari va Rossiya Federatsiyasiga nisbatan joriy qilingan sanksiyalarni eʼtiborga oldi va o‘ziningni ham joriy qildi.

2022-yil 11-avgust kuni Tashqi ishlar vazirligi matbuot kotibi Ivan Nechaev hozirgi vaziyatda Shveysariyani Rossiya va Ukraina oʻrtasida vositachi sifatida jalb qilish mumkin emasligini aytdi^[4].

2022-yil 16-sentyabrda Shveysariya Rossiya Federatsiyasi bilan soliq maʼlumotlari almashinuvini vaqtincha toʻxtatdi^[5].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yilgi Ukraina voqealari munosabati bilan sanksiyalar.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 „Швейцарская Конфедерация“. МИД РФ (2014-yil 22-may). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-aprel.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 „Российско-швейцарские отношения“. МИД РФ (2014-yil 22-may). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-aprel.
↑ „В Женеве открывается Международный фестиваль российской культуры и науки“. ТАСС (2015-yil 20-aprel). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 20-aprel.
↑ Reuters. „Russia says Swiss 'no longer neutral', can't act as go-between with Ukraine“. Reuters (2022-yil 11-avgust). Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.
↑ «Ъ». „Швейцария приостановит обмен налоговой информацией с Россией“. «Коммерсантъ» (2022-yil 16-sentyabr).

[mid2-1] 1,0 ^1,1 „Швейцарская Конфедерация“. МИД РФ (2014-yil 22-may). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-aprel.

[mid-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 „Российско-швейцарские отношения“. МИД РФ (2014-yil 22-may). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-aprel.

[3] „В Женеве открывается Международный фестиваль российской культуры и науки“. ТАСС (2015-yil 20-aprel). 2015-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 20-aprel.

[4] Reuters. „Russia says Swiss 'no longer neutral', can't act as go-between with Ukraine“. Reuters (2022-yil 11-avgust). Qaraldi: 2022-yil 12-avgust.

[5] «Ъ». „Швейцария приостановит обмен налоговой информацией с Россией“. «Коммерсантъ» (2022-yil 16-sentyabr).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]